Thứ tư 30/07/2025 19:30
Hotline: 024.355.63.010
Bất động sản

Nhà ở xã hội: Nút thắt bủa vây, chính sách cần lột xác toàn diện

Quyết tâm phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội đang bị cản đường bởi thủ tục, quỹ đất, vốn và tư duy điều hành cũ kỹ, thiếu linh hoạt trong lựa chọn người được thụ hưởng.
Chuyển đổi nhà tái định cư bỏ hoang thành nhà ở xã hội Cơ hội phát triển nhà ở xã hội ?

Tham vọng xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 đang đối mặt với một thực tế phũ phàng khi hành trình hiện thực hóa mục tiêu này vẫn bị kéo lùi bởi những điểm nghẽn cố hữu. Dù Đề án đã chính thức khởi động với nhiều kỳ vọng, song theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), bức tranh hiện tại vẫn nhạt nhòa, thậm chí đáng lo ngại khi mà người thu nhập thấp, công nhân lao động – những người cần nhà nhất – lại là những người khó tiếp cận nhất.

Một trong những lý do lớn khiến chính sách nhà ở xã hội không đi vào thực tế là việc quỹ đất dành cho phân khúc này gần như bị xem nhẹ trong quy hoạch. Tại nhiều địa phương, đất sạch không sẵn, cơ sở hạ tầng yếu, vị trí lại xa trung tâm, dẫn tới việc phát triển nhà ở xã hội trở nên kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp phải tự giải phóng mặt bằng, điều lẽ ra thuộc trách nhiệm của chính quyền, khiến chi phí đội lên và làm xói mòn lợi nhuận vốn đã mong manh.

Thêm vào đó, thủ tục hành chính là một mê cung khiến ngay cả những nhà phát triển kiên nhẫn nhất cũng phải chùn bước. Một dự án nhà ở xã hội phải trải qua quy trình phê duyệt phức tạp hơn cả dự án thương mại, từ việc định giá bán, xác định đối tượng thụ hưởng đến các vòng thẩm định kéo dài. Không có cơ chế ưu tiên đặc thù, không chỉ định thầu, không quy trình riêng khiến thời gian thực hiện kéo dài, chi phí tăng, còn người dân thì mỏi mòn chờ đợi.

Nhà ở xã hội: Nút thắt bủa vây, chính sách cần lột xác toàn diện
Tham vọng xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 đang đối mặt với một thực tế phũ phàng khi hành trình thực hiện. Ảnh: Phan Chính

Chưa dừng lại ở đó, vấn đề vốn tiếp tục là một rào chắn lớn. Dù Chính phủ đã công bố gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, nhưng mức lãi suất và thời hạn vay vẫn chưa thực sự hấp dẫn với doanh nghiệp cũng như người mua nhà. Đặc biệt, các công nhân trẻ, người lao động phổ thông không có thu nhập ổn định hoặc không chứng minh được khả năng tài chính thường bị loại khỏi vòng tiếp cận. Trong khi đó, cơ chế hình thành các quỹ tín thác, quỹ hỗ trợ vay vốn dài hạn gần như vẫn còn nằm trên giấy.

Một nghịch lý trớ trêu khác là chính sách xác định người thụ hưởng chưa bao giờ linh hoạt. Những người thực sự cần nhà, như lao động thời vụ, quân nhân, người làm nghề tự do… lại thường bị loại khỏi danh sách vì không đáp ứng yêu cầu về hộ khẩu, mức thu nhập hay khả năng chứng minh tài chính. Nhiều trường hợp dù đủ điều kiện vẫn không thể vay vốn vì không có khoản đối ứng tối thiểu 20% giá trị căn hộ.

Trước những tồn tại dai dẳng, VARS kiến nghị mạnh mẽ một tư duy điều hành hoàn toàn mới - coi phát triển nhà ở xã hội là trách nhiệm bắt buộc, không thể khoán trắng cho thị trường. Vai trò của Nhà nước cần chuyển từ định hướng sang dẫn dắt, từ hỗ trợ sang chủ động kiến tạo. Cụ thể, Nhà nước cần đảm bảo có quỹ đất sạch, bố trí vốn đầu tư trung – dài hạn, xây dựng quy trình thủ tục riêng biệt cho nhà ở xã hội, rút ngắn thời gian triển khai dự án thông qua chỉ định thầu minh bạch.

Một điểm then chốt được VARS đề xuất là chuyển từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm trong việc xác định đối tượng được mua nhà. Điều này giúp quá trình tiếp cận chính sách trở nên đơn giản, nhanh gọn và sát thực tế hơn. Song song đó, các địa phương cần chủ động đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch hàng năm, đồng thời linh hoạt trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của doanh nghiệp sang phát triển nhà ở xã hội, kèm theo ưu đãi rõ ràng về tài chính, nghĩa vụ đất đai và tín dụng.

Ngoài ra, việc thiết lập một cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở xã hội là hết sức cần thiết. Khi có dữ liệu minh bạch, các quyết định chính sách sẽ dựa trên thực tiễn thay vì cảm tính, đồng thời ngăn chặn các hành vi trục lợi. Cùng với đó, cần hình thành các quỹ phát triển nhà ở xã hội từ nguồn ngân sách, đóng góp của doanh nghiệp và khu công nghiệp để hỗ trợ nhà đầu tư lẫn người dân.

Phát triển nhà ở xã hội không thể là phong trào hay khẩu hiệu chính sách. Nó phải là một chiến lược dài hạn, toàn diện và mang tính cưỡng chế thực thi trong điều hành phát triển đô thị. Khi nhà ở xã hội được xem như một cấu phần tất yếu trong quy hoạch, hấp dẫn với doanh nghiệp, dễ tiếp cận với người dân và vận hành theo cơ chế bền vững, lúc đó giấc mơ “an cư” mới thật sự chạm đến được hàng triệu người thu nhập thấp.

Tin bài khác
Phú Thọ: Đẩy nhanh tiến độ phát triển các khu công nghiệp

Phú Thọ: Đẩy nhanh tiến độ phát triển các khu công nghiệp

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông yêu cầu các sở, ngành, địa phương vào cuộc quyết liệt, triển khai đồng bộ giải pháp tháo gỡ vướng mắc, đẩy mạnh thu hút đầu tư và phát triển các khu công nghiệp theo đúng định hướng.
Quảng Ngãi: Chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Sản xuất ray đường sắt 10.000 tỷ đồng

Quảng Ngãi: Chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Sản xuất ray đường sắt 10.000 tỷ đồng

Ngày 29/7, Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi chính thức ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời phê duyệt nhà đầu tư thực hiện Dự án Sản xuất ray đường sắt và thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất, với tổng vốn đầu tư lên tới 10.000 tỷ đồng.
Doanh nghiệp Nhật Bản rót vốn vào Hà Nội

Doanh nghiệp Nhật Bản rót vốn vào Hà Nội

Nhà phát triển bất động sản Nhật Bản đầu tư vào Hà Nội, thúc đẩy thị trường bán lẻ cao cấp đang khan hiếm nguồn cung và tầng lớp trung lưu không ngừng mở rộng.
Đà Nẵng ưu tiên phát triển sân bay Chu Lai thành cảng hàng không quốc tế cấp 4F

Đà Nẵng ưu tiên phát triển sân bay Chu Lai thành cảng hàng không quốc tế cấp 4F

Ngày 27/7, Bộ Xây dựng vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về công tác lập quy hoạch và phương thức đầu tư Cảng hàng không Chu Lai, TP Đà Nẵng.
Tổ hợp căn hộ Sun Centro Town của Sun Group tại trung tâm Bãi Cháy chính thức trình làng

Tổ hợp căn hộ Sun Centro Town của Sun Group tại trung tâm Bãi Cháy chính thức trình làng

Với quy mô gần 2.900 căn hộ view trực diện vịnh di sản Hạ Long, hưởng trọn hệ tiện ích đẳng cấp quốc tế của quần thể Sun Elite City, tổ hợp Sun Centro Town không chỉ là nơi an cư - nghỉ dưỡng lý tưởng mà còn là sản phẩm đầu tư sinh lời bền vững.
Phú Thọ yêu cầu “chốt” giải phóng mặt bằng đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên trước ngày 30/7

Phú Thọ yêu cầu “chốt” giải phóng mặt bằng đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên trước ngày 30/7

UBND tỉnh Phú Thọ vừa ra văn bản yêu cầu các địa phương khẩn trương hoàn thành giải phóng mặt bằng Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, bàn giao cho chủ đầu tư thi công trước ngày 30/7/2025.
Khu đô thị quy mô 205 ha của Sun Group phía Bắc Hà Nội có gì đặc biệt

Khu đô thị quy mô 205 ha của Sun Group phía Bắc Hà Nội có gì đặc biệt

Được kiến tạo theo mô hình “All in one” quy mô lớn nhất phía Bắc Hà Nội, Khu đô thị cao cấp Mê Linh có quy hoạch đồng bộ, hạ tầng hiện đại và tiện ích đa dạng, tổng vốn đầu tư 15.000 tỷ đồng. Lấy cảm hứng từ làng hoa Mê Linh giàu truyền thống, dự án dành 65% quỹ đất cho cảnh quan, hạ tầng với hoa, cây cảnh, thảm cỏ, tạo nên không gian sống như nghỉ dưỡng ngay trung tâm mới của Thủ đô.
Phú Thọ khởi công dự án nhà ở xã hội hơn 1.200 tỷ đồng tại Phúc Yên

Phú Thọ khởi công dự án nhà ở xã hội hơn 1.200 tỷ đồng tại Phúc Yên

Dự án Hùng Vương - Tiền Châu gồm 9 tòa nhà cao tầng, cung cấp hơn 1.100 căn hộ, kỳ vọng đáp ứng nhu cầu an cư cho hàng nghìn công nhân, người thu nhập thấp.
Lâm Đồng dẹp loạn “cò đất”, chấn chỉnh thị trường bất động sản

Lâm Đồng dẹp loạn “cò đất”, chấn chỉnh thị trường bất động sản

Lâm Đồng ra chỉ đạo khẩn, siết chặt quản lý môi giới bất động sản trái phép, cảnh báo người dân và nhà đầu tư không sập bẫy "sốt đất ảo", tin đồn quy hoạch.
Dự án Sun Group giữ vị thế “cận thị - cận biển” hiếm hoi giữa trung tâm Vũng Tàu

Dự án Sun Group giữ vị thế “cận thị - cận biển” hiếm hoi giữa trung tâm Vũng Tàu

Trong bất động sản,“vị trí kim cương” là sự cộng hưởng giữa lợi thế thiên nhiên, hạ tầng, cộng đồng và chiều sâu văn hóa. Tại Vũng Tàu, Blanca City hội tụ trọn vẹn những giá trị ấy khi tọa lạc cạnh trục phố sôi động – đường 3 Tháng 2 và bờ biển Bãi Sau, kiến tạo chuẩn sống mới nơi giao thoa giữa phố và biển.
Nhà đất phía Nam liên tục hút mạnh dòng tiền phía Bắc

Nhà đất phía Nam liên tục hút mạnh dòng tiền phía Bắc

Dòng tiền từ miền Bắc đổ vào TP. Hồ Chí Minh tăng mạnh, từ 44% (quý II/2024) lên 61% (quý II/2025). TP. Hồ Chí Minh tiếp tục là điểm đến hấp dẫn với nhà đầu tư miền Bắc.
Qũy nhà ở từ 5.000 tỷ đồng và tầm nhìn mới về nhà ở, ai sẽ hưởng lợi?

Qũy nhà ở từ 5.000 tỷ đồng và tầm nhìn mới về nhà ở, ai sẽ hưởng lợi?

Bộ Xây dựng vừa mới có đề xuất lập Quỹ nhà ở quốc gia 5.000 tỷ, tăng lên 10.000 tỷ sau ba năm, nhằm tập trung phát triển nhà ở xã hội cho thuê.
Bất động sản nhà ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh: Chênh lệch cung – cầu ngày càng rõ nét

Bất động sản nhà ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh: Chênh lệch cung – cầu ngày càng rõ nét

Thông tin từ Savills Việt Nam, thị trường bất động sản nhà ở tại Hà Nội tiếp tục duy trì sự ổn định trong Quý II/2025, trong khi TP. Hồ Chí Minh vẫn đang đối mặt với những khó khăn về nguồn cung và tỷ lệ hấp thụ.
Đà Nẵng chấp thuận đầu tư 2 dự án phát triển du lịch đường thủy nội địa

Đà Nẵng chấp thuận đầu tư 2 dự án phát triển du lịch đường thủy nội địa

UBND TP. Đà Nẵng vừa chấp thuận chủ trương đầu tư 2 dự án du lịch đường thủy nội địa trị giá 10.000 tỉ đồng và Tổ hợp Lễ hội pháo hoa quốc tế trị giá 11.000 tỉ đồng.
Hiệu suất đầu tư trung tâm dữ liệu tại Việt Nam đứng thứ hai châu Á Thái Bình Dương

Hiệu suất đầu tư trung tâm dữ liệu tại Việt Nam đứng thứ hai châu Á Thái Bình Dương

Đầu tư trung tâm dữ liệu tại Việt Nam đứng thứ 2 châu Á Thái Bình Dương, khi hiệu suất đầu tư trên chi phí (YoC) dao động từ 17,5 - 18,8%, xếp sau Singapore – thị trường dẫn đầu với YoC từ 21 - 23%.
Màn khung chính hãng khóa cửa điện tử Vinlock