Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng với sự đồng thuận rất cao, khi có 455/459 đại biểu tán thành, chiếm 95,19% tổng số đại biểu Quốc hội. Theo nội dung nghị quyết, dự án sẽ đầu tư xây dựng mới toàn tuyến theo tiêu chuẩn đường đơn, khổ 1.435 mm, phục vụ đồng thời cả vận tải hành khách và hàng hóa. Về tốc độ thiết kế, đoạn chính từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng đạt mức 160 km/h, đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội đạt 120 km/h, trong khi các đoạn tuyến còn lại có tốc độ thiết kế 80 km/h. Dự án sẽ được thực hiện theo hình thức đầu tư công, áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray và điện khí hóa. Đặc biệt, dự án này được hưởng các cơ chế, chính sách đặc thù và không phải thực hiện việc thẩm định khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, tạo điều kiện thuận lợi cho tiến độ triển khai.
![]() |
Ngành đường sắt "đón" hai Nghị quyết mới |
Bên cạnh đó, Quốc hội cũng nhất trí tuyệt đối với Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, với toàn bộ 459/459 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành. Nghị quyết gồm 11 điều và một phụ lục, quy định rõ những cơ chế đặc thù, bao gồm việc Thủ tướng Chính phủ sẽ căn cứ vào khả năng cân đối ngân sách để bố trí vốn đầu tư công trung hạn hàng năm. Theo đó, tổng vốn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương trong giai đoạn 2026 - 2030 và 2031 - 2035 sẽ không vượt quá 215.350 tỷ đồng đối với Hà Nội và 209.500 tỷ đồng đối với TP Hồ Chí Minh. Nghị quyết cũng đề ra những quy định cụ thể về trình tự, thủ tục đầu tư các dự án đường sắt đô thị, bao gồm cả các dự án phát triển theo mô hình đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD). Ngoài ra, còn có các nội dung quan trọng về phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và đồng bộ cho hệ thống giao thông đô thị của hai thành phố lớn nhất cả nước. Bên cạnh những quy định chung, nghị quyết cũng đưa ra các điều khoản áp dụng riêng cho TP Hồ Chí Minh, phù hợp với đặc thù phát triển đô thị và giao thông tại địa phương này.
Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa luồng hàng hóa và hành khách, kết nối khu vực Tây Bắc với các cảng biển lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và xuất nhập khẩu. Trong khi đó, các cơ chế đặc thù cho đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẽ góp phần giải quyết bài toán ùn tắc giao thông, nâng cao chất lượng sống đô thị và tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của hai đô thị quan trọng bậc nhất cả nước.