Cà cuống (tên khoa học là belortone indica, hay còn gọi là sâu quế, đà cuống) là một giống côn trùng thuộc bọ cánh nửa (nửa cứng, nửa mềm), mình dẹt và sống trong nước hoặc nửa nước nửa cạn như ao hồ, đầm lầy hay ruộng lúa, kênh rạch… Ban ngày, chúng ẩn nấp dưới nước săn bắt mồi, chỉ đến đêm mới vỗ cánh bay lên.
Cà cuống có vị ngọt, cay, tính bình và không độc đem đến công dụng bổ thận, tráng dương, lợi cho đường tiêu hóa. Chính vì ngon và “hiếm có khó tìm”, cà cuống không chỉ là một loại côn trùng thông thường, mà từ lâu đã được nhiều nhà hàng tìm mua để chế biến thành các món ăn đặc sản.
Ban đầu vợ chồng chị Hiền - anh Hải (ở Thanh Sơn, Phú Thọ) mua 50 đôi cà cuống giống ở các tỉnh Hải Dương, Bắc Ninh về nuôi thử. Đến tháng 11/2022, gia đình chị được Chi cục Thuỷ sản tỉnh hướng dẫn, hỗ trợ về quy trình kỹ thuật và 50 đôi cà cuống bố mẹ. Từ đó, anh chị đã thực hiện theo đúng quy trình kỹ thuật nuôi cà cuống sinh sản và thương phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Hiện nay, trên diện tích khoảng 70 m2, gia đình chị Hiền xây dựng được một bể ấp trứng và 10 bể nuôi cà cuống thương phẩm theo quy trình tuần hoàn từ nuôi, chăm sóc cà cuống bố mẹ đẻ trứng, đưa sang bể ấp trứng, ương nuôi cà cuống con đến trưởng thành và xuất bán. 
Chị Hiền chia sẻ: Cà cuống là loài côn trùng sống được cả trên cạn lẫn dưới nước, bắt mồi hung dữ, thức ăn không quá phức tạp, chỉ cần thả cá, tép, dế hay ếch nhái nhỏ vào bể là tự săn được mồi. Quy trình kỹ thuật nuôi, chăm sóc cà cuống không khó, tuy nhiên phải đảm bảo nguồn nước, nguồn thức ăn sạch, môi trường thoáng mát để cà cuống sinh sản, phát triển tốt. Hàng ngày, lượng thức ăn trong bể được duy trì ổn định tương đương với số lượng, kích thước và ngày tuổi cà cuống.
Hiện nay, trung bình mỗi tháng, gia đình chị Hiền xuất bán khoảng 1.000 con cà cuống thương phẩm với giá bán 50.000 đồng/con; 150.000 đồng/đôi giống, ổ trứng; trừ chi phí cho thu lãi 25.000 đồng/con. Mô hình của gia đình chị thường xuyên có nhiều người đến học tập và làm theo.
Ông Lưu Văn Biên - Phó trưởng phòng Kỹ thuật nghiệp vụ, Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết: "Bọng tinh dầu trong bụng con cà cuống đực là gia vị quý thường được pha chế vào nước mắm và các món ăn truyền thống như bún chả, bún thang, chả cá, bánh cuốn... Ngoài để chế biến thức ăn, cà cuống còn có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Cùng với quá trình đô thị hoá, số lượng cà cuống ngoài tự nhiên ngày càng hiếm, xuất phát từ thực tế đó, Chi cục Thuỷ sản đã nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm nuôi, nhân giống, bước đầu đã thử nghiệm chuyển giao, hướng dẫn hộ dân nuôi thành công cà cuống sinh sản và thương phẩm".
P.V
