Thứ sáu 17/10/2025 06:00
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

Kinh tế chia sẻ - Lỗ hổng chính sách

01/12/2022 09:45
Việc hiện thực hóa quyền tự do kinh doanh đối với một số loại hình kinh doanh mới trong KTCS còn gặp một số vướng mắc - bà Dương Thu Hương, đại diện Viện Khoa học Pháp lý, Bộ Tư pháp cho biết.
Ảnh minh họa

Bà Dương Thu Hương, đại diện Viện Khoa học Pháp lý, Bộ Tư pháp cho biết, Hiến pháp năm 2013 và các văn bản quy phạm pháp luật Việt Nam đã quy định khá chi tiết về quyền tự do kinh doanh. Tuy nhiên, trong thực tiễn, việc hiện thực hóa quyền tự do kinh doanh đối với một số loại hình kinh doanh mới trong KTCS còn gặp một số vướng mắc.

Về vấn đề quyền tự do kinh doanh, giữa “ghi nhận” quyền tự do kinh doanh và “bảo đảm thực thi” quyền này trên thực tiễn vẫn còn khoảng cách.

“Tư duy “quản không được” hoặc "chưa hiểu rõ" thì cấm gây cản trở việc thực thi quyền tự do kinh doanh trong nền KTCS”, bà Hương chia sẻ.

Trong quyền lợi cho người tiêu dùng bà Hương cũng nêu rõ, pháp luật Việt Nam hiện hành còn thiếu các quy định về quản lý chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ để bảo vệ người tiêu dùng, đặc biệt là xác định rõ hơn nghĩa vụ về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong hoạt động thương mại điện tử có liên quan đến KTCS.

Còn về vấn đề lao động và an sinh xã hội, hầu hết người lao động làm việc tại các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình KTCS đều không có bảo hiểm thất nghiệp, có các chương trình hưu trí và không được tham gia các khóa học đào tạo nâng cao kỹ năng như các công ty kinh doanh truyền thống.

Bà Hương đưa ra một số gợi ý chính sách gồm: (1) Cần tư duy lập pháp “mở’ và “linh động” để các “nhà làm chính sách”, các nhà lập pháp “đồng hành” cùng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (2) Đối với dịch vụ cho vay ngang hàng P2P lending: cần sớm ban hành khung khổ pháp lý để thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc đăng ký kinh doanh cũng như hoạt động dưới sự quản lý của cơ quan nhà nước (3) Nhà nước cần có chính sách tạo điều kiện và hỗ trợ cho các doanh nghiệp truyền thống chuyển đổi hình thức kinh doanh; (4) Tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (5) Bảo vệ quyền lợi người lao động trong nền KTCS (6) Bảo vệ dữ liệu cá nhân (7) Tăng cường quản lý thuế với các nhà cung cấp nền tảng trung gian.

Đại diện Viện Khoa học Pháp lý cũng nhấn mạnh về ảnh hưởng của mô hình KTCS đến việc bảo vệ quyền lợi cá nhân. Cụ thể, Các nền KTCS thu thập nhiều thông tin của người dung, có thể bao gồm vị trí của họ theo thời gian và các thông tin cá nhân khác, dẫn đến nguy cơ dữ liệu sử dụng được thu thập có thể được sử dụng sai mục đích.

Bà Dương Thu Hương khẳng định, KTCS vẫn là một xu hướng mới, cần tiếp tục nghiên cứu, theo dõi sự phát triển của mô hình này. Tư duy lập pháp mở và linh động để người chính sách, các nhà lập pháp đồng hành cùng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Trong bối cảnh khung pháp lý thường đi sau thực tế, việc cho áp dụng thử nghiệm chính sách mới là cách ứng xử của cơ quan nhà nước nên làm đối với những công nghệ mới.

Vấn đề cấp thiết đặt ra là cần sớm ban hành khung khổ pháp lý để thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc đăng ký kinh doanh cũng như hoạt động dưới sự quản lý của cơ quan nhà nước nhằm giảm thiểu rủi ro cho các bên tham gia.

Nhà nước cần có chính sách tạo điều kiện và hỗ trợ cho các doanh nghiệp truyền thống chuyển đổi hình thức kinh doanh; giải quyết các vấn đề nảy sinh về lao động, việc làm, an sinh xã hội của khu vực kinh doanh truyền thống khi bị thu hẹp thị phần trong cạnh tranh với các loại hình KTCS, giảm thiểu các xung đột xã hội có thể nảy sinh.

Trong bảo vệ dữ liệu cá nhân, cần thống nhất nội hàm dữ liệu cá nhân thay vì sử dụng nhiều thuật ngữ thông tin cá nhân, bí mật cá nhân, bí mật gia đình… như hiện nay. Mở rộng phạm vi các vấn đề được bảo vệ bởi các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt các thông tin nhạy cảm.

Để đáp ứng được nhu cầu cấp thiết trong quản lý nhà nước đối với mô hình KTCS, quan trọng nhất là phải xác định rõ quyền, trách nhiệm của từng bên trong mối quan hệ ba bên (bên cung cấp nền tảng số, người cung cấp dịch vụ và khách hàng) của mô hình KTCS nhằm xác định rõ vai trò của từng bên trong từng mối quan hệ

Lâm Nghi

Bài liên quan
Tin bài khác
Đầu tư cho con người – điểm nhấn linh hoạt trong Dự thảo Luật Đầu tư, Kinh doanh

Đầu tư cho con người – điểm nhấn linh hoạt trong Dự thảo Luật Đầu tư, Kinh doanh

Dự thảo Luật Đầu tư Kinh doanh 2025, do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng, được xem là bước ngoặt trong cải cách thể chế, khi chuyển từ “quản lý cấp phép” sang “quản lý rủi ro và hậu kiểm”, hướng tới môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch và linh hoạt trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt. Bên cạnh những điều chỉnh lớn về thủ tục, danh mục ngành nghề và cơ chế ưu đãi, khía cạnh “nhân lực trong đầu tư”, yếu tố quyết định hiệu quả dòng vốn và năng suất quốc gia, vẫn là khoảng trống cần được hoàn thiện.
Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Bước ngoặt trong tư duy quản lý nhưng thiếu khung pháp lý cho gọi vốn cộng đồng

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Bước ngoặt trong tư duy quản lý nhưng thiếu khung pháp lý cho gọi vốn cộng đồng

Hiện tại, Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh chưa có quy định riêng cho hình thức huy động vốn cộng đồng, đặc biệt là các mô hình đầu tư tài sản số hoặc token hóa, theo Luật sư Hà Linh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội).
Chuyên gia Lê Phương Anh: Doanh nghiệp tỏa sáng nhờ lắng nghe nhân viên và chuyển đổi văn hóa số toàn diện

Chuyên gia Lê Phương Anh: Doanh nghiệp tỏa sáng nhờ lắng nghe nhân viên và chuyển đổi văn hóa số toàn diện

Chuyên gia Lê Phương Anh (MCG) cho rằng, phát triển bền vững nằm ở sự đồng hành của lãnh đạo, chuyển hóa năng lực con người và kiến tạo văn hóa số từ bên trong.
Chuyên gia Phan Đức Trung trình bày hạ tầng Blockchain Việt Nam tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ

Chuyên gia Phan Đức Trung trình bày hạ tầng Blockchain Việt Nam tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025–2030, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đến thăm khu trưng bày Mạng Dịch vụ Đa chuỗi Blockchain Việt Nam (VBSN).
Luật sư Ngọc Anh: Huy động vốn cộng đồng - Nhà đầu tư có thể mất trắng vào những dự án triệu đô

Luật sư Ngọc Anh: Huy động vốn cộng đồng - Nhà đầu tư có thể mất trắng vào những dự án triệu đô

Thời gian gần đây, dư luận liên tục chấn động bởi những vụ việc thao túng cộng đồng trong các gói “đầu tư làm giàu”, nơi nhiều cá nhân và tổ chức huy động được hàng trăm, thậm chí hàng nghìn tỷ đồng từ người dân thông qua hình thức được quảng bá là “gọi vốn cộng đồng” hoặc “đầu tư tài chính”, với số vốn khổng lồ chờ ngày nào đó được niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế - vốn hóa tỷ đô.
Chuyên gia Lại Hoàng Dương vinh dự nhận Bằng khen của UBND TP Hà Nội và giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam

Chuyên gia Lại Hoàng Dương vinh dự nhận Bằng khen của UBND TP Hà Nội và giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam

Theo dòng sự kiện kỷ niệm 20 năm thành lập công ty và nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam, ông Lại Hoàng Dương, Giám đốc Công ty Cổ phần Truyền thông và Máy tính Thánh Gióng, Chuyên gia R&D (Nghiên cứu và Phát triển) liên tiếp ghi dấu ấn khi doanh nghiệp ông nhận hai giải thưởng lớn: Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam (VDA 2025) và Bằng khen từ UBND TP Hà Nội.
Chuyên gia Trương Đình Hoàn: Chia sẻ tương lai hạ tầng chuyển đổi số trong 5 năm tới

Chuyên gia Trương Đình Hoàn: Chia sẻ tương lai hạ tầng chuyển đổi số trong 5 năm tới

Trong bối cảnh các Nghị quyết lớn của Đảng về chuyển đổi số đang từng bước đi vào đời sống, Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 10/10 trở thành dịp để nhìn lại hành trình số hóa và thúc đẩy doanh nghiệp hành động mạnh mẽ hơn. Tạp chí Doanh nghiệp & Hội nhập đã có cuộc trò chuyện cùng Thạc sĩ Trương Đình Hoàn, chuyên gia công nghệ thông tin (CNTT), Phó Giám đốc công ty giải pháp mạng và máy tính TIC, để lắng nghe những phân tích về ý nghĩa của chuyển đổi số, những thách thức trong triển khai hạ tầng, cũng như dự báo xu hướng thiết bị và giải pháp công nghệ sẽ định hình 5 năm tới.
Luật sư Nguyễn Văn Đồng: Nghề luật sư còn gặp nhiều thách thức

Luật sư Nguyễn Văn Đồng: Nghề luật sư còn gặp nhiều thách thức

Chia sẻ tới Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập, Luật sư Nguyễn Văn Đồng - Trưởng Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng: Thách thức của nghề luật sư không chỉ từ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, mà còn đến từ môi trường pháp lý chưa ổn định.
GS. TS Hoàng Văn Cường: Nâng nội lực và mô hình kinh tế mới để Việt Nam bứt phá

GS. TS Hoàng Văn Cường: Nâng nội lực và mô hình kinh tế mới để Việt Nam bứt phá

Theo GS. TS Hoàng Văn Cường, Việt Nam cần tận dụng thời điểm vàng của cách mạng xanh và AI để thoát bẫy thu nhập trung bình, chuyển từ gia công sang làm chủ tri thức, đặt mục tiêu thịnh vượng 2045.
TS. Trần Quốc Khánh: Nên chuyển từ xuất khẩu thuần túy sang hội nhập thông minh

TS. Trần Quốc Khánh: Nên chuyển từ xuất khẩu thuần túy sang hội nhập thông minh

Theo TS. Trần Quốc Khánh, Việt Nam phải tái định hình mô hình tăng trưởng, chuyển từ xuất khẩu thuần túy sang hội nhập thông minh, phát triển nội cầu và nâng giá trị gia tăng nội địa để tạo sức bật mới.
TS. Nguyễn Đức Hiển: Cần phát triển năng lực nội sinh để xây dựng nền kinh tế tự cường

TS. Nguyễn Đức Hiển: Cần phát triển năng lực nội sinh để xây dựng nền kinh tế tự cường

Theo TS. Nguyễn Đức Hiển, Việt Nam chỉ có thể bứt phá nếu đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển năng lực nội sinh và xây dựng nền kinh tế tự cường, đủ sức thích ứng với biến động toàn cầu.
Phó Tổng Thư ký  VCCI Đậu Anh Tuấn: Tiêu dùng nội địa trụ cột tăng trưởng quan trọng

Phó Tổng Thư ký VCCI Đậu Anh Tuấn: Tiêu dùng nội địa trụ cột tăng trưởng quan trọng

Ông Đậu Anh Tuấn (VCCI) khẳng định thị trường nội địa với 100 triệu dân là trụ cột tăng trưởng quan trọng nhất. Đây là chìa khóa tự cường kinh tế, buộc doanh nghiệp chinh phục bằng chất lượng và thương hiệu.
Thị trường vàng chờ cú hích từ Thông tư mới

Thị trường vàng chờ cú hích từ Thông tư mới

Theo thông tin được công bố tại cuộc họp báo quý III ngày 3/10, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý nhằm điều tiết cung - cầu của thị trường vàng hiệu quả hơn. Thông tư hướng dẫn thực thi Nghị định 232 về quản lý thị trường vàng sẽ chính thức được ban hành vào ngày 10/10 tới.
Ông Jérémie Pellet: Doanh nghiệp nhỏ và vừa là "xương sống" của nền kinh tế Việt Nam

Ông Jérémie Pellet: Doanh nghiệp nhỏ và vừa là "xương sống" của nền kinh tế Việt Nam

Theo Tổng Giám đốc Expertise France (EF), ông Jérémie Pellet, Doanh nghiệp nhỏ và vừa là động lực và là xương sống của nền kinh tế Việt Nam. Sự thành công của họ quyết định khả năng cạnh tranh tổng thể của quốc gia.
Giám đốc AFD Julien Seillan: Pháp sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam kiến tạo giao thông xanh, thông minh

Giám đốc AFD Julien Seillan: Pháp sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam kiến tạo giao thông xanh, thông minh

Giám đốc AFD Julien Seillan đề xuất giải pháp chiến lược. Đầu tư vào hạ tầng xanh, công nghệ và nhân lực chất lượng cao để Việt Nam phát triển giao thông bền vững.