Chủ nhật 15/06/2025 03:04
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Xuất khẩu sầu riêng "chạy nước rút": Đẩy mạnh sản xuất sạch để giữ vững thị trường

Trong bối cảnh Campuchia được phép vận chuyển sầu riêng tươi vào Trung Quốc, Indonesia và Lào đang ráo riết chuẩn bị hồ sơ xuất khẩu, sầu riêng Việt Nam buộc phải tăng tốc sản xuất sạch nếu muốn giữ vững thị phần.
Sầu riêng "rớt chuẩn" xuất khẩu: Có nên đưa về tiêu thụ trong nước?

Tăng tốc cải thiện quy trình, giữ thị trường xuất khẩu

Trung Quốc hiện là thị trường tiêu thụ trái cây lớn nhất của Việt Nam, đặc biệt là sầu riêng. Sau khi hai nước ký kết Nghị định thư về kiểm dịch thực vật, kỳ vọng lớn đã đặt vào việc sầu riêng Việt Nam sẽ thuận lợi "băng băng" vào thị trường tỷ dân, mang lại lợi nhuận cho cả doanh nghiệp lẫn người nông dân.

Thế nhưng, từ cuối năm 2024, phía Trung Quốc liên tục phát hiện tồn dư cadimi trong sầu riêng Việt Nam và Thái Lan, buộc mọi lô hàng xuất khẩu phải có chứng nhận kiểm nghiệm cadimi và chất vàng O. Nếu phát hiện vi phạm, mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sẽ lập tức bị đình chỉ khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn, xuất khẩu chững lại rõ rệt.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt Nam đạt kỷ lục 3,2 tỷ USD. Trong 4 tháng đầu năm 2025, con số này chỉ đạt khoảng 130 triệu USD, tương đương 35.000 tấn, bằng chưa đầy 20% kế hoạch và chưa bằng 1/4 so với cùng kỳ năm 2024. Giá sầu riêng trong nước vì thế cũng sụt mạnh. Ngày 18/5, nhiều nhà vườn chỉ bán được với giá 40.000 - 50.000 đồng/kg, chưa bằng phân nửa giá cùng kỳ năm 2024.

Xuất khẩu sầu riêng
Xuất khẩu sầu riêng "chạy nước rút": Đẩy mạnh sản xuất sạch để giữ vững thị trường

Nguyên nhân quan trọng khiến giá giảm là do nhiều mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói đã bị Trung Quốc thu hồi. Với sầu riêng, đã có khoảng 55 mã vùng trồng và 61 cơ sở đóng gói bị tạm ngưng xuất khẩu. Trong khi đó, tổng diện tích trồng sầu riêng của cả nước là 150.000 ha, nhưng chỉ khoảng 20% được cấp mã số. Năng lực sản xuất lớn nhưng lại chưa tương xứng với năng lực xuất khẩu.

Trong năm 2025, riêng các vùng miền Đông và Tây Nguyên dự kiến sẽ thu hoạch khoảng 45.000 ha, tương đương hơn 500.000 tấn sầu riêng. Thời điểm thu hoạch từ tháng 8 đến tháng 11 ở Tây Nguyên cũng là lợi thế của Việt Nam so với Thái Lan và Malaysia, bởi đó là mùa duy nhất thế giới có sầu riêng. Tuy nhiên, nếu quy trình kiểm tra chất lượng, nhất là các xét nghiệm cadimi và vàng O vẫn chậm trễ và tốn kém, cơ hội cũng sẽ bị bỏ lỡ.

Theo các chuyên gia, trước đây, mỗi xe hàng sầu riêng chỉ mất khoảng 20-30 triệu đồng cho chi phí xét nghiệm. Nay, nếu phải kiểm tra đầy đủ cả cadimi và vàng O, doanh nghiệp có thể phải chi đến 50-60 triệu đồng/xe, cao gấp nhiều lần so với Thái Lan. Không ít khách hàng nhập khẩu vì thế đã chuyển sang chọn sầu riêng Thái do lợi thế về chi phí và tốc độ kiểm định.

Hành động quyết liệt để bảo vệ “ngành hàng tỷ đô”

Từ nay đến tháng 9/2025, cả nước sẽ cần tiêu thụ khoảng 1,7 triệu tấn sầu riêng. Trong lúc Việt Nam vẫn loay hoay xử lý cảnh báo kỹ thuật, Thái Lan đã nhanh chóng thích ứng và được Trung Quốc “bật đèn xanh”. Trong 4 tháng đầu năm 2025, Thái Lan đã xuất khẩu tới 71.000 tấn, đạt giá trị 287 triệu USD, gấp đôi cả sản lượng lẫn kim ngạch của Việt Nam.

Đại diện Hiệp hội Rau quả Việt Nam nhận định, điểm khác biệt là Thái Lan kiểm soát chặt chẽ toàn bộ chuỗi sản xuất, từ vườn trồng đến kho bảo quản, trong khi Việt Nam chủ yếu mới truy xuất được đến khâu đóng gói. Nếu không có sự thay đổi toàn diện, sầu riêng Việt Nam sẽ dần đánh mất thị phần vào tay các đối thủ.

Thêm vào đó, Trung Quốc đã chính thức cho phép Campuchia xuất khẩu sầu riêng tươi từ cuối tháng 4/2025 sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình ký một thỏa thuận rộng hơn với các quan chức tại Phnom Penh. Indonesia đang hoàn tất hồ sơ và các doanh nghiệp Lào cũng rục rịch gia nhập thị trường béo bở này. Cạnh tranh chắc chắn sẽ ngày càng khốc liệt.

Hiện Thái Lan vẫn là nhà cung cấp lớn nhất, chiếm tới 57% tổng giá trị 6,99 tỷ USD sầu riêng Trung Quốc nhập khẩu năm 2024. Việt Nam xếp thứ hai với 38%, còn lại là Philippines, Malaysia và một phần nhỏ từ các nước khác. Nếu không hành động quyết liệt, thị phần 38% của Việt Nam có nguy cơ giảm sâu.

Với vai trò là một ngành hàng có giá trị cao, sầu riêng cần được đầu tư bài bản, từ quy hoạch vùng nguyên liệu, phát triển nhà máy đóng gói đạt chuẩn an toàn thực phẩm đến minh bạch hóa quy trình truy xuất nguồn gốc.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết sẽ triển khai kiểm soát chất lượng từ vùng trồng nhằm rút ngắn thời gian xử lý tại cửa khẩu. Đồng thời, kế hoạch tổ chức lấy mẫu diện rộng để đánh giá tình trạng nhiễm cadimi và vàng O cũng đang được xúc tiến. Việc xây dựng bộ tiêu chuẩn cơ sở cho từng địa phương, ví dụ như Đắk Lắk, cũng là bước đi cần thiết để kiểm soát chủ động và có chiều sâu.

Song song với đó, các phòng thí nghiệm kiểm nghiệm cần được mở rộng, tăng khả năng kết nối với doanh nghiệp và tránh độc quyền gây khó khăn. Việt Nam cũng đang nỗ lực mở rộng thị trường, đưa sầu riêng vào thêm 15 quốc gia, bao gồm cả dạng tươi và đông lạnh.

Tin bài khác
Tinh thần tích cực – nền móng bền bỉ của người khởi nghiệp

Tinh thần tích cực – nền móng bền bỉ của người khởi nghiệp

Tinh thần tích cực không đảm bảo thành công tức thì, nhưng là nền móng bền vững giúp doanh nhân trẻ vượt qua thách thức khởi nghiệp.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tháo gỡ nút thắt hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tháo gỡ nút thắt hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh

Ngày 12/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 88/CĐ-TTg yêu cầu các địa phương, Bộ Tài chính và ngành thuế triển khai giải pháp hỗ trợ kịp thời về hạ tầng công nghệ thông tin và chi phí cho hộ, cá nhân kinh doanh trong việc lắp đặt hóa đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền (MTT).
Công ty CP Đầu tư F88 chính thức được cấp mã chứng khoán

Công ty CP Đầu tư F88 chính thức được cấp mã chứng khoán

VSDC (Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam) vừa cấp mã F88 cho 8,26 triệu cổ phiếu của Công ty CP Đầu tư F88.
Đề xuất xóa độc quyền, cho doanh nghiệp lớn được sản xuất vàng miếng

Đề xuất xóa độc quyền, cho doanh nghiệp lớn được sản xuất vàng miếng

Điểm đáng chú ý là đề xuất cho phép doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên được tham gia sản xuất vàng miếng. Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng, minh bạch hóa và tăng nguồn cung cho thị trường.
KOLs, KOC, Streamer học để "làm nghề tử tế trong Kỷ nguyên số"

KOLs, KOC, Streamer học để "làm nghề tử tế trong Kỷ nguyên số"

Sáng 13/6, tại Trung tâm Báo chí TP. Hồ Chí Minh, hơn 100 người sáng tạo nội dung số – bao gồm KOLs, KOC, streamer, nhà làm video ngắn – đã cùng tham dự chương trình đào tạo đặc biệt với chủ đề: “Người ảnh hưởng có trách nhiệm – Làm nghề tử tế trong Kỷ nguyên số”.
Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025: Khơi nguồn sức mạnh nội lực địa phương

Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025: Khơi nguồn sức mạnh nội lực địa phương

Cuộc thi Dự án Khởi nghiệp Xanh 2025 chính thức phát động, tìm kiếm các mô hình khởi nghiệp sáng tạo trong nông nghiệp sạch, kinh tế tuần hoàn, công nghệ, du lịch cộng đồng... với tổng giải thưởng gần 1 tỷ đồng.
Con trai Chủ tịch Phát Đạt sẽ bán hết 3,4 triệu cổ phiếu PDR

Con trai Chủ tịch Phát Đạt sẽ bán hết 3,4 triệu cổ phiếu PDR

Công ty Cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt (mã PDR) vừa công bố thông tin về giao dịch cổ phiếu của người nội bộ và người có liên quan của người nội bộ.
Dệt may xuất siêu tỷ đô, doanh nghiệp vẫn lo thiếu nguyên liệu

Dệt may xuất siêu tỷ đô, doanh nghiệp vẫn lo thiếu nguyên liệu

Xuất siêu gần 7 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm 2025 là tín hiệu tích cực của ngành dệt may giữa bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn. Tuy nhiên, đằng sau con số ấn tượng ấy là nỗi lo thiếu hụt nguyên phụ liệu kéo dài, đặt ra yêu cầu cấp thiết về giải pháp căn cơ để phát triển bền vững và nâng cao tính tự chủ.
Mô hình pop-up: Bệ phóng doanh thu

Mô hình pop-up: Bệ phóng doanh thu

Mô hình pop-up không chỉ là điểm bán tạm thời mà là chiến lược hiệu quả để thử nghiệm thị trường, thúc đẩy doanh số và xây dựng cộng đồng trung thành.
Làn sóng M&A 2025 bùng nổ doanh nghiệp nội giành lại thế chủ động

Làn sóng M&A 2025 bùng nổ doanh nghiệp nội giành lại thế chủ động

Năm 2025 chứng kiến làn sóng M&A tại Việt Nam với sự tham gia tích cực của doanh nghiệp nội, đón đầu xu hướng công nghệ và bất động sản, giá trị giao dịch tăng đột biến.
Doanh nhân thế hệ gen Z đang tạo cú huých toàn cầu như thế nào?

Doanh nhân thế hệ gen Z đang tạo cú huých toàn cầu như thế nào?

Gen Z với tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ, khả năng vận dụng công nghệ và ngoại ngữ, thành lực lượng tiên phong xây dựng doanh nghiệp đổi mới trên thị trường quốc tế.
ThinkZone chính thức quản lý BK Fund

ThinkZone chính thức quản lý BK Fund

Việc ThinkZone trực tiếp quản lý BK Fund cho thấy cam kết lớn nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của các cựu sinh viên Bách Khoa trong việc hỗ trợ, ươm tạo startup công nghệ đột phá.
Vì sao các khu chợ truyền thống ở Hà Nội vắng bóng tiểu thương?

Vì sao các khu chợ truyền thống ở Hà Nội vắng bóng tiểu thương?

Từ chợ Cầu Giấy đến chợ Bưởi, nhiều gian hàng đóng cửa vì vắng khách. Thương mại điện tử, siêu thị hiện đại và chính sách thuế mới làm thay đổi cục diện bán lẻ.
Bí quyết để nhà lãnh đạo luôn dẫn đầu xu hướng công nghệ

Bí quyết để nhà lãnh đạo luôn dẫn đầu xu hướng công nghệ

Sairah Ashman – Tổng Giám đốc Điều hành toàn cầu của Wolff Olins, một công ty tư vấn thương hiệu – cho rằng: để trở thành nhà lãnh đạo hiệu quả trong kỷ nguyên công nghệ, các lãnh đạo doanh nghiệp cần duy trì sự tò mò và không ngừng cập nhật kiến thức.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa "trỗi dậy" từ cú hích VAT chưa từng có

Doanh nghiệp nhỏ và vừa "trỗi dậy" từ cú hích VAT chưa từng có

Chính sách giảm thuế VAT 2% áp dụng đầu năm 2025 và luật VAT mới sắp có hiệu lực tạo áp lực nhưng cũng là cơ hội cho doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa, nếu thích nghi tốt.