Doanh nghiệp bất động sản đối mặt mới áp lực đáo hạn trái phiếu

Giai đoạn 2019-2021, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản. Các doanh nghiệp đã nhanh chóng tận dụng trái phiếu như một kênh huy động vốn quan trọng để thay thế cho nguồn vốn ngân hàng, khi việc tiếp cận vốn từ ngân hàng trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, sự gia tăng huy động trái phiếu cũng đã dẫn đến những hệ lụy không nhỏ. Nhiều doanh nghiệp đã vay quá nhiều, khiến họ gặp khó khăn khi bước sang giai đoạn đáo hạn vào năm 2023 và 2024.

Theo báo cáo của Hiệp hội Trái phiếu Doanh nghiệp (VBMA), tình hình thanh toán trái phiếu đã có những dấu hiệu đáng lo ngại. Trong tháng 9/2024, có 26 mã trái phiếu chậm trả lãi với tổng giá trị lên đến 239,4 tỷ đồng, bên cạnh 2 mã trái phiếu chậm trả gốc trị giá 550,4 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đang chịu áp lực lớn và buộc phải phát hành trái phiếu mới để trả nợ, dẫn đến tình trạng tái cấu trúc nợ một cách cấp bách.

Doanh nghiệp bất động sản đối mặt mới áp lực đáo hạn trái phiếu.

Để giảm áp lực thanh toán, trong tháng 9/2024, doanh nghiệp đã mua lại 11.749 tỷ đồng trái phiếu trước hạn, cho thấy mức độ căng thẳng trong việc thanh toán nợ của các doanh nghiệp bất động sản. Các doanh nghiệp lớn như Bất động sản Lan Việt, Đại Phú Hòa, và Novaland đã phải đối mặt với lượng trái phiếu đáo hạn lớn, khiến tình hình tài chính trở nên khó khăn hơn.

Báo cáo từ Công ty Chứng khoán Phú Hưng (PHS) cho biết, trong quý IV/2024, tổng giá trị trái phiếu đáo hạn dự kiến sẽ vượt mức 87.500 tỷ đồng, trong đó khoảng 35% thuộc về nhóm bất động sản. Điều này cho thấy tình hình sẽ trở nên căng thẳng hơn trong thời gian tới, khi các doanh nghiệp phải gồng mình để thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Chứng khoán VNDirect cũng chỉ ra rằng, áp lực đáo hạn sẽ gia tăng trong quý IV/2024, sau đó hạ nhiệt vào quý I và II/2025, nhưng lại tăng trở lại vào quý III và IV/2025. Tổng giá trị đáo hạn của nhóm doanh nghiệp bất động sản chiếm trên 40%, cho thấy sự phụ thuộc lớn vào kênh huy động vốn này.

Để giải quyết bài toán trái phiếu đến hạn, nhiều doanh nghiệp đã đề xuất các giải pháp như gia hạn nợ, điều chỉnh lãi suất, và phát hành trái phiếu mới để trả nợ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nguy cơ vỡ nợ vẫn hiện hữu nếu thị trường bất động sản không hồi phục kịp thời và các doanh nghiệp không thể cải thiện dòng tiền.

Ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng Giám đốc FiinRatings, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm "sạch" pháp lý cho các dự án bất động sản và tăng thanh khoản cho thị trường. Ông cho rằng, việc hỗ trợ từ Chính phủ và các cơ quan quản lý là rất cần thiết để giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này.

TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV.

TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, cho biết rằng, việc phát triển và lành mạnh hóa thị trường trái phiếu doanh nghiệp là rất quan trọng để tạo ra một kênh huy động vốn bền vững cho doanh nghiệp.

Theo ông Lực, cần củng cố và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư trong năm 2024 và cả năm 2025, đồng thời thực hiện tốt Chiến lược tài chính đến năm 2030.

Ngoài ra, ông Lực cũng nhấn mạnh, cần hoàn thiện hạ tầng thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nâng cao chất lượng các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, và cải thiện cơ sở thông tin dữ liệu về thị trường. Doanh nghiệp cũng cần đa dạng hóa nguồn vốn và quản lý rủi ro một cách hiệu quả hơn.

Áp lực từ trái phiếu đáo hạn đang tạo ra những thách thức không nhỏ cho các doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam. Mặc dù có nhiều giải pháp đã được đề xuất, nhưng nếu thị trường không phục hồi kịp thời và doanh nghiệp không cải thiện dòng tiền, nguy cơ vỡ nợ vẫn là một thực tế cần được quan tâm. Sự phối hợp giữa doanh nghiệp, chính phủ và các cơ quan quản lý sẽ là yếu tố then chốt giúp thị trường này vượt qua giai đoạn khó khăn và phát triển bền vững trong tương lai.