Khương Hạ, đêm định mệnh!

Tiếng kêu cứu giữa đêm!

Vụ cháy nhà ở có nhiều căn hộ (chung cư mini) xảy ra vào đêm ngày 12 đến rạng sáng 13/9/2023 tại hẻm 29/70 Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Hơn 23h ngày 12/9/2023, ngọn lửa bùng lên từ tầng 1 của tòa nhà 9 tầng và 1 tum. Khi xảy ra vụ cháy theo ước tính có khoảng 150 người sinh sống trong 45 căn hộ của tòa nhà này.

Cột khói đen cùng ngọn lửa cứ thế ngùn ngụt bao trùm căn chung cư mini 9 tầng nằm sâu trong con ngõ rộng chưa đầy 2m. Lực lượng chức năng đã nỗ lực thực hiện công tác chữa cháy, cứu nạn kéo dài từ khoảng 23h ngày 12/9/2023 đến rạng sáng ngày 13/9/2023 do chung cư mini quá nhiều phòng, mỗi phòng nhỏ lại có nhiều người, chứa nhiều đồ đạc.

Khi cháy, người dân tìm mọi cách để thoát nạn. Một số người dân ở tầng thấp nhảy sang mái ngói nhà bên cạnh, có gia đình kịp thời dùng búa phá hàng rào sắt, dùng thang có sẵn bắc sang nhà hàng xóm thoát nạn, nhiều người chạy lên tầng thượng kêu cứu…

Một số nạn nhân trong tuyệt vọng đã liều mình nhảy từ tầng 8 tầng 9 xuống nóc nhà bên cạnh. Không may một số người đã tử vong. Khu phố nhỏ hoảng loạn.

Con số định lượng được khi thống kê là 56 người chết nhưng còn nhiều và có lẽ là rất nhiều mất mát không bao giờ đo đếm được. Đó là những gia đình sẽ không bao giờ tồn tại nữa, hay đứa con sẽ mãi mãi không gặp lại cha mẹ mình trên trái đất, người bố người mẹ mòn mắt trông con nhưng sẽ không bao giờ nhìn thấy chúng nữa...

Những công việc dang dở, tương lại đóng lại, cuộc sống lập tức chấm đứt. Đột ngột quá. Nỗi đau đè nặng vào con tim của những người thân yêu. Sự tiếc thương ngập tràn các con đường, lan tỏa đến từng con ngõ... Thủ đô sau đó tràn ra khắp đất nước.

Trang giấy trắng mà các em nhỏ nạn nhân của vụ cháy chung cư mini viết dở chắc sẽ không ai viết tiếp. Chiếc ba lô chứa sách vở xếp sẵn để sớm mai đến trường khói ám đen còn e bé chủ nhân thì đã đi xa rồi. Một em bé tiểu học sẽ không bao giờ gặp lại cô giáo và các bạn. Em sinh viên năm đầu Học viện Báo chí và Tuyên truyền sẽ mãi mãi không được dự lễ khai giảng. Các tác phẩm báo chí mà em đang ấp ủ sẽ không được xuất bản. Ngọn lửa, khói đã vĩnh viễn tước đoạt mạng sống của các em cho dù tuổi đời còn rất ít. Anh bộ đội, chị công nhân cùng nhiều số phận, mảnh đời khác phải dừng lại cuộc sống, sự nghiệp chỉ sau một đêm định mệnh có tên Khương Hạ.

Tiếng kêu trong tuyệt vọng, câu nói cuối cùng, lời nói sau cùng trên thế gian này của các nạn nhân chắc sẽ ám ảnh nhiều người. Đêm định mệnh đã cướp đi những nụ cười em thơ, phá vỡ hạnh phúc nhiều gia đình, tan nát nhiều mái nhà... Có lẽ sự ám ảnh khổ tâm nhất phải gánh chịu trực tiếp vẫn thuộc về những người thân của họ. Ai sẽ là người nhận trách nhiệm? Cá nhân hay tổ chức, lương tâm hay trách nhiệm, đạo lý hay luật pháp... Quả là không dễ minh định.

Trách nhiệm?

Khi vụ cháy chung cư Mini xảy ra, xã hội đang đòi hỏi xem xét trách nhiệm. Trách nhiệm khi để xảy vụ cháy thuộc về ai, ở đâu?

Trách nhiệm của cơ quan chức năng địa phương trong viêc cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng khi khởi công, thi công, hoàn công... chung cư mini; công tác kiểm tra, giám sát về PCCC tại các chung cư mini được thực hiện như thế nào; việc kiểm tra, giám sát nhân hộ khẩu tạm trú, thường trú trên địa bàn có phát hiện hay cảnh báo điều gì về số lượng người rất lớn sống chung cư mini bị cháy...

Rất nhiều câu hỏi sẽ sớm được giải đáp. Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội đã khẳng định trách nhiệm đến đâu sẽ xử lý nghiêm và không có vùng cấm. Nhưng nỗi đau, sự mất mát, tổn thương của các nạn nhân và gia đình họ sẽ khó mà bù đắp được.

Câu nói của nạn nhân "các cháu đi rồi con cũng đi đây! Bố ơi!" hay "Bố ơi! Lửa cháy đến rồi con không chịu nổi..." “Cứu… cháu với!” sẽ cứa tim gan rất nhiều người.

Dâng hương!

Trong dòng người đổ về chùa Phụng Lộc trên phố Khương Hạ (Khương Đình) để dâng hương tưởng niệm các nạn nhân vụ cháy chung cư mini có nhiều lứa tuổi, thành phần, địa điểm. Dễ nhận thấy nhất trên gương mặt, hành động, cử chỉ của mỗi người là niềm tiếc thương, sự thấu hiểu tận cùng nỗi mất mát.

Trong dòng người đến dâng hương có cả những người là người thân, bạn bè, quen biết của các nạn nhân. Mỗi người mỗi sắc thái. Nhưng đều hiện hữu một tinh thần người Việt "một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ" sự thương cảm, chia sẻ với đồng bào. Đấy phải chăng là đạo lý, là gốc rễ của văn hóa Việt Nam.

Trong vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ những hình ảnh xả thân cứu người của các chiến sĩ cảnh sát PCCC, anh xe ôm, cô bán hàng... hiện lên với gương mặt ám khói bụi. Hay hình ảnh những người hàng xóm thức suốt đêm để hỗ trợ đưa người mất, cấp cứu người sống và giúp đỡ lực lượng PCCC dập lửa. Nhiều giọt mồ hôi cùng nước mắt đã rơi trong đêm.

Cơn mưa sau vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ Hà Nội có thể gột bỏ một số thứ nhưng những vệt ám khói đen trên tường, vết hằn trên não của nạn nhân, gia đình họ chắc không thể một thời gian ngắn mà xóa được. Hàng xóm của chung cư mini bị cháy sẽ luôn ám ảnh bởi lời kêu cứu, hình ảnh tuyệt vọng của nạn nhân. Rất nhiều hàng xóm của họ chỉ trong một đêm đã bắt buộc phải chuyển sang sống tại thế giới khác. Thế giới mà người sống chỉ cảm nhận thấy ngôn ngữ ở đó là sự lặng im đến vô tận.

Hình ảnh, gương mặt của người cha già vội vã giữa đêm từ quê đi lên thành phố cứu đứa con sau một cuộc điện thoại gấp gáp. Ánh mắt đờ đẫn của ông nhìn về phía căn nhà đang cháy tìm kiếm đứa con trong vô vọng, sẽ làm cho những người đang sống phải suy nghĩ rất nhiều.

Khải Hoàn