Thứ tư 30/07/2025 17:46
Hotline: 024.355.63.010
Kinh tế số

Vụ kiện độc quyền của Google – Màn khởi động cho cuộc đại phẫu Big Tech?

Phán quyết mới đây của một thẩm phán liên bang Mỹ cho rằng Google vi phạm luật cạnh tranh trong mảng công nghệ quảng cáo, không đơn thuần là một trận chiến pháp lý giữa một “gã khổng lồ” công nghệ và các cơ quan công quyền. Đây có thể là phát súng đầu tiên báo hiệu cho một làn sóng siết chặt mạnh mẽ hơn đối với quyền lực của các Big Tech trong kỷ nguyên hậu độc quyền số.
Quảng cáo chiếm khoảng 75% trong tổng doanh thu 350,02 tỷ USD (tương đương 1,5 nghìn tỷ RM) của Alphabet trong năm 2024. Trong đó, mảng Google Network chỉ đóng góp 8,7% doanh thu. — Ảnh: Reuters
Quảng cáo chiếm khoảng 75% trong tổng doanh thu 350,02 tỷ USD của Alphabet trong năm 2024. Trong đó, mảng Google Network chỉ đóng góp 8,7% doanh thu. Ảnh nguồn: Reuters

Không chỉ là quảng cáo – mà là cấu trúc quyền lực số

Vụ kiện này không liên quan đến mảng tìm kiếm – cỗ máy sinh lời chính của Google – mà đánh vào Google Network, nơi vận hành các nền tảng mua bán quảng cáo tự động như Google Ad Manager. Dù mảng này chỉ chiếm gần 9% doanh thu Alphabet, nhưng lại là mạch dẫn chiến lược của hệ sinh thái quảng cáo kỹ thuật số toàn cầu.

Vấn đề cốt lõi, như Bộ Tư pháp Mỹ chỉ ra, không nằm ở việc Google có công nghệ tốt, mà là việc công ty này đã dùng vị thế độc quyền của mình để bóp nghẹt cạnh tranh – điều luật chống độc quyền không cho phép. Phán quyết của tòa khẳng định: sự thống trị trong khâu trung gian quảng cáo đã tạo ra một sân chơi méo mó, nơi các nhà xuất bản – từ báo chí đến nội dung số – bị ép giá và bị ràng buộc bởi các thuật toán "mờ mịt" mà Google tự xây, tự vận hành và… tự hưởng lợi.

Một tiền lệ quan trọng cho cả hệ sinh thái công nghệ

Giới chuyên gia cho rằng, dù Google có thể không bị "chặt đứt" toàn bộ mảng quảng cáo hiển thị, nhưng khả năng phải thoái vốn một phần – chẳng hạn như bán Google Ad Manager – là hoàn toàn thực tế. Trong bối cảnh châu Âu cũng đang mạnh tay với các ông lớn công nghệ, hành động của Mỹ lần này có thể tạo thành tiền lệ xuyên Đại Tây Dương.

Tác động lớn hơn nằm ở chỗ: nếu Bộ Tư pháp Mỹ buộc được Google phải tháo gỡ các phần kết nối trong hệ sinh thái quảng cáo, thì đó sẽ là lần hiếm hoi trong lịch sử công nghệ hiện đại mà một nền tảng số phải phân tách chuỗi giá trị – từ dữ liệu người dùng đến phân phối nội dung – vốn là thế mạnh tuyệt đối của họ.

Thú vị hơn cả, đây là một trong số rất ít vụ kiện mà hai chính quyền Mỹ – Dân chủ và Cộng hòa – đều cùng ủng hộ. Khi cả Nhà Trắng thời ông Trump lẫn ông Biden đều đồng thuận truy trách nhiệm các Big Tech, điều đó cho thấy làn sóng chống độc quyền công nghệ không còn là câu chuyện đảng phái mà là áp lực chính trị song hành với kỳ vọng của công chúng.

Trong một nền kinh tế số nơi dữ liệu và thuật toán đã trở thành “nguồn tài nguyên chiến lược”, quyền lực quá lớn của một số ít doanh nghiệp không chỉ là rủi ro cạnh tranh, mà còn đe dọa tới sự minh bạch, dân chủ hóa thông tin và thậm chí cả an ninh quốc gia.

Google có còn là bất khả xâm phạm?

Google tuyên bố sẽ kháng cáo – điều không bất ngờ. Nhưng việc công ty đã từng ngỏ ý bán bớt một phần nền tảng quảng cáo để làm dịu các nhà quản lý châu Âu cho thấy họ cũng đã tính đến phương án "hy sinh một phần để cứu toàn cục".

Dẫu vậy, giới quan sát cho rằng đây chỉ là bước khởi đầu. Vụ kiện về công cụ tìm kiếm – lĩnh vực cốt lõi – mới thực sự là "trận đánh lớn". Nếu Google thất thủ ở đó, sẽ không chỉ là doanh thu mất đi, mà là mô hình kinh doanh dựa trên dữ liệu cá nhân bị thách thức tận gốc rễ.

Vụ kiện lần này, dù chỉ như một "vết xước" về tài chính, lại là lời cảnh tỉnh nghiêm túc cho toàn ngành công nghệ. Một thời đại mới đang đến – nơi quyền lực số không còn là bất khả xâm phạm. Các công ty công nghệ lớn giờ đây sẽ phải học cách sống chung với áp lực giám sát chặt chẽ hơn, minh bạch hơn – và công bằng hơn.

Tin bài khác
Bitmain sẽ mở nhà máy đầu tiên tại Mỹ, tận dụng làn sóng “Made in America”

Bitmain sẽ mở nhà máy đầu tiên tại Mỹ, tận dụng làn sóng “Made in America”

Bitmain, gã khổng lồ phần cứng khai thác tiền điện tử của Trung Quốc, chọn Mỹ làm điểm đến chiến lược, giữa bối cảnh chính sách công nghiệp Hoa Kỳ đang định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đà Nẵng đặt mục tiêu thành trung tâm tài chính, đổi mới và chuyển đổi số khu vực

Đà Nẵng đặt mục tiêu thành trung tâm tài chính, đổi mới và chuyển đổi số khu vực

Đà Nẵng sẽ tiếp tục kiên định con đường lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm nền tảng. Tư duy đã được thành phố cụ thể hóa từ trước khi có Nghị quyết 57, thông qua các chính sách như Nghị quyết 43, Nghị quyết 136 của Quốc hội và Nghị định 154 của Chính phủ.
Doanh nghiệp AI Trung Quốc bắt tay xây dựng hệ sinh thái nội địa

Doanh nghiệp AI Trung Quốc bắt tay xây dựng hệ sinh thái nội địa

Trước các lệnh hạn chế xuất khẩu từ Mỹ, nhiều công ty AI hàng đầu Trung Quốc đã thành lập liên minh, nhằm thúc đẩy hệ sinh thái công nghệ nội địa, giảm phụ thuộc vào chip Nvidia và công nghệ nước ngoài.
Samsung điều chỉnh chiến lược One UI, ưu tiên dòng Z trước Galaxy S

Samsung điều chỉnh chiến lược One UI, ưu tiên dòng Z trước Galaxy S

Việc Android 16 ra mắt sớm đã khiến Samsung thay đổi lịch phát hành One UI, đưa dòng Galaxy Z trở thành nhóm thiết bị đầu tiên trải nghiệm phiên bản giao diện mới.
Smartphone giá rẻ, cấu hình cao: Lợi thế hay bẫy thị phần?

Smartphone giá rẻ, cấu hình cao: Lợi thế hay bẫy thị phần?

Nhiều hãng điện thoại mới đổ bộ vào Việt Nam với chiến lược tung giá rẻ bất ngờ nhưng gặp khó vì thiếu đầu tư vào thương hiệu, phân phối và niềm tin người tiêu dùng.
Đà Nẵng khởi động Dự án Fab-Lab – nền tảng cho công nghệ đóng gói vi mạch tiên tiến

Đà Nẵng khởi động Dự án Fab-Lab – nền tảng cho công nghệ đóng gói vi mạch tiên tiến

Đà Nẵng khởi động dự án Fab-Lab – mô hình lab-fab tiên phong phục vụ công nghệ đóng gói vi mạch, thúc đẩy phát triển ngành bán dẫn và thu hút đầu tư chiến lược.
Samsung mở rộng hợp tác AI, Galaxy S26 sẽ đa dạng tác vụ?

Samsung mở rộng hợp tác AI, Galaxy S26 sẽ đa dạng tác vụ?

Samsung đang đàm phán với nhiều công ty AI như OpenAI và Perplexity để tích hợp thêm dịch vụ trí tuệ nhân tạo vào dòng máy Galaxy S26, mở rộng lựa chọn bên cạnh Google Gemini.
Robot AutoGuide lần đầu xuất hiện tại Việt Nam: Bước ngoặt công nghệ trong điều trị động kinh

Robot AutoGuide lần đầu xuất hiện tại Việt Nam: Bước ngoặt công nghệ trong điều trị động kinh

Lần đầu tại Việt Nam, một ca động kinh kháng trị ở trẻ em được điều trị thành công bằng công nghệ robot định vị AutoGuide. Ca phẫu thuật do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) thực hiện đánh dấu bước đột phá trong điều trị bệnh lý thần kinh phức tạp, mở ra hy vọng cho hàng ngàn bệnh nhân động kinh tại Việt Nam.
Diễn đàn sản xuất thông minh Việt Nam 2025: Phát triển hệ sinh thái bán dẫn

Diễn đàn sản xuất thông minh Việt Nam 2025: Phát triển hệ sinh thái bán dẫn

Diễn đàn sản xuất thông minh Việt Nam 2025 với chủ đề chuyên sâu về nâng cấp sản xuất thông minh, phát triển hệ sinh thái bán dẫn và tăng trưởng bền vững. Đây là sự kiện nhằm cụ thể hóa các định hướng của Nghị quyết 57-NQ/TW, tạo cầu nối giữa chính sách của Chính phủ và thực tiễn triển khai tại doanh nghiệp.
Xuất khẩu công nghệ tăng tốc vượt trội tại châu Á

Xuất khẩu công nghệ tăng tốc vượt trội tại châu Á

Xuất khẩu công nghệ tại châu Á đã tăng vượt trội so với nhóm phi công nghệ, với khoảng cách lớn nhất ghi nhận ở Thái Lan, theo báo cáo mới nhất của Nomura.
Kinh tế số và công nghệ chiến lược: Lối đi tất yếu cho mô hình tăng trưởng mới của Việt Nam

Kinh tế số và công nghệ chiến lược: Lối đi tất yếu cho mô hình tăng trưởng mới của Việt Nam

Kinh tế số và công nghệ chiến lược đang trở thành hai trụ cột then chốt trong mô hình tăng trưởng mới, dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn 2026–2030.
Huawei trở lại ngôi vương thị trường smartphone Trung Quốc

Huawei trở lại ngôi vương thị trường smartphone Trung Quốc

Lần đầu tiên sau hơn bốn năm, Huawei đã vượt qua các đối thủ nội địa để dẫn đầu thị trường smartphone Trung Quốc, bất chấp sức mua yếu và tổng lượng tiêu thụ toàn ngành giảm sút.
Giao hàng hỏa tốc: Cuộc đua của những “ông lớn” thương mại điện tử Trung Quốc

Giao hàng hỏa tốc: Cuộc đua của những “ông lớn” thương mại điện tử Trung Quốc

Alibaba và JD.com đang đổ hàng tỷ USD vào cuộc chiến giành ngôi vương thị trường bán lẻ tức thời tại Trung Quốc, trong bối cảnh người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu và cạnh tranh khốc liệt với Meituan.
AI đang làm sụt giảm nhu cầu tuyển dụng tại Anh

AI đang làm sụt giảm nhu cầu tuyển dụng tại Anh

Nhiều doanh nghiệp tại Anh đang giảm tuyển dụng ở các vị trí dễ dàng bị thay thế bởi AI, cho thấy công nghệ này đang tác động rõ nét đến thị trường lao động và chiến lược nhân sự.
Diễn đàn “Ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025”: Cú hích cho doanh nghiệp mở rộng thị trường

Diễn đàn “Ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025”: Cú hích cho doanh nghiệp mở rộng thị trường

Diễn đàn “Ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025” sẽ được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh, từ ngày 4 - 6/9/2025.