Thứ tư 02/07/2025 06:13
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Giá dầu biến động ngược hoàn toàn 2020 và những tác động tới Việt Nam

21/10/2021 10:16
Năm 2020, khi giá dầu WTI âm, giá dầu Brent rơi thẳng từ 70 USD/thùng xuống dưới 20 USD/thùng, lãnh đạo vụ chuyên trách của Bộ Tài chính từng phân tích: thu từ dầu thô chỉ còn chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng thu NSNN, vì vậy ảnh hưởng tiêu cực không qu

Tỷ trọng thu từ dầu thô trong thu NSNN vẫn thấp, thậm chí giảm rất mạnh so với những giai đoạn trước, nên cơn sốt giá dầu tạo lợi ích không quá lớn cho nguồn thu.

Năm 2021, Bộ Tài chính công bố giá dự toán 45 USD/thùng, thu từ dầu thô theo được dự tính chỉ còn chiếm khoảng 1,7% thu NSNN, với khoảng 23,2 nghìn tỷ đồng. Thế nhưng, như trên, giá dầu lên cơn sốt, thu từ dầu thô đã vượt xa dự toán.

Cụ thể, mới chỉ qua 9 tháng đầu năm, thu từ dầu thô đã đạt 29,4 ngàn tỷ đồng, bằng 126,64% dự toán, vượt xa con số 23,2 nghìn tỷ đồng dự toán cả năm nói trên. Tỷ trọng đóng góp cho NSNN hiện đã đạt khoảng 2,7%, cao hơn nhiều dự toán 1,7% trước đó.

Dù vậy, tỷ trọng trên đã giảm đi nhiều so với mức độ từng lên tới khoảng 13% giai đoạn 2011-2015, rồi sau đó giảm xuống còn khoảng 4% giai đoạn 2016-2018.

Việt Nam trong cơn sốt giá dầu - Ảnh 2.

Với tỷ trọng chỉ còn khoảng 2,7% thu từ dầu thô như hiện nay, cơn sốt giá đã và đang thể hiện mang lại lợi ích không quá lớn cho NSNN. Trong khi đó nó mâu thuẫn với chi phí đầu vào của nền kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà bất lợi cho thu nội địa. Nhất là với Việt Nam, như đề cập ở trên, nhập khẩu xăng dầu cao hơn nhiều lần so với xuất khẩu.

Ngay đầu năm nay, khi giá dầu bắt đầu có chiều hướng phục hồi mạnh, Tổng cục Thống kê đã có báo cáo riêng về tình hình, trong đó cân đối xuất nhập khẩu được so sánh chi tiết. Dữ liệu cho thấy Việt Nam đã bắt đầu nhập siêu lớn lượng dầu thô từ năm 2018. Và đến năm 2020, trong khi lượng dầu thô xuất khẩu chỉ 4,66 triệu tấn thì lượng nhập khẩu đã lên tới 11,75 triệu tấn. Dấu mốc đột biến nhập siêu từ năm 2018 gắn với Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đi vào hoạt động.

Việt Nam trong cơn sốt giá dầu - Ảnh 3.

Việt Nam bắt đầu nhập siêu dầu thô đột biến từ năm 2018 - thời điểm Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đi vào hoạt động.

Một điểm được chú ý, theo số liệu sơ bộ của Tổng cục Hải quan, lượng xuất khẩu dầu thô 9 tháng đầu năm 2021 của Việt Nam ước chỉ đạt 2,1 triệu tấn, lại giảm khoảng 46% so với cùng kỳ năm trước.

Câu hỏi đặt ra, Việt Nam đã không đẩy mạnh khai thác và xuất khẩu để nắm cơ hội giá cao, trong điều kiện NSNN đang gặp khó khăn bởi COVID-19?

Câu hỏi trên cũng gián tiếp được Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội đề cập trong báo cáo thẩm tra tại kỳ họp thứ hai Quốc hội khóa XV ngày 20/10 khi nhìn về năm tới, rằng: "Trong điều kiện giá dầu thế giới tăng cao thì việc dự kiến sản lượng khai thác giảm so với ước thực hiện năm 2021 là chưa phù hợp".

Sản lượng khai thác dự kiến giảm, cũng như sơ bộ xuất khẩu giảm qua 9 tháng đầu năm nói trên, còn gắn với vấn đề khác. Những thông tin phản ánh thời gian qua định hình nguyên nhân rằng: một phần các mỏ dầu của Việt Nam tuổi đời khai thác đã lâu và trữ lượng giảm thiểu đi, trong khi giá dầu năm qua lao dốc cùng tác động COVID-19 khiến hoạt động thăm dò và khai thác mỏ mới… bị hạn chế. Với thực tế trên, Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục nhập siêu lớn nguồn nhiên liệu này.

"Trong thời gian tới nhu cầu nhập khẩu dầu thô của Việt Nam sẽ vẫn tăng cao để chế biến và sử dụng cho sản xuất và tiêu dùng. Do đó, việc tăng, giảm giá dầu thế giới sẽ tác động đến sản xuất và tiêu dùng trong nước. Đồng thời, sự thay đổi về giá của mặt hàng này sẽ kéo theo sự biến động nhất định về giá của các mặt hàng khác, thể hiện qua sự thay đổi CPI", Tổng cục Thống kê nhận định trong một báo cáo phân tích đầu năm.

Hướng tác động là tiêu cực. Một chi phí đầu vào của nền kinh tế đang đội lên rõ rệt, giá xăng dầu trong nước đã nhanh chóng lên đỉnh ba năm qua, tác động tiêu cực đến sản xuất kinh doanh và liên quan là thu nội địa cho NSNN.

Đáng ngại hơn, giá xăng dầu có trọng số đối với lạm phát, chi phí vận tải, dịch vụ… Năm nay, COVID-19 đánh mạnh vào sức cầu và chuỗi cung ứng, che lấp áp lực lạm phát. Song, khi nền kinh tế phục hồi, sức cầu phục hồi, độ trễ các tác động gồm giá xăng dầu đã lên đỉnh ba năm (cao hơn cả trước khi đại dịch xẩy ra) dần rút ngắn, tác động đến lạm phát hẳn là sự cảnh giác từ lúc này.

Trong khi đó, như trên, giá dầu thế giới vẫn tăng chưa ngừng nghỉ, với nhiều dự báo/cảnh báo mốc 100 USD/thùng đã gần trước mặt.

PV/theo Bizlive

Bài liên quan
Tin bài khác
Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Thông tư số 40/2025/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định chi tiết về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh chia sẻ quan điểm sâu sắc: Người lãnh đạo giỏi không tạo động lực bằng lời khen, mà bằng cách xây dựng môi trường giúp nhân viên tự khơi dậy nội lực.
Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Từ ngày 1/7, doanh nghiệp không cần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay chỉnh sửa địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi địa giới hành chính được cập nhật. Cơ quan thuế sẽ tự động đồng bộ dữ liệu, đảm bảo quyền lợi và tránh xử phạt.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Trong bối cảnh xu hướng giảm phát thải trở thành tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước buộc phải thay đổi nhanh mô hình sản xuất và quản trị carbon. Việc chậm thích ứng không chỉ khiến mất đơn hàng, mà còn đẩy doanh nghiệp ra khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Trước xu hướng hội nhập đa phương và xu thế bảo hộ nền sản xuất của các quốc gia hiện nay, thời gian qua, ngành nhôm liên tiếp đối mặt với các cuộc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài, nhất là thị trường Mỹ
Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Nhằm tạo diễn đàn để cùng thảo luận tìm ra hướng đi mới cho ngành nhôm; đồng thời tạo kết nối cho các doanh nghiệp, sáng ngày 28/6, Hiệp hội Nhôm Việt Nam tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam 2025 với chủ đề “Nhận diện cơ hội và thách thức của ngành nhôm”.
Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thương mại điện tử bùng nổ mở ra cơ hội kinh doanh chưa từng có, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về tuân thủ nghĩa vụ thuế. Trong kỷ nguyên số, mọi hành vi né tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn tạo ra sự bất bình đẳng trên thị trường.
Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát triển xanh và bền vững, Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Góp phần vào thành quả đó có sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp.
Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý gai góc: Số lượng doanh nghiệp gia nhập và rút lui gần như tương đương. Dưới bề nổi của “làn sóng khởi nghiệp” là một mặt trận sinh tồn khốc liệt, nơi chỉ những ai đủ bản lĩnh kiểm soát chi phí và thích nghi mới trụ lại.
Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Hãng hàng không Vietnam Airlines bứt phá ngoạn mục nửa đầu 2025, ước lãi kỷ lục. Kế hoạch bay quốc tế mở rộng, đội tàu bay mới hứa hẹn tương lai sáng lạn.
CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

Theo Tiến sĩ Jan-Wilhelm Breithaupt – Giám đốc điều hành Jettainer, giá trị cốt lõi của số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) không nằm ở việc loại bỏ con người khỏi quy trình, mà là cung cấp cho họ những công cụ sắc bén hơn và cái nhìn toàn diện hơn.
Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Lãnh đạo Gemadept cho biết có kế hoạch mua lại cổ phiếu công ty khi giá giảm xuống mức 1,5 lần giá trị sổ sách, đây là đảm bảo quyền lợi cho cổ đông.
Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Giữa những biến động khó lường của thị trường toàn cầu, ngành gạo Việt Nam vẫn giữ được nhịp tăng trưởng xuất khẩu ổn định, thậm chí đang vươn lên định vị mình ở phân khúc cao cấp. Phía sau kết quả ấy là nỗ lực bền bỉ của các doanh nghiệp, những người tiên phong trong việc thay đổi tư duy, nâng cấp chất lượng, xây dựng thương hiệu và đón đầu xu hướng “gạo xanh”.
Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Theo bà Vũ Kim Hạnh – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, khởi nghiệp xanh không chỉ là con đường khởi nghiệp, mà còn là cách để người trẻ phục hồi, tái tạo các giá trị văn hóa, nông nghiệp và môi trường bản địa.
Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đang lựa chọn chiến lược đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) bất chấp những rủi ro ngắn hạn về doanh thu, nhằm chuẩn bị nền tảng công nghệ vững chắc cho cuộc cạnh tranh dài hạn.