Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Lê Hữu Nghĩa - Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Lê Thành tại hội nghị về AI ở TP HCM. Ảnh: Vietnambiz

Ông Lê Hữu Nghĩa – Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Lê Thành – chia sẻ tại Hội nghị Ứng dụng AI trong Quản trị Doanh nghiệp vừa và nhỏ sáng 21/6 tại TP.HCM, doanh nghiệp ông đã bắt đầu nghiên cứu về AI từ hai năm trước. Sau hơn một năm chuẩn bị ngân sách và nhân sự, Lê Thành chính thức triển khai hệ thống gồm năm AI chính, mỗi hệ tích hợp khoảng 10 AI phụ trách các quy trình từ tư vấn khách hàng đến giao nhận và hậu kiểm.

Hệ thống này được áp dụng cho nhiều lĩnh vực mà công ty đang hoạt động như mỹ phẩm, khách sạn và thương mại điện tử ngành cà phê. Tuy nhiên, ông Nghĩa thừa nhận: “AI không phải phép màu. Đó là một hành trình dài, đòi hỏi nhiều điều chỉnh thực tế và không ít tổn thất ban đầu.”

Giai đoạn thử nghiệm đã khiến doanh nghiệp gặp phải những lỗi nghiêm trọng trong giao tiếp, từ hiểu sai ngôn ngữ địa phương đến xử lý nhầm đơn hàng, dẫn đến doanh thu có thời điểm giảm tới 50%. Công ty từng phải tạm ngưng toàn bộ hệ thống để tinh chỉnh lại từ đầu. Tuy nhiên, thay vì quay lại mô hình truyền thống hay thuê ngoài, Lê Thành vẫn quyết tâm theo đuổi mô hình AI nội bộ, đầu tư hàng trăm triệu đồng mỗi tháng cho hạ tầng, kỹ thuật và phần mềm tích hợp.

Câu chuyện của Lê Thành không phải là cá biệt. Ông Hà Thân – Tổng giám đốc Công ty CP Tin học Lạc Việt – cho biết doanh nghiệp ông vừa triển khai hệ thống xử lý đơn hàng bằng AI cho một tập đoàn nhập khẩu thực phẩm, giúp rút ngắn thời gian xử lý từ 4 tiếng xuống còn 2 phút mỗi đơn. Với 20.000 đơn hàng mỗi tháng, chi phí vận hành AI chỉ khoảng 20 triệu đồng – một khoản rất nhỏ so với doanh thu hàng chục tỷ đồng của doanh nghiệp.

Từ thực tiễn đó, ông Thân khuyến nghị các doanh nghiệp nhỏ nên bắt đầu từ những ứng dụng AI đơn giản như chatbot, báo giá tự động hay thu thập phản hồi. Khi đã quen thuộc với công nghệ và nhận thấy hiệu quả, họ có thể nâng cấp dần lên các giải pháp phức tạp hơn như phân tích văn bản, video hay dữ liệu lớn.

Đồng tình với quan điểm tiếp cận từng bước, ông Trần Mạnh Huy – CEO Rainscales (Đà Nẵng) – chia sẻ kinh nghiệm triển khai AI phân tích hành vi khách hàng sau khi rời khách sạn để cá nhân hóa các dịch vụ tiếp theo như tặng voucher, hỗ trợ visa, hoặc chăm sóc nha khoa. Dù chi phí vận hành hệ thống này lên tới hàng triệu đồng mỗi tháng, nhưng đổi lại là tỷ lệ giữ chân khách tăng cao và doanh số bán chéo cải thiện rõ rệt.

Tuy nhiên, ông Huy cảnh báo: AI không chỉ là công cụ tăng năng suất mà còn tiềm ẩn rủi ro nếu doanh nghiệp không kiểm soát được hạ tầng. Việc phụ thuộc vào đối tác thuê ngoài có thể dẫn đến mất quyền kiểm soát dữ liệu, đặc biệt nếu không đảm bảo các tiêu chuẩn đạo đức như ISO 42000. Ông đề xuất khái niệm “AI cộng” – tức để AI hỗ trợ con người thay vì thay thế, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp xây dựng chỉ số năng lực số (CPI – Computing Power Index) để đánh giá khả năng làm chủ công nghệ, tránh bị động khi xảy ra sự cố.

Từ góc độ quản lý nhà nước, ông Nguyễn Thanh Hòa – Phó Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM – thừa nhận phần lớn doanh nghiệp tại địa phương vẫn “rón rén” tiếp cận AI vì chưa thấy được hiệu quả rõ ràng. Tuy nhiên, ông cho biết sắp tới sẽ có làn sóng hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp và họ rất cần các giải pháp AI phù hợp với nhu cầu thực tế để tối ưu mô hình vận hành.

Trung tâm đang tích cực thúc đẩy ứng dụng AI trong các mô hình kinh doanh đặc thù của thành phố, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ nâng cao năng lực cạnh tranh một cách bền vững.