Những phát biểu gần đây của cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc ngay lập tức lấp đầy Kho dự trữ dầu mỏ chiến lược nếu tái đắc cử không chỉ gây ra những tác động kinh tế tiêu cực mà còn khó có khả năng thực hiện, do các chính sách trước đây của ông và số lượng dầu cần thiết.
Phát biểu này được ông Trump đưa ra trong cuộc phỏng vấn với Fox News tuần trước, đã làm giảm giá trị thành tựu khai thác kho dự trữ của chính ông.
Matthew Bey, nhà phân tích toàn cầu cấp cao tại RANE Network, nhận định rằng những lời này là nỗ lực mới nhất của ông Trump để thu hút cử tri nông thôn. "Đó là nhóm đối tượng mà ông ấy đã cố gắng tiếp cận trong suốt một thập kỷ qua, nên việc này không phải là điều gì mới mẻ," ông nói.
Ông Bey cũng thêm rằng, mặc dù không phải là không thể thực hiện được, nhưng những phát biểu này nằm trong một nỗ lực rộng lớn hơn để giành được sự ủng hộ từ cử tri nông thôn, những người rất ủng hộ sự độc lập về năng lượng của Hoa Kỳ.
Mức dự trữ hiện tại ở đâu?
Về Kho dự trữ dầu mỏ chiến lược, đây là kho dự trữ dầu thô khẩn cấp lớn nhất thế giới, nằm tại bốn địa điểm dọc theo bờ biển Vịnh Mexico. Kho dự trữ của Hoa Kỳ được thiết kế để giảm thiểu gián đoạn ngắn hạn đối với chuỗi cung ứng, như các thảm họa thiên nhiên.
Hiện tại, kho dự trữ chứa khoảng 375 triệu thùng dầu, sau khi giảm xuống mức thấp nhất là 347 triệu thùng vào năm ngoái, mức thấp nhất kể từ thập niên 1980.
Kate Dourian, nghiên cứu viên tại Viện Các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập ở Washington, cho biết Dự trữ dầu mỏ chiến lược (Hoa Kỳ)- SPR "chỉ mới đạt hơn một nửa so với mức cần thiết," nhưng việc lấp đầy còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm giá dầu.
Bà Dourian cũng lưu ý rằng việc lấp đầy kho dự trữ không đơn giản chỉ là bổ sung dầu, mà giá cả phải được cả các công ty dầu mỏ và chính phủ liên bang chấp nhận.
Rủi ro địa chính trị tiềm ẩn, như nguy cơ gián đoạn tại eo biển Hormuz, có thể dẫn đến cú sốc dầu mỏ, nhưng kịch bản này vẫn chưa xảy ra. Sau khi chứng kiến mức tăng nhẹ vào tháng 4, giá dầu thô Brent đã giảm xuống còn khoảng 80 đô la một thùng.
Chính quyền Biden đã thực hiện các bước để bổ sung kho dự trữ sau khi xuất kho khoảng 180 triệu thùng dầu vào năm 2022 để đối phó với tình trạng giá xăng tăng do xung đột Nga - Ukraine.
Bộ Năng lượng đã mua hơn 40 triệu thùng dầu để bổ sung, bao gồm giao dịch mua 4,65 triệu thùng vào tháng trước với giá 77 đô la một thùng.
Chính quyền Biden cũng đã làm việc với Quốc hội để hủy bỏ lệnh bán 140 triệu thùng dầu được ủy quyền từ năm 2022.
Bộ Năng lượng cũng đang tìm cách mua thêm 6 triệu thùng dầu từ các công ty năng lượng để bổ sung kho dự trữ. Đầu năm nay, bộ này cho biết họ sẵn sàng mua dầu với giá lên tới 79,99 đô la một thùng.
An ninh năng lượng
Tuy nhiên, ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa vẫn cáo buộc người kế nhiệm đe dọa an ninh năng lượng của Hoa Kỳ.
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, ông Trump nói rằng ông Biden đang sử dụng kho dự trữ chỉ để giữ giá xăng thấp, trong khi kho dự trữ này lẽ ra phải dành cho quân đội và thời chiến.
Nhưng những nhận xét này không phản ánh đúng tình hình an ninh năng lượng hiện tại của Hoa Kỳ, nơi mà sản lượng dầu thô của Hoa Kỳ cao hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Dưới thời ông Trump, Hoa Kỳ đã vượt qua Nga và Ả Rập Xê Út để trở thành nhà sản xuất dầu thô lớn nhất thế giới, nhưng sự khác biệt này đã được gia tăng dưới thời chính quyền Biden. Năm ngoái, sản lượng dầu thô của Hoa Kỳ trung bình đạt 12,9 triệu thùng mỗi ngày, phá vỡ kỷ lục trước đó là 12,3 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2019.
Bà Dourian nhận xét rằng: "Cuối cùng, sản lượng dầu dưới thời chính quyền Biden cao hơn nhiều so với thời ông Trump."
Bình luận của ông Trump về an ninh năng lượng của Hoa Kỳ cũng bỏ qua những hành động mà ông đã thực hiện sau cuộc tấn công vào các cơ sở sản xuất quan trọng ở Saudi Arabia vào năm 2019. Vào thời điểm đó, Saudi Aramco cho biết việc đóng cửa sẽ ảnh hưởng đến sản lượng 5,7 triệu thùng dầu thô mỗi ngày.
Vào ngày 15/9/ 2019, ông Trump thông báo rằng ông đã cho phép giải phóng dầu từ kho dự trữ của Hoa Kỳ "đủ để duy trì nguồn cung cho thị trường". Giá dầu thô Brent tăng vọt lên gần 72 đô la trước khi giảm xuống 66 đô la một thùng sau khi ông Trump cho biết sẽ giải phóng một phần kho dự trữ của Hoa Kỳ. Mức dự trữ đã giảm 57 triệu thùng vào thời điểm ông Trump rời nhiệm sở, trái ngược với tuyên bố của ông rằng kho dự trữ đang được "lấp đầy ở mức chưa từng thấy trước đây" trong nhiệm kỳ của ông - mặc dù phần lớn sự suy giảm là do các doanh số bán hàng theo luật định của Quốc hội. Sức chứa kho dự trữ đạt đỉnh gần đây nhất vào năm 2011, ở mức khoảng 726 triệu thùng.
Tương tự, vào năm 2022, khi giá dầu thô Brent tăng vọt do xung đột ở Ukraine, ông Biden đã khai thác kho dự trữ khẩn cấp, và các quốc gia thành viên khác của Cơ quan Năng lượng Quốc tế cũng đồng ý giải phóng khẩn cấp kho dự trữ dầu của họ.
Bà Dourian cho biết: "Thời điểm đó, có sự lo ngại thực sự, khi nhìn vào nguy cơ mất mát kinh tế từ cuộc xung đột ở Ukraine, mặc dù điều này chưa xảy ra, nhưng vẫn có lo ngại chính đáng rằng có thể sẽ xảy ra cú sốc giá dầu." Ông Bey nhận định rằng kho dự trữ của Hoa Kỳ nên được sử dụng để điều chỉnh giá trong thời kỳ khủng hoảng, như xung đột ở Ukraine và vụ tấn công vào khu phức hợp Saudi Arabia năm 2019.
"Tôi không chắc ông Trump có thực sự nghĩ về điều đó theo cách chiến lược hay không. Tôi nghĩ ông ấy chỉ đang tìm cách bảo vệ quan điểm của cử tri về nền độc lập của Hoa Kỳ," ông Bey nói.
Thách thức trong việc lấp đầy SPR ngay lập tức
Mặc dù về lý thuyết có thể lấp đầy SPR ngay lập tức, nhưng chi phí cao và quyền hành pháp hạn chế của ông Trump khiến điều này khó xảy ra.
Việc này có thể mang lại lợi nhuận cho các công ty dầu mỏ, nhưng cũng đồng thời đe dọa nguồn cung và tăng chi phí thị trường.
Ông Bey nhận xét rằng việc dựa vào thông điệp như vậy là khó hiểu. Dù Hoa Kỳ có thể tăng gấp đôi lượng dự trữ khẩn cấp, nhưng nhu cầu dầu cũng sẽ tăng, kéo theo chi phí xăng dầu mà người tiêu dùng phải trả tại các trạm xăng.
Để lấp đầy kho dự trữ, Hoa Kỳ sẽ cần mua khoảng 300 triệu thùng dầu, với giá dầu thô Brent khoảng 80 đô la mỗi thùng, tổng chi phí sẽ là 24 tỷ đô la.
"Hoặc tương đương với ngân sách hàng năm của NASA," ông Bey so sánh.
Ngay cả khi ông Trump có thể nhanh chóng bổ sung kho dự trữ nếu tái đắc cử, ông vẫn sẽ gặp nhiều rào cản.
Trong khi tổng thống có thẩm quyền giải phóng kho dự trữ, Quốc hội Hoa Kỳ mới có quyền phê duyệt việc mua dầu để bổ sung kho dự trữ chiến lược.
Ông Trump đã gặp phải thực tế này vào năm 2020, khi Quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát từ chối đề xuất mua 77 triệu thùng dầu, trị giá 3 tỷ đô la, vì cho rằng đó sẽ là khoản trợ cấp cho các công ty dầu mỏ.
Quốc Anh t/h