Năm 2024 chứng kiến một số chính sách và quy định pháp luật liên quan đến hỗ trợ vốn cho DNNVV, bao gồm Nghị định 45/2024/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Quỹ Phát triển DNNVV và Kế hoạch Hỗ trợ pháp lý cho DNNVV của Bộ Tài chính. Các chính sách này thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đến việc hỗ trợ DNNVV, đặc biệt là thông qua Quỹ Phát triển DNNVV, và hỗ trợ pháp lý giúp DNNVV hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật, giảm thiểu rủi ro và tạo điều kiện thuận lợi hơn trong hoạt động kinh doanh, gián tiếp hỗ trợ khả năng tiếp cận vốn.
Tuy nhiên, các chính sách hiện hành vẫn còn một số hạn chế, chủ yếu tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và Quỹ Phát triển DNNVV, chưa có nhiều giải pháp mang tính đột phá để giải quyết trực tiếp vấn đề tiếp cận vốn. Hơn nữa, các chính sách chưa giải quyết một cách toàn diện các nguyên nhân gốc dễ gây khó khăn cho DNNVV trong việc tiếp cận vốn, chẳng hạn như thiếu tài sản đảm bảo, hồ sơ pháp lý yếu kém, năng lực quản trị hạn chế và thông tin tín dụng không đầy đủ.
Để thực sự "khơi thông điểm nghẽn về vốn", cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan nhà nước, tổ chức tín dụng và bản thân DNNVV. Một số giải pháp cụ thể bao gồm đa dạng hóa các kênh tiếp cận vốn, nâng cao năng lực quản trị và minh bạch thông tin của DNNVV, hoàn thiện hệ thống thông tin tín dụng, cải thiện cơ chế bảo lãnh tín dụng, và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi.
Việc "khơi thông điểm nghẽn về vốn" cho DNNVV là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự nỗ lực của cả Chính phủ, ngành Ngân hàng và cộng đồng doanh nghiệp. Bằng cách thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, chúng ta có thể tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho DNNVV phát triển, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước. Tình hình thực tế có thể phức tạp hơn và đòi hỏi các giải pháp cụ thể hơn, phù hợp với từng ngành, lĩnh vực và địa phương, nhưng với sự chung tay của tất cả các bên liên quan, chúng ta có thể giúp DNNVV vượt qua khó khăn và phát triển bền vững.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho DNNVV là vô cùng cấp thiết. Bên cạnh các chính sách hỗ trợ về tài chính và phi tài chính, việc chuyển đổi cơ cấu về một số điều luật dành cho DNNVV cũng được xem là một hướng đi chiến lược, mang tính đột phá, nhằm giải phóng tiềm năng và sức sáng tạo của khu vực kinh tế năng động này.
Một trong những đề xuất quan trọng là điều chỉnh định nghĩa về DNNVV. Hiện nay, tiêu chí xác định DNNVV dựa trên số lượng lao động và tổng doanh thu hoặc tổng tài sản. Tuy nhiên, những tiêu chí này có thể không phản ánh đúng thực trạng của các doanh nghiệp trong từng ngành, lĩnh vực khác nhau. Cần xem xét điều chỉnh định nghĩa này để đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp hơn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thực sự có quy mô vừa và nhỏ được hưởng các chính sách hỗ trợ.
Bên cạnh đó, thủ tục hành chính phức tạp vẫn là một trong những rào cản lớn đối với sự phát triển của DNNVV. Cần tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm các thủ tục không cần thiết, ứng dụng công nghệ thông tin để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình thành lập, hoạt động và giải thể.
Mặc dù có nhiều chính sách hỗ trợ, DNNVV vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Do đó, cần có các giải pháp để tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng cho DNNVV, chẳng hạn như mở rộng phạm vi bảo lãnh tín dụng, giảm chi phí bảo lãnh, phát triển các sản phẩm tín dụng phù hợp và tăng cường vai trò của các tổ chức tài chính vi mô.
Bên cạnh đó, công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố quan trọng để DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh. Cần có các chính sách hỗ trợ DNNVV tiếp cận và ứng dụng công nghệ mới, cũng như khuyến khích hoạt động nghiên cứu và phát triển.
DNNVV thường có quy mô nhỏ, nguồn lực hạn chế, nên việc liên kết và hợp tác là rất cần thiết để nâng cao sức mạnh và khả năng cạnh tranh. Cần có các chính sách khuyến khích DNNVV tham gia vào các cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị, cũng như hợp tác với các doanh nghiệp lớn và các tổ chức nghiên cứu, đào tạo.
Chuyển đổi cơ cấu luật pháp không chỉ là việc sửa đổi các điều khoản, mà còn là tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và thuận lợi, nơi DNNVV có thể phát huy hết tiềm năng của mình. Đây là một bước đi quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực kinh tế tư nhân, tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế và tạo ra nhiều việc làm cho người lao động.
Trần Tùng