Ngành logistics Việt Nam bước vào năm 2025 với nhiều tín hiệu tích cực nhưng cũng đối diện loạt thách thức từ biến động kinh tế - chính trị toàn cầu. Các hiệp hội và chuyên gia liên quan cùng hiệp lực hiến kế để doanh nghiệp chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh, chống chịu bền bỉ trước diễn biến thương mại - chính trị quốc tế phức tạp.
Việt Nam bước vào 2 tháng đầu năm 2025 với nhiều tín hiệu tích cực. Theo số liệu được Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố đầu tháng 3, tính chung 2 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 127,07 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 8,4%; nhập khẩu tăng 15,9%. Cũng theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, về kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm từ gỗ của Việt Nam đạt 2,52 tỷ USD (tăng 12,4%, tương đương tăng 280 triệu USD so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu khởi đầu lạc quan cho các doanh nghiệp xuất khẩu nói chung.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Anh Sơn – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), năm 2025, xuất khẩu hàng hóa sẽ còn đối diện với những biến động thất thường của tình hình thế giới.
Làm rõ vấn đề này với lĩnh vực logistics, trong hội thảo Logistics với ngành công nghiệp xuất khẩu nội thất: bối cảnh, dự đoán và giải pháp thuộc khuôn khổ hội chợ HawaExpo 2025, ông Nguyễn Hoài Chung, Giám đốc sàn giao dịch logistics quốc tế Phaata và uỷ viên ban chấp hành VLA (Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ Logistic Việt Nam) đưa ra các dự báo từ loạt biến động kinh tế - chính trị.
![]() |
Ông Nguyễn Hoài Chung trình bày tại hội thảo “Logistic cho ngành Gỗ & Nội thất Xuất khẩu: Bối cảnh, dự báo & giải pháp” trong khuôn khổ hội chợ HawaExpo 2025. |
Cụ thể, theo ông Hoài Chung, đối với nội địa, chi phí vận tải nội địa tăng, tác động đến tăng chi phí logistics nói chung dưới thay đổi của Nghị định 168/2024/NĐ-CP. Hoạt động của một số doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng trong quá trình các cơ quan nhà nước sắp xếp tinh gọn bộ máy, làm tăng thời gian và chi phí của doanh nghiệp.
Ở thị trường quốc tế, doanh nghiệp logistic chia sẻ thách thức chung với doanh nghiệp xuất khẩu gỗ. Cụ thể, tác động thuế suất và chiến tranh thương mại tăng khả năng mất cân đối dòng chảy hàng hóa, giảm sản lượng xuất từ châu Á sang Mỹ và EU cao. Các hãng tàu điều chỉnh giảm công suất vận chuyển để giữ giá cước và cạnh tranh gay gắt. Việc chuyển hướng các tuyến vận chuyển cùng xu hướng các công ty đẩy mạnh việc dịch chuyển sản xuất gần hơn với thị trường tiêu thụ (nearshoring) hoặc đến các quốc gia đồng minh chính trị (friendshoring) làm thay đổi các tuyến truyền thống khiến thủ tục thông quan phức tạp hơn. Từ đó, tạo áp lực cho các công ty logistic phải đẩy mạnh các giải pháp logistics thông minh, sáng tạo để tối ưu chi phí.
Đồng thời, do các quy định mới, việc tăng thời gian và chi phí thông quan ở nhiều quốc gia cũng có khả năng cao. Những cuộc chiến tranh thương mại cũng có thể thúc đẩy rủi ro các cuộc đình công ở nhiều cảng biển trên thế giới. Từ đó, phí bảo hiểm vận tải hàng hóa tăng cao đối với các tuyến có rủi ro cao
Resilience logistic - Chìa khoá để ứng phó
Để ứng phó vấn đề này, nhiều đơn vị chuyên môn đã đưa ra khuyến nghị cụ thể. Trong đó, đại diện công ty UPS, đơn vị logistic lớn nhất thế giới, bà Jennifer Wong (giám đốc Marketing khu vực Châu Á Thái Bình Dương) đề xuất 5 giải pháp.
![]() |
Bà Jennifer Wong - Đại diện UPS chia sẻ về chuỗi cung ứng tại sự kiện trong khuôn khổ hội chợ HawaExpo 2025. |
Đại diện của UPS khuyến nghị các công ty chủ động đo lường khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và xác định khoảng cách tuyến đường vận chuyển, trong đó có thể tận dụng bộ công cụ về khả năng phục hồi chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) của NCAPEC (The National Center for APEC). Giải pháp thứ 2 là đa dạng hóa mặt hàng, đối tượng và thị trường. Thứ ba là duy trì “danh mục” các lựa chọn vận chuyển để tăng khả năng cạnh tranh. Thứ tư là tạo khả năng hiển thị toàn diện thông qua dữ liệu và khả năng kỹ thuật số để giúp quản lý chuỗi cung ứng. Cuối cùng là liên kết với các doanh nghiệp hàng đầu hoặc lớn hơn để noi theo các thông lệ tốt nhất của ngành và phát triển hoạt động vận động chung. UPS cho biết họ cũng đang phát triển các gói dịch vụ dành riêng cho hạng mục gói hàng nhỏ, để hỗ trợ nhóm doanh nghiệp SMEs thích ứng với yêu cầu mới.
Bà Võ Thị Phương Lan, Phó chủ tịch Hiệp hội VLA kiêm Tổng Giám Đốc Công ty Cổ Phần Giao Nhận Vận Tải Mỹ Á (ASL Logistics) khuyến nghị các công ty logistic chủ động số hoá để tối ưu chi phí, hiệu quả vận hành, đáp ứng các yêu mới cùng doanh nghiệp xuất khẩu gỗ trong làn sóng chuyển dịch xanh và netzero.
![]() |
Bà Võ Thị Phương Lan chia sẻ về ứng dụng công nghệ trong tối ưu hóa chuỗi cung ứng. |
Theo quan sát bà Lan, tại Việt Nam, một số công ty đã đi sớm trong việc ứng dụng F.CMS - phần mềm quản lý xếp dỡ container, quản lý toàn bộ quá trình vận chuyển từ điểm đi đến điểm đến, nhằm thúc đẩy giảm thiểu tác động môi trường. Một số khác cũng đưa vào ứng dụng trí tuệ nhân tạo xây dựng nền tảng quản lý giá như E-pricing, nhằm rút ngắn quá trình định giá, báo giá cho khách hàng. Từ 2 ngày đến 1 tuần như hiện tại, phần mềm này chỉ gói gọn trong vài phút, từ đó giúp doanh nghiệp nội thất tối ưu và cải thiện dịch vụ chăm sóc khách hàng. Đặc biệt, một số đơn vị còn cập nhật ứng dụng các phần mềm quản lý ERP và ESG để lưu trữ, tính toán lượng phát thải trong quá trình vận chuyển và theo phương tiện vận chuyển, để hỗ trợ đơn vị xuất nhập khẩu gỗ trong kê khai, theo dõi chuyển dịch netzero.
Năm 2025 tiếp tục là một năm đầy thách thức đối với ngành xuất nhập khẩu và logistics Việt Nam. Tuy nhiên, với sự liên kết chặt chẽ giữa các hiệp hội như Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (HAWA), VLA cùng sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp đầu ngành như UPS, doanh nghiệp logistics hoàn toàn có thể chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với các biến động của thị trường toàn cầu.