Ngành ô tô của Đức đối mặt với thách thức duy trì vị thế. (Ảnh: Getty Images). |
Ngành công nghiệp ô tô của Đức từ lâu đã được công nhận vì sản xuất ra các loại xe động cơ đốt trong (ICE) đáng tin cậy và tiên tiến, tuy nhiên hiện lại đang gặp khó khăn trong việc duy trì vị thế trong kỷ nguyên điện hóa.
Các nhà sản xuất lớn trong nước như Volkswagen, Mercedes-Benz Group và BMW gần đây đã phát đi cảnh báo lợi nhuận, phản ánh sự yếu kém của nền kinh tế và nhu cầu chậm lại ở Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới.
Những trở ngại này, mặc dù không phải là đặc trưng riêng của nền kinh tế lớn nhất châu Âu, nhưng lại diễn ra giữa bối cảnh có những khả năng về cắt giảm việc làm và đóng cửa nhà máy tại Đức của Volkswagen, cùng với sự kết thúc đột ngột của chương trình trợ cấp xe điện của Đức vào cuối năm ngoái, và sự thất bại gần đây của Berlin trong việc ngăn chặn các quốc gia thành viên EU khác bỏ phiếu ủng hộ thuế quan đối với xe điện Trung Quốc. Điều này dường như ám chỉ đến ảnh hưởng suy giảm của Đức đối với chính sách khu vực- một khái niệm khó có thể tưởng tượng cách đây vài năm.
Cơn bão này đã dấy lên lo ngại rằng, thương hiệu "sản xuất tại Đức" có thể đã mất đi sức hấp dẫn trong bối cảnh thị trường dần xa rời xe động cơ đốt trong.
Ông Rico Luman, nhà kinh tế cấp cao về vận tải và logistics tại ngân hàng Hà Lan ING cho biết: “Tôi tin rằng nhãn hiệu chất lượng Đức vẫn giữ được giá trị, nhưng điều đó là không đủ khi thế giới ô tô đang thay đổi nhanh chóng. Đó luôn là sự kết hợp giữa sản phẩm, chất lượng và giá cả. Và chất lượng cũng liên quan đến quá khứ, trong khi chúng ta đang trong giai đoạn chuyển mình hoàn toàn của các dòng xe hiện có. Do đó, khách hàng đang tìm kiếm những khái niệm mới”.
“Câu hỏi là liệu các nhà sản xuất ô tô Đức có thể điều chỉnh danh mục sản phẩm, thay đổi tổ chức và nâng cao năng suất đủ nhanh để duy trì vị thế và sự liên quan mà họ đã có trong nhiều thập kỷ qua hay không”.
Ông Luman cho biết, việc chuyển đổi của ngành công nghiệp sang điện hóa có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô Đức cần phải mở rộng nguồn cung công nghệ cho xe điện (EV), đặc biệt là cho pin – lưu ý rằng điều này vẫn chưa được phát triển ở Berlin.
Dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Olaf Scholz, Chính phủ Đức cho biết, đang xem xét các cách để hỗ trợ Volkswagen trong giai đoạn cắt giảm chi phí mà không phải đóng cửa các nhà máy trong nước. Bộ trưởng Kinh tế Robert Habeck mô tả Volkswagen là “có tầm quan trọng trung tâm” đối với đất nước.
Lòng trung thành với thương hiệu
Tuy nhiên, không phải ai cũng lo ngại về triển vọng của ngành công nghiệp ô tô Đức.
Bà Sigrid de Vries, Tổng Giám đốc Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA), một nhóm vận động ngành ô tô, cho biết, bà thấy “rất khó tin” rằng ngành ô tô Đức đang gặp khó khăn trong việc thích ứng với điện hóa.
“Tất nhiên, như tôi đã nói, tôi quan tâm nhiều hơn đến ‘sản xuất tại châu Âu’ hơn là ‘sản xuất tại Pháp’ hay ‘sản xuất tại Đức’, nhưng tôi nghĩ có một truyền thống rất lớn trong ngành sản xuất ô tô, và điều đó là một năng lực tự thân”, bà de Vries nói với CNBC tại Triển lãm Ô tô Paris.
Gian triển lãm của BMW tại Triển lãm Ô tô Paris 2024. (Ảnh: AFP). |
“Đó là một sản phẩm phức tạp và tiên tiến, cần phải được lắp ráp theo dây chuyền sản xuất với số lượng lớn, vì vậy có rất nhiều thứ cần phải làm cho chính xác. Và tôi nghĩ chúng ta không nên đánh giá thấp năng lực này, cũng như khả năng đổi mới và làm chủ các công nghệ mới”.
Bà de Vries cho biết, mặc dù một số người có thể cho rằng các nhà sản xuất ô tô Đức cần phải làm nhiều hơn để bắt kịp, “tôi nghĩ rằng... họ đang bắt kịp rất nhanh”.
“Họ có công nghệ và sản phẩm rất tốt, đủ thú vị để cung cấp, và thực sự không nên đánh giá thấp tên tuổi và danh tiếng của lòng trung thành với thương hiệu”, bà nói thêm.
Một số người hy vọng rằng Triển lãm Ô tô Paris diễn ra vào tuần này có thể là một bước ngoặt cho ngành công nghiệp ô tô châu Âu. Nhiều nhà sản xuất ô tô đã nhân cơ hội này để ra mắt các mẫu xe điện giá rẻ nhằm khởi động lại nhu cầu, và giành lại một phần thị trường hiện đang thuộc về các thương hiệu Trung Quốc.
Tạm dừng điện hóa không phải là giải pháp
Bà Julia Poliscanova, Giám đốc cấp cao về xe cộ và chuỗi cung ứng điện di động tại tổ chức vận động Transport & Environment, cho biết, có hai vấn đề riêng biệt cần xem xét khi đánh giá sức khỏe của ngành công nghiệp ô tô Đức.
“Một là điều gì tốt hơn cho sản xuất tại Đức và hai là điều gì tốt hơn cho các nhà sản xuất Đức có quy mô toàn cầu và kiếm tiền ở mọi nơi, và chúng không phải lúc nào cũng là một điều giống nhau”, bà Poliscanova nói với CNBC tại Triển lãm Ô tô Paris.
“Tôi nghĩ rằng, ngành công nghiệp Đức và một số nhà sản xuất ô tô như Volkswagen thực sự đang gặp vấn đề nghiêm trọng trên toàn cầu. Điều mà tôi không tin là tất cả những điều này đều do các quy định của châu Âu và điện hóa. Vấn đề lớn hơn rất nhiều so với điều đó”.
Bà Poliscanova cho biết, một số thách thức mà các ông lớn ô tô châu Âu phải đối mặt bao gồm sự cạnh tranh gia tăng từ Trung Quốc, xu hướng “yêu nước” của người tiêu dùng Trung Quốc, chọn mua xe trong nước thay vì xe sản xuất tại châu Âu, cùng với tổng doanh số ô tô không trở lại mức so với trước Covid-19.
“Vì vậy, đúng là một nhà sản xuất ô tô lớn của Đức sẽ thực sự gặp khó khăn, nhưng việc tạm dừng điện hóa hoặc công nghệ mà mọi người muốn mua không phải là giải pháp”, bà nói thêm.