Thứ năm 24/04/2025 00:54
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Nhiều rào cản “ngáng chân” doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp

12/10/2020 00:00
Thiếu vùng nguyên liệu, hạ tầng logistics, công nghệ,... là những điểm nghẽn khiến đầu tư vào ngành nông nghiệp còn èo uột. Yêu cầu đặt ra cần tháo gỡ rào cản này để phát triển bền vững vào ngành.

Sau hơn 30 năm đổi mới, bức tranh thu hút đầu tư vào nông nghiệp vẫn một màu ảm đạm với con số vẻn vẹn hơn 42.000 doanh nghiệp, chỉ chiếm khoảng 8% tổng số doanh nghiệp trong cả nước.

Sáng nay (30/7), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị toàn quốc “Thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp” tại TP Đà Lạt, Lâm Đồng.

“Vỡ” hợp đồng vì thiếu nguyên liệu

Mặc dù thừa nhận sự tham gia của lực lượng doanh nghiệp tư nhân vào ngành nông nghiệp đã mang lại hiệu quả đầu tư với chất lượng rất rõ và rất nhanh, đơn cử như trong các ngành hàng cà phê, lúa gạo, chăn nuôi, cá tra, tôm… Nói như Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường: “Sự nghiệp phát triển nông nghiệp rất cần huy động hình thức công tư. Phải huy động tất cả các lực lượng tham gia thì mới có đủ tiềm lực đầu tư và không chỉ đầu tư mà quan trọng nhất, đó là quản trị sau đầu tư và quản trị bền vững. Đây là một xu hướng và là giải pháp nội thân để tiếp cận, tạo động lực và quản trị xã hội với nền kinh tế thị trường”.

Tuy nhiên, điều đáng nói sau hơn 30 năm đổi mới, bức tranh thu hút đầu tư vào nông nghiệp vẫn một màu ảm đạm với con số vẻn vẹn hơn 42.000 doanh nghiệp, chỉ chiếm khoảng 8% tổng số doanh nghiệp trong cả nước. Trong đó, có đến 92% là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, doanh nghiệp lớn chưa tới 6%, vậy vấn đề do đâu?

Điều đầu tiên phải nói đến là câu chuyện tích tụ đất đai, tạo vùng nguyên liệu đảm bảo cho xuất khẩu. Chia sẻ với DĐDN, Giám đốc điều hành CTY TNHH La Fresh Đà Lạt Hồ Cao Huy Bảo cho biết, để có được một sản phẩm đạt chuẩn để xuất đi các thị trường Úc, Mỹ, doanh nghiệp đã phải trải qua nhiều lần “vỡ” hợp đồng vì nguyên liệu từ các hộ dân chuyển về không đủ, không đạt chuẩn.

Sau đó, doanh nghiệp này đã phải tiến hành ký kết bao tiêu dài hạn với những yêu cầu cụ thể về hàm lượng chất BVTV trong hoa quả, tuy nhiên, bài toán vùng nguyên liệu vẫn luôn là "nỗi lo" của doanh nghiệp.

Trong khi đó, đại diện Công ty cổ phần Gia vị Việt Nam lại tỏ ra băn khoăn về chính sách thuế. Hiện, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng nông sản phải đóng thuế giá trị gia tăng trước. Theo quy định, khoản thuế này sẽ được khấu trừ vào thuế xuất nhập khẩu các kỳ sau đó. Nhưng thuế xuất nhập khẩu nông sản đã về 0% nên khoản tiền thuế giá trị gia tăng doanh nghiệp đóng trước đó không lấy lại được. Nhiều doanh nghiệp bị giữ số tiền thuế giá trị gia tăng lên tới vài chục tỷ đồng, trong khi không có vốn để xoay vòng.

Do đó, đại diện doanh nghiệp này cho rằng, muốn khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn thì Nhà nước phải điều chỉnh chính sách thuế cho hợp lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp lưu thông nguồn vốn.

Trên thực tế, việc thực hiện chính sách khấu trừ thuế mà không hoàn thuế cho doanh nghiệp như hiện nay vẫn được nhiều doanh nghiệp cho là không có lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam. Đặc biệt, trong bối cảnh nhập khẩu hàng hóa từ các nước ASEAN vào Việt Nam ngày càng nhiều và được hưởng thuế suất ưu đãi từ Hiệp định thương mại tự do ATIGA thì điều này lại càng bất lợi.

Thiếu hụt hạ tầng gây rủi ro cao

Không dừng lại ở đó, với một ngành chịu rủi ro lớn về thời tiết, biến đổi khí hậu và thị trường như ngành nông nghiệp, những khó khăn trong hạ tầng logistics, hạ tầng công nghệ, công nghiệp cơ khí và bảo hiểm…cũng là “rào cản” khi thu hút đầu tư vào ngành. Nói như ông Đỗ Hà Nam, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Intimex, hoạt động xuất khẩu nông sản đang gặp rất nhiều khó khăn ở khâu vận chuyển. Một số tuyến đường xung yếu thường xuyên trong tình trạng kẹt xe, cảng biển thì quá tải...

“Trong khi đó, nhiều loại nông sản như rau củ, trái cây rất dễ hư hỏng. Nếu tình trạng vận chuyển liên tục gặp vấn đề sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng nông sản cũng như chi phí, thời gian của doanh nghiệp”, ông Nam cho biết.

Cùng với đó, nhiều lần trao đổi với DĐDN, ông Đàm Quang Thắng- Giám đốc CTY Agricare Việt Nam cũng cho biết, thiếu hụt hạ tầng logistics khiến giá vận chuyển trái cây Việt sang các thị trường bị giảm sức cạnh tranh giá. Việc không làm chủ được công nghệ cũng khiến doanh nghiệp nhiều phen “trắng tay”.

Do đó, giải quyết bài toán về cơ sở hạ tầng logistics, đảm bảo hàng hóa lưu thông nhanh chóng không chỉ giúp thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp mà còn thúc đẩy các ngành sản xuất khác phát triển.

“Cùng với đó, chính sách ưu tiên cho phát triển công nghệ từ sản xuất tới chế biến, bảo quản trong nông nghiệp cần được xem xét tính đến. Doanh nghiệp nghiên cứu áp dụng công nghệ trong chế biến bảo quản nông sản cần được ưu đãi thuế và đơn giản thủ tục, có vậy mới thu hút được doanh nghiệp”, ông Đàm Quang Thắng cho biết.

“Cửa rộng” nhưng nhiều “ổ khoá”?

Mặc dù Nghị định 57/2018/NĐ-CP (Nghị định 57) về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đã được Chính phủ ban hành tháng 4/2018, thay thế Nghị định 210/2013/NĐ-CP với nhiều ưu đãi về miễn tiền thuê đất, cắt giảm thủ tục hành chính, hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ đào tạo... Tuy nhiên, việc tiếp cận, thực thi chính sách này tiếp tục là bài toán đặt ra cho ngành.

“Dù có nhiều ưu đãi cho doanh nghiệp nông nghiệp, nhưng hiện vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể cách thức triển khai Nghị định 57. Liệu có tái diễn tình trạng “cửa rộng”, nhưng vẫn quá nhiều “ổ khóa”, còn doanh nghiệp thì không biết đến đâu để tiếp cận với chính sách”, đại diện một doanh nghiệp băn khoăn.

Cùng với đó, vị này kiến nghị, các thủ tục hưởng ưu đãi trong đầu tư nông nghiệp nên đơn giản, sát với thực tế vì chỉ cần thực thi một cách cứng nhắc các thủ tục, giấy tờ sẽ rất khó để doanh nghiệp tiếp cận chính sách. Thực tế cho thấy nhiều chương trình, gói hỗ trợ cho doanh nghiệp nông nghiệp như gói tín dụng công nghệ cao nhiều năm ra đời nhưng số doanh nghiệp được tiếp cận là rất nhỏ.

Bởi vậy, hoàn thiện hệ thống pháp chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư vào nông nghiệp là yêu cầu cấp thiết, thì công tác thực thi, để chính sách đi vào đời sống cũng là yêu cầu tất yếu. Để ưu đãi tới được với các doanh nghiệp đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống từ trung ương tới địa phương, vì thực tế không riêng với nông nghiệp, nhiều chính sách Nhà nước ban hành vẫn gặp nghẽn trong công tác triển khai khiến đối tượng được hưởng lợi lại chưa có lợi.

Thy Hằng

Tin bài khác
Xăng được đề xuất giảm thuế VAT 2% đến hết 2026

Xăng được đề xuất giảm thuế VAT 2% đến hết 2026

Chính phủ vừa đề xuất tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với xăng, kéo dài đến hết năm 2026.
Ngoại lực tỷ đô tiếp sức Việt Nam giữa tâm bão thuế quan toàn cầu

Ngoại lực tỷ đô tiếp sức Việt Nam giữa tâm bão thuế quan toàn cầu

Bất chấp biến động thuế quan toàn cầu, Việt Nam vẫn thu hút mạnh vốn ngoại với loạt dự án tỷ đô, khẳng định sức hấp dẫn vững vàng trong mắt nhà đầu tư quốc tế.
Quỹ Nhà ở Quốc gia: Giải pháp đột phá cho các đô thị lớn

Quỹ Nhà ở Quốc gia: Giải pháp đột phá cho các đô thị lớn

Quỹ Nhà ở Quốc gia đang được kỳ vọng là giải pháp đột phá giúp giải quyết bài toán nhà ở giá rẻ cho người thu nhập thấp tại các đô thị lớn, góp phần ổn định xã hội và thúc đẩy phát triển bền vững.
Việt Nam đẩy mạnh đàm phán FTA, chủ động mở rộng thị trường xuất khẩu

Việt Nam đẩy mạnh đàm phán FTA, chủ động mở rộng thị trường xuất khẩu

Trước nguy cơ bị Mỹ áp thuế 46%, Việt Nam đang chủ động đẩy mạnh đàm phán FTA với nhiều đối tác mới, đồng thời triển khai loạt chính sách ứng phó để giữ vững mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên đã đề ra.
IMF: Tăng trưởng toàn cầu rơi xuống mức thấp nhất kể từ sau đại dịch COVID-19?

IMF: Tăng trưởng toàn cầu rơi xuống mức thấp nhất kể từ sau đại dịch COVID-19?

Nhìn nhận bối cảnh hiện tại, Quỹ tiền tệ quốc tế IMF dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 sẽ giảm xuống còn 2,8% – mức thấp nhất kể từ sau đại dịch COVID-19.
Đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp mức 10%

Đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp mức 10%

Theo đề xuất, mức thuế giá trị gia tăng đối với hầu hết các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang chịu thuế suất 10% sẽ được giảm xuống 8% nhưng vẫn còn một số lĩnh vực không nằm trong phạm vi điều chỉnh.
“Tinh hoa trái cây Việt”: Kết nối tiêu dùng trong nước, mở rộng thị trường toàn cầu

“Tinh hoa trái cây Việt”: Kết nối tiêu dùng trong nước, mở rộng thị trường toàn cầu

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), sáng 23/4 tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã chính thức khai mạc Phòng trưng bày chuyên đề với chủ đề “Tinh hoa trái cây Việt”.
8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp thực hiện chiến lược phòng, chống lãng phí

8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp thực hiện chiến lược phòng, chống lãng phí

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình vừa ký ban hành Quyết định số 806/QĐ-TTg ngày 22/4/2025, phê duyệt Chiến lược quốc gia về phòng, chống lãng phí đến năm 2035.
Mở rộng gói tín dụng ưu đãi cho lâm sản, thủy sản, đồ gỗ ảnh hưởng bởi thuế quan của Mỹ

Mở rộng gói tín dụng ưu đãi cho lâm sản, thủy sản, đồ gỗ ảnh hưởng bởi thuế quan của Mỹ

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo ngân hàng Nhà nước ưu tiên tín dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là đối tượng chịu tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ.
Thủ tướng chỉ đạo một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025

Thủ tướng chỉ đạo một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 47/CĐ-TTg ngày 22/4/2025 về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2025.
Ủy ban Cạnh tranh khuyến nghị giảm thiểu rủi ro khi mua bán căn hộ chung cư

Ủy ban Cạnh tranh khuyến nghị giảm thiểu rủi ro khi mua bán căn hộ chung cư

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã đưa ra khuyến nghị: Người dân khi tham gia giao dịch mua bán căn hộ cần chủ động kiểm tra xem doanh nghiệp đã hoàn thành nghĩa vụ đăng ký hợp đồng theo quy định hay chưa.
Việt Nam chủ động triển khai đối sách,  thích ứng kịp thời với thuế đối ứng với Hoa Kỳ

Việt Nam chủ động triển khai đối sách, thích ứng kịp thời với thuế đối ứng với Hoa Kỳ

Theo Thủ tướng, hàng hóa Việt Nam không cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa Hoa Kỳ và mối quan hệ thương mại song phương trong thời gian qua đã mang lại lợi ích rõ rệt cho cả hai bên.
Việt Nam khẳng định vai trò dẫn dắt đổi mới sáng tạo khu vực

Việt Nam khẳng định vai trò dẫn dắt đổi mới sáng tạo khu vực

Tại Diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo quốc gia 2025, Việt Nam khẳng định vai trò dẫn dắt đổi mới sáng tạo khu vực.
Cần kịch bản ứng phó linh hoạt cho ngành nông lâm thủy sản

Cần kịch bản ứng phó linh hoạt cho ngành nông lâm thủy sản

Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) vừa công bố ba kịch bản dự báo cùng loạt giải pháp ứng phó chiến lược cho ngành nông lâm thủy sản Việt Nam trong năm 2025.
Đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia

Đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc khẳng định việc thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia là có đầy đủ cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và người trẻ dưới 35 tuổi có nhu cầu thuê, mua nhà ở phù hợp. Chính phủ thống nhất tên gọi chính thức của quỹ là "Quỹ phát triển nhà ở quốc gia".