Hà Nội đang nỗ lực triển khai Đề án cải tạo và xây dựng lại các chung cư cũ trên địa bàn, một nhiệm vụ quan trọng nhằm chỉnh trang đô thị và tái thiết diện mạo thành phố. Tuy nhiên, sau ba năm thực hiện, công tác này vẫn gặp nhiều khó khăn, chưa đạt được tiến độ và hiệu quả như kỳ vọng. Những vướng mắc chủ yếu liên quan đến quy hoạch, kiểm định chất lượng nhà chung cư, cũng như sự đồng thuận giữa các bên liên quan trong việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Theo Sở Xây dựng, việc lập quy hoạch chi tiết cho các khu chung cư cũ là một trong những trở ngại lớn nhất. Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và các quy hoạch phân khu đô thị hiện tại không phù hợp với thực trạng nhiều chung cư cũ. Một số chung cư nằm trong khu vực được quy hoạch thành công viên hoặc cây xanh, trong khi dân số thực tế vượt xa mức quy hoạch. Đồng thời, hạn chế về chiều cao tầng và mật độ dân cư theo quy định khiến cho các dự án khó đảm bảo tính hiệu quả đầu tư, làm giảm sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.
Hà Nội: Cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ là nhiệm vụ cấp bách |
Về công tác kiểm định, việc nhiều chung cư đã bị sửa chữa, cơi nới bởi cư dân khiến công tác đánh giá chất lượng gặp không ít khó khăn. Nhiều quận, huyện chưa xác định rõ ranh giới khu vực chung cư cũ hoặc chưa đánh giá đầy đủ hệ thống hạ tầng kỹ thuật như phòng cháy chữa cháy, cấp thoát nước, xử lý nước thải, cấp điện hay giao thông nội bộ. Điều này gây cản trở trong việc đưa ra các kết luận đánh giá theo quy định của Luật Nhà ở 2023 và Nghị định 98/2024/NĐ-CP.
Bên cạnh đó, sự chậm trễ trong việc triển khai các dự án cải tạo còn xuất phát từ mâu thuẫn về phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư giữa chủ đầu tư và người dân. Trong nhiều trường hợp, cư dân yêu cầu mức bồi thường vượt quá khả năng tài chính của chủ đầu tư, dẫn đến tình trạng bế tắc. Hồ sơ pháp lý liên quan đến nguồn gốc sở hữu nhà không đầy đủ cũng là một yếu tố cản trở việc xác định diện tích thuộc sở hữu nhà nước, gây khó khăn cho quá trình triển khai dự án.
Trước tình hình này, Sở Xây dựng kiến nghị các quận, huyện tập trung hoàn thiện công tác lập quy hoạch chi tiết, đảm bảo tuân thủ nguyên tắc đánh giá toàn diện khu vực, bao gồm cả các hạng mục hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời, các quận, huyện cần rà soát, lập danh mục các chung cư cũ và gửi Sở Xây dựng tổng hợp, báo cáo UBND TP Hà Nội. Bên cạnh đó, UBND TP Hà Nội cũng yêu cầu các địa phương đẩy mạnh triển khai sáu nội dung trọng tâm, từ lập và phê duyệt phương án bồi thường, tổ chức di dời, cưỡng chế di dời theo phương án, đến xác định hệ số bồi thường và lập kế hoạch cải tạo, xây dựng lại cho từng dự án.
Các sở, ngành được giao nhiệm vụ hướng dẫn và phối hợp với các quận, huyện trong việc lập và phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, cũng như thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất và giao đất để triển khai dự án. UBND TP Hà Nội cũng yêu cầu Sở Xây dựng báo cáo toàn diện về các tồn tại, hạn chế, nêu rõ từng quận, huyện còn vướng mắc để đề xuất biện pháp xử lý. Song song đó, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cần tăng cường phối hợp hiệu quả với các địa phương nhằm giải quyết dứt điểm các khó khăn trong công tác quy hoạch.
UBND TP Hà Nội nhận định rằng việc cải tạo và xây dựng lại các chung cư cũ không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là nhiệm vụ chiến lược trong hành trình xây dựng một Hà Nội hiện đại, văn minh. Dù gặp nhiều thách thức, thành phố cam kết quyết tâm và đồng lòng với các sở, ngành và địa phương để hoàn thành mục tiêu này, mang lại diện mạo mới cho Thủ đô.