Nghị định 08 về trái phiếu: Doanh nghiệp sẽ phải chấp nhận chi phí cao hơn để đáo hạn

09:57 08/03/2023

Báo cáo VNDIRECT Research của Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect cho rằng, NĐ08/2023/NĐ-CP tháo gỡ nhiều điểm nghẽn, tuy nhiên, doanh nghiệp sẽ phải chấp nhận một chi phí cao hơn trong tương lai để giải quyết bài toán đáo hạn trước mắt.

Ngày 5/3/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào TPDN ra thị trường quốc tế (Nghị định 08). Nghị định mới có nhiều điểm theo hướng hỗ trợ thị trường TPDN riêng lẻ phục hồi.

Đánh giá về Nghị định 08, Báo cáo VNDIRECT Research của Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect cho rằng, nội dung điều chỉnh trong nghị định cho phép tổ chức phát hành (TCPH) được đàm phán với trái chủ để gia hạn thêm thời hạn lên tối đa là 2 năm. Để thực hiện điều khoản này, doanh nghiệp (DN) cần phải có sự đồng ý của các trái chủ sở hữu ít nhất 65% tổng số trái phiếu trở lên.

Ảnh minh họa
Theo Nghị định 08, DN sẽ phải chấp nhận chi phí cao hơn để đáo hạn.

Việc trả nợ bằng tài sản khác cũng giúp các DN linh hoạt hơn trong việc trả nợ đặc biệt là các doanh nghiệp BĐS. Các DN BĐS sẽ có động lực để đẩy nhanh các dự án đang triển khai dở dang và bán ở một mức giá hợp lý để các trái chủ có thể chấp nhận. 

“Tuy nhiên, việc thỏa thuận có được trái chủ chấp thuận hay không sẽ phụ thuộc vào các điều khoản cụ thể, trong đó bao gồm tính pháp lý, định giá của các tài sản mà DN đưa ra thanh toán cho các trái chủ. Mặt khác, DN sẽ phải chấp nhận một chi phí cao hơn trong tương lai để giải quyết bài toán đáo hạn trước mắt”, VNDIRECT cho biết.

Cụ thể, nghị định giúp quyền lợi của từng trái chủ luôn được đảm bảo, không bị ảnh hưởng và phụ thuộc vào số đông các trái chủ khác trong việc đàm phán thay đổi các điều khoản với DN phát hành. Giúp các trái chủ tự tin và sẵn sàng tham gia thực hiện đàm phán với TCPH để tìm ra phương án phù hợp. Tuy nhiên, các DN sẽ phải chấp nhận mức chi phí cao hơn trong tương lai để tìm kiếm sự đồng thuận từ 65%

Cũng theo VNDIRECT, quy định cụ thể trường hợp nếu có trái chủ không chấp thuận phương án đàm phán (đàm phán gia hạn thêm thời hạn trái phiếu và thanh toán nợ trái phiếu bằng tài sản khác) thì tổ chức phát hành phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ như đã công bố cho trái chủ kể cả trường hợp việc thay đổi điều khoản của trái phiếu đã được người sở hữu trái phiếu đại diện từ 65% tổng số trái phiếu trở lên chấp thuận.

Nghị định 08 cũng giãn quy định nhà đầu tư (NĐT) chuyên nghiệp thêm 1 năm. Nếu như ở Nghị định 153/2020/NĐ-CP (về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế) quy định NĐT chuyên nghiệp chỉ cần có thu nhập chịu thuế trên 1 tỷ đồng hoặc sở hữu tài sản chứng khoán trên 2 tỷ đồng thì việc giãn quy định NĐT chuyên nghiệp thêm 1 năm tại Nghị định 08 sẽ giúp nhiều NĐT đủ điều kiện để làm NĐT chuyên nghiệp, qua đó tăng cầu trái phiếu. 

“Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng mặc dù nới lỏng, nhưng vấn đề chủ yếu là NĐT đã mất niềm tin, nên việc tạo điều kiện cũng sẽ cần thời gian để NĐT ổn định lại”, VNDIRECT nhận định.

Về việc giảm thời gian phân phối trái phiếu từ 90 xuống 30 ngày tại Nghị định 08, VNDIRECT cho rằng, việc giãn quy định này sẽ giúp các bên tham gia phát hành, phân phối sẽ có thêm thời gian để chào bán. Đồng thời, NĐT cũng có thêm thời gian nghiên cứu về chất lượng trái phiếu. Từ đó tăng tỷ lệ thành công của các đợt phát hành.

Cũng theo VNDIRECT, áp lực TPDN đáo hạn hạ nhiệt trong quý 1/2023 song thử thách sẽ rơi vào giai đoạn quý 2, quý 3/2023.

Trong năm 2023, VNDIRECT ước tính giá trị đáo hạn TPDN vào khoảng 252 nghìn tỷ đồng (tăng 64% so với cùng kỳ năm trước). Trong đó, quý 1/2023 sẽ có khoảng 31 nghìn tỷ đồng (giảm 41% so với cùng kỳ năm trước) TPDN đáo hạn, tuy nhiên áp lực đáo hạn sẽ tăng mạnh trong quý 2, quý 3/2023với giá trị lần lượt khoảng 76,5 nghìn tỷ đồng (tăng 120% so với cùng kỳ năm trước) và 83 nghìn tỷ đồng (tăng 39% so với cùng kỳ năm trước). Sau giai đoạn thách thức này, lượng TPDN đáo hạn sẽ giảm về mức 61 nghìn tỷ đồng (tăng 14% so với cùng kỳ năm trước) trong quý 4/2023.

 Xét theo ngành nghề, nhóm DN Bất động sản (BĐS) chiếm tỷ trọng lớn nhất với 43% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong năm 2023, tương đương 107,7 nghìn tỷ đồng (tăng 76,2% so với cùng kỳ năm trước).

Theo sau là nhóm Tài chính – Ngân hàng với 31% tỷ trọng giá trị đáo hạn, tương đương 77,6 nghìn tỷ đồng (tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. Các ngành khác chiếm khoảng 26% tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong 2023, với khoản 66,5 nghìn tỷ đồng (tăng 126% so với cùng kỳ năm trước). 

Trong bối cảnh, thị trường BĐS trầm lắng, nhiều DN gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, danh sách các DN chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ đang dần tăng lên.

Đến ngày 5/3/2023, có khoảng 46 DN nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN theo thông báo của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX). VNDIRECT ước tính, tổng dư nợ TPDN của các DN này vào khoảng 121,1 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 12% dư nợ TPDN toàn thị trường. Khoảng gần 38,5 nghìn tỷ đồng TPDN của các DN trong danh sách sẽ đáo hạn trong năm 2023, chiếm khoảng 15% tổng giá trị đáo hạn toàn thị trường cả năm.

Hoài Anh