Thứ bảy 23/08/2025 10:29
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình làm động lực tăng trưởng

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và nguy cơ giảm phát ngày càng lớn, giới hoạch định chính sách Trung Quốc đang kêu gọi đưa tiêu dùng hộ gia đình trở thành trọng tâm trong kế hoạch 5 năm tới.

Áp lực bên ngoài buộc Trung Quốc phải nhìn vào nội lực

Khi Trung Quốc bắt đầu soạn thảo “Kế hoạch 5 năm” lần thứ 15 định hướng phát triển đến năm 2030, nhiều cố vấn chính phủ đang thúc giục Bắc Kinh tăng cường vai trò của tiêu dùng hộ gia đình như một trụ cột tăng trưởng chính.

Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình làm động lực tăng trưởng
Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình làm động lực tăng trưởng

Hiện tại, tiêu dùng hộ gia đình chỉ chiếm khoảng 40% GDP Trung Quốc, mức thấp hơn đáng kể so với mức trung bình 54% của các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Một số chuyên gia gợi ý Trung Quốc nên đặt mục tiêu nâng tỷ lệ này lên 50% trong hai kỳ kế hoạch tiếp theo, định hướng tới năm 2035.

Mặc dù giới phân tích từ lâu đã kêu gọi Bắc Kinh chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa vào tiêu dùng nội địa thay vì xuất khẩu và đầu tư dựa trên vay nợ, nhưng tiến triển đến nay vẫn hạn chế. Áp lực từ thuế quan cao hơn của Mỹ, tình trạng dư thừa công suất công nghiệp và nguy cơ giảm phát đã khiến lời kêu gọi này thêm khẩn thiết.

“Dựa vào nhu cầu bên ngoài khiến chúng ta dễ tổn thương trước các cú sốc toàn cầu. Chúng ta cần củng cố tiêu dùng nội địa như một động lực tăng trưởng và chuyển đổi kinh tế”, một cố vấn chính phủ Trung Quốc chia sẻ.

Thách thức trong chuyển dịch mô hình tăng trưởng

Mặc dù chủ đề này đã được nhắc đến trong hơn một thập kỷ, tỷ trọng tiêu dùng hộ gia đình trong GDP của Trung Quốc hiện vẫn gần như không thay đổi so với năm 2005. Theo các nhà kinh tế, để đạt được mục tiêu đề ra, Bắc Kinh sẽ phải tái phân bổ nguồn lực từ khối doanh nghiệp và khu vực công sang khu vực hộ gia đình, một thay đổi có thể làm chậm tăng trưởng trong ngắn hạn.

Một báo cáo đánh giá tiến độ thực hiện “Kế hoạch 5 năm lần thứ 14” công bố hồi năm ngoái cũng thừa nhận, hệ thống chính sách hiện hành của Bắc Kinh “chưa đủ hiệu quả” để thúc đẩy tiêu dùng.

Dù vậy, các đề xuất được đưa ra cho kỳ kế hoạch mới lần này phần lớn vẫn là những cam kết cũ: cải thiện hệ thống an sinh xã hội, nới lỏng chế độ hộ khẩu, đồng thời điều chỉnh hệ thống thuế để phân phối lại thu nhập hướng tới nhóm có khả năng chi tiêu cao hơn.

Bên cạnh đó, một số đề xuất mới bao gồm sử dụng tài sản quốc doanh để bổ sung cho quỹ hưu trí, ổn định thị trường chứng khoán và hỗ trợ ngành bất động sản đang gặp khủng hoảng, nhằm cải thiện thu nhập đầu tư của hộ gia đình.

Tiêu dùng tăng, công nghiệp vẫn giữ vai trò chủ đạo

Dù có nhiều đề xuất đổi mới, giới phân tích cho rằng kế hoạch tới vẫn sẽ duy trì định hướng giữ ổn định tỷ trọng ngành sản xuất trong GDP, như trong kế hoạch 5 năm hiện hành của Trung Quốc. Đầu tư do nhà nước dẫn dắt vẫn sẽ đóng vai trò trung tâm trong các nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng.

Tuy nhiên, tranh luận bắt đầu nổi lên về hiệu quả thực tế khi tiếp tục đầu tư vào một tổ hợp công nghiệp vốn đã chiếm tới một phần ba sản lượng toàn cầu. Một tạp chí trực thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc tuần trước đã kêu gọi xử lý triệt để “cuộc chiến giá” trong nhiều ngành, phản ánh lo ngại về dư thừa công suất và xu hướng giảm phát.

Ông Peng Sen - Chủ tịch Hội Kinh tế Cải cách Trung Quốc - cảnh báo, tiêu dùng yếu kém đang làm giảm lợi nhuận ngành sản xuất và đe dọa đến việc làm. Ông đề xuất tăng tỷ trọng tiêu dùng cuối cùng (bao gồm chi tiêu hộ gia đình và chính phủ) lên 70% GDP vào năm 2035, so với mức 56,6% hiện tại.

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ tăng trưởng dựa vào tiêu dùng. Chuyên gia kinh tế chính phủ Yu Yongding mới đây nhận định rằng, mô hình này “không chính xác về lý thuyết” và khó bền vững nếu thiếu đầu tư dẫn dắt tăng trưởng.

Nhà đầu tư cá nhân Mỹ thắng lớn nhờ chiến lược “bắt đáy” Nhà đầu tư cá nhân Mỹ thắng lớn nhờ chiến lược “bắt đáy”
Ngân hàng Barclays nâng dự báo giá dầu Brent trong năm 2025 Ngân hàng Barclays nâng dự báo giá dầu Brent trong năm 2025
Hồng Kông vươn lên dẫn đầu thị trường IPO toàn cầu năm 2025 Hồng Kông vươn lên dẫn đầu thị trường IPO toàn cầu năm 2025
Tin bài khác
Đại sứ Pakistan: Hòa bình và đoàn kết là sức mạnh để xây dựng tương lai

Đại sứ Pakistan: Hòa bình và đoàn kết là sức mạnh để xây dựng tương lai

Trong không gian trang trọng của khuôn viên Đại sứ quán, quốc kỳ Pakistan từ từ tung bay theo tiếng Quốc ca hào hùng, chính thức mở màn Lễ kỷ niệm 79 năm Ngày Độc lập Pakistan.
Singapore: Nhiều người lao động chật vật vì chi phí sinh hoạt đắt đỏ nhất thế giới

Singapore: Nhiều người lao động chật vật vì chi phí sinh hoạt đắt đỏ nhất thế giới

Singapore từng nổi tiếng về tính kỷ luật tài chính và tỷ lệ tiết kiệm cao, hiện đang chứng kiến xu hướng đảo ngược: Chi phí sinh hoạt leo thang cùng làn sóng ưu tiên trải nghiệm lấn át kế hoạch tài chính dài hạn.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ: Fed nên hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm

Bộ trưởng Tài chính Mỹ: Fed nên hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho rằng Fed cần sẵn sàng cho một đợt cắt giảm lãi suất cơ bản mạnh hơn tại cuộc họp tháng 9, sau khi đã bỏ qua động thái này ở các kỳ họp trước.
Thâm hụt ngân sách Mỹ tăng lên gần 300 tỷ USD, dù nguồn thu thuế quan bùng nổ

Thâm hụt ngân sách Mỹ tăng lên gần 300 tỷ USD, dù nguồn thu thuế quan bùng nổ

Trong tháng 7/2025, thâm hụt ngân sách Mỹ đã đạt 291 tỷ USD, dù nguồn thu từ thuế quan tăng kỷ lục gần 21 tỷ USD; chi tiêu y tế, an sinh xã hội và lãi nợ công tiếp tục leo thang.
Ấn Độ: Làn sóng tẩy chay hàng Mỹ vì thuế quan

Ấn Độ: Làn sóng tẩy chay hàng Mỹ vì thuế quan

Từ McDonald’s đến Amazon và Apple, các tập đoàn đa quốc gia của Mỹ đang đối mặt với lời kêu gọi tẩy chay tại Ấn Độ, khi người dân nước này thúc đẩy tâm lý phản đối Mỹ để đáp trả đòn thuế mới.
Thuế quan leo thang, châu Âu tìm kiếm cơ hội tại Việt Nam và Indonesia

Thuế quan leo thang, châu Âu tìm kiếm cơ hội tại Việt Nam và Indonesia

Việc Mỹ áp thuế 15% với hàng hóa từ EU đang thúc đẩy làn sóng đầu tư sang Việt Nam và Indonesia, với những dự án trị giá hàng trăm triệu euro và các FTA chiến lược mới.
Nvidia, AMD thỏa thuận chia 15% doanh thu chip tại Trung Quốc cho Mỹ

Nvidia, AMD thỏa thuận chia 15% doanh thu chip tại Trung Quốc cho Mỹ

Hai “gã khổng lồ” chip đã thỏa thuận chia phần doanh thu từ thị trường Trung Quốc để đổi lấy giấy phép xuất khẩu từ chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Thuế quan thứ cấp với khách mua dầu Nga: Canh bạc kinh tế – chính trị của Mỹ

Thuế quan thứ cấp với khách mua dầu Nga: Canh bạc kinh tế – chính trị của Mỹ

Mỹ đe dọa áp các mức thuế quan thứ cấp lên khách hàng mua dầu mỏ của Nga, động thái có thể gây áp lực lên Moscow nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lớn cho kinh tế và chính trị toàn cầu.
Sự thật về Apple và cam kết đầu tư 600 tỷ USD tại Mỹ

Sự thật về Apple và cam kết đầu tư 600 tỷ USD tại Mỹ

Apple công bố nâng tổng cam kết đầu tư tại Mỹ lên 600 tỷ USD trong 4 năm, nhằm thúc đẩy chuỗi cung ứng chip nội địa. Nhưng các chuyên gia cho rằng phần lớn khoản tiền này không hoàn toàn là vốn mới.
Nền kinh tế Ấn Độ ảnh hưởng ra sao với mức thuế 50% của Mỹ?

Nền kinh tế Ấn Độ ảnh hưởng ra sao với mức thuế 50% của Mỹ?

Mức thuế mới 50% của Tổng thống Donald Trump có thể khiến kinh tế Ấn Độ thiệt hại hàng tỷ USD, đặc biệt là ngành hàng trang sức, dệt may và hóa chất vốn lệ thuộc mạnh vào thị trường Mỹ.
Ông Trump áp thuế 100% lên chip nhập khẩu, Apple tránh “bão thuế”

Ông Trump áp thuế 100% lên chip nhập khẩu, Apple tránh “bão thuế”

Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế 100% lên chip nhập khẩu, ngoại trừ các công ty như Apple đã cam kết sản xuất tại Mỹ. Apple công bố khoản đầu tư bổ sung 100 tỷ đô vào nền kinh tế Mỹ.
Tổng thống Donald Trump nói gì về ứng viên Chủ tịch Fed tiếp theo?

Tổng thống Donald Trump nói gì về ứng viên Chủ tịch Fed tiếp theo?

Tổng thống Donald Trump xác nhận sẽ không chọn Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent làm Chủ tịch Fed, dù từng cân nhắc đưa ông này về Fed sau khi nhiệm kỳ của ông Powell kết thúc vào năm sau.
Fed tiến gần thời điểm hạ lãi suất, với nhiều hơn hai đợt cắt giảm

Fed tiến gần thời điểm hạ lãi suất, với nhiều hơn hai đợt cắt giảm

Bà Mary Daly - Chủ tịch Fed khu vực San Francisco, cảnh báo thị trường lao động Mỹ đang yếu đi rõ rệt và Fed cần chuẩn bị hạ lãi suất, và có thể sẽ có nhiều hơn hai đợt cắt giảm.
Giá cước tàu biển xuyên Thái Bình Dương lao dốc vì thuế quan

Giá cước tàu biển xuyên Thái Bình Dương lao dốc vì thuế quan

Giá cước container đường biển từ châu Á sang Mỹ đang giảm mạnh do tình trạng cung vượt cầu và căng thẳng thương mại, cho dù các tuyến đường vòng đang phần nào “hút bớt” công suất dư thừa.
Ông Trump sắp bổ nhiệm lãnh đạo Fed và cơ quan thống kê việc làm

Ông Trump sắp bổ nhiệm lãnh đạo Fed và cơ quan thống kê việc làm

Tổng thống Donald Trump sẽ chuẩn bị công bố hai nhân sự mới cho Fed và cơ quan thống kê việc làm, trong bối cảnh ông này đang chịu chỉ trích vì can thiệp chính trị vào các tổ chức độc lập.