Sẽ dùng AI để cảnh báo đối với trường hợp có rủi ro về thuế

Bộ Tài chính đang triển khai hàng loạt biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử, trong đó có việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu lớn và cảnh báo các rủi ro về thuế. Đây được xem là bước đi chiến lược trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý thuế.

Một trong những trọng tâm của Bộ Tài chính là tiếp tục hoàn thiện và làm giàu cơ sở dữ liệu, đồng thời xây dựng mô hình quản lý rủi ro cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu suất giám sát mà còn hỗ trợ cơ quan thuế trong việc nhận diện các dấu hiệu bất thường, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.

Sẽ dùng AI để cảnh báo đối với trường hợp có rủi ro về thuế

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đang nghiên cứu đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, Luật Thương mại điện tử và các văn bản hướng dẫn nhằm yêu cầu các đơn vị cung cấp dịch vụ logistic và các nền tảng thương mại điện tử cung cấp thông tin về hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân. Đặc biệt, các hoạt động livestream bán hàng và tiếp thị liên kết cũng sẽ được đưa vào diện quản lý chặt chẽ hơn. Ngoài ra, việc sửa đổi các quy định pháp luật chuyên ngành cũng được xem xét nhằm tăng cường chế tài xử lý đối với các nền tảng có hành vi vi phạm.

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ xây dựng Nghị định về trách nhiệm của nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, bao gồm cả tổ chức trong nước và nước ngoài, trong việc thực hiện khấu trừ và nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Đồng thời, cơ quan thuế sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, phối hợp với các bộ, ngành để chia sẻ và kết nối dữ liệu nhằm tăng cường hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử.

Theo dữ liệu từ Cục Thuế, tính đến ngày 27/2/2024, Cổng thương mại điện tử đã hỗ trợ 41,5 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế với số tiền nộp ngân sách Nhà nước lên đến hơn 258 tỷ đồng. Cơ quan thuế cũng đã làm việc với sáu sàn thương mại điện tử lớn, gồm Shopee, Tiki, Lazada, Sendo, Tiktok và Grab, để yêu cầu cung cấp thông tin đầy đủ theo quy định. Sau chín kỳ thu thập dữ liệu từ quý 4/2022 đến quý 4/2024, ngành thuế đã thu nhận dữ liệu từ 439 sàn với 40 tỷ lượt giao dịch, tổng giá trị đạt 366 nghìn tỷ đồng.

Đáng chú ý, cơ quan thuế cũng đang mở rộng phạm vi thu thập dữ liệu từ các đơn vị vận chuyển và các nhà cung cấp nước ngoài là chủ sở hữu nền tảng trực tuyến tại Việt Nam. Trong năm 2024, ngành thuế đã xử lý 33.003 trường hợp vi phạm, bao gồm 736 doanh nghiệp và 32.267 cá nhân, với số thuế truy thu và xử phạt lên đến gần 1,4 nghìn tỷ đồng.

Ngoài ra, việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành cũng đang được đẩy mạnh. Đến nay, Cục Thuế đã phối hợp với Bộ Công Thương để chia sẻ thông tin về 929 website và 284 ứng dụng cung cấp dịch vụ thương mại điện tử. Các cơ quan thuế địa phương cũng được chỉ đạo rà soát, đối chiếu để xác định các nền tảng thực tế còn hoạt động, từ đó yêu cầu cung cấp thông tin chính xác hơn.

Những động thái trên cho thấy sự chủ động của ngành tài chính trong việc thích ứng với xu hướng phát triển của thương mại điện tử. Việc kết hợp công nghệ hiện đại, cải tiến chính sách và tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thuế, đồng thời tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng hơn trên các nền tảng số.