E-HSMT gói thầu Thi công xây dựng và cung cấp lắp đặt thiết bị thuộc dự án Đầu tư xây dựng Nhà đa năng - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ngày 18/09/2023 theo thông báo mời thầu số IB2300234951.
Theo quy định tại Điểm (b), Khoản 1, Điều 30, Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc: Quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã quy định: “b) Đối với gói thầu xây lắp: Căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu và pháp luật về xây dựng mà chủ đầu tư đưa ra yêu cầu về nhân sự chủ chốt trong E-HSMT cho phù hợp. E-HSMT không được yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các vị trí mà pháp luật về xây dựng không có yêu cầu về tiêu chuẩn đối với chức danh đó hoặc đối với các vị trí kỹ thuật thông thường, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông”.
Tuy nhiên tại Khoản (a), Mục 2.2. Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật, Chương III của E-HSMT này lại vi phạm quy định trên khi yêu cầu nhân sự tại các vị trí: Chỉ huy phụ trách lắp đặt thiết bị; Phụ trách kỹ thuật thi công tại hiện trường; Phụ trách hạng mục cấp thoát nước; Phụ trách hạng mục điện; Phụ trách quản lý chi phí và khối lượng xây dựng; Phụ trách an toàn lao động, trong khi pháp luật hiện hành không có yêu cầu về tiêu chuẩn đối với các chức danh như E-HSMT yêu cầu.
Tại Khoản 2, Phụ lục 9 thuộc Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nêu rõ các quy định của E-HSMT dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 12 của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP như:
“Khi xây dựng yêu cầu về kỹ thuật đưa ra các yêu cầu mà chỉ có một sản phẩm cụ thể của một hãng sản xuất cụ thể đáp ứng trong khi trên thị trường có nhiều hãng sản xuất có thể cung cấp hàng hóa thuộc gói thầu;
- Yêu cầu giấy phép bán hàng của nhà sản xuất hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương đối với những hàng hóa thông dụng, đơn giản;
- Yêu cầu phải có giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật do nhà sản xuất ban hành và phải có dấu xác nhận của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu, nhà phân phối;”
Trong khi đó, theo phản ảnh của một số nhà thầu, nhiều thiết bị trong phạm vi cung cấp của gói thầu này E-HSMT đưa yêu cầu về thông số kỹ thuật mà chỉ có 01 sản phẩm cụ thể của 01 hãng đáp ứng được, đơn cử như hệ thống thiết bị điều hòa có thông số nêu trong E-HSMT được xác định là sản phẩm của hãng Mitsubishi Electric:
Các thông số kỹ thuật của Dàn lạnh cassette âm trần 4 hướng thổi (Ví dụ như: + Công suất lạnh 7.1 kW: Công suất điện 2.15 kW, Hệ số EER 3.30, Nguồn điện: 1Ph/220V/50HZ, Môi chất lạnh R410A, Lưu lượng gió lớn nhất 21 m3/ phút, Độ ồn lớn nhất dàn lạnh/dàn nóng 35/52 dB(A); Nhiệt độ hoạt động tối đa của dàn nóng 52°C; …): Các thông số yêu cầu đối với thiết bị này hoàn toàn trùng khớp với thông số của dòng sản phẩm Cassette âm trần 4 hướng thôi của Mitsubishi Electric có mã hiệu là PLY.
Phải chăng hãng điều hòa Mitsubishi Electric đang được định hướng đưa vào dự án này khi E-HSMT cố tình “cài cắm” các thông số của thiết bị mà chỉ có hãng này đáp ứng được?
Hơn nữa tại Điểm 1.2, Mục 3 thuộc Chương 3 của E-HSMT lại quy định: “Yêu cầu đối với thiết bị chính lắp đặt vào công trình: Điều hòa không khí; Thang máy; Trạm biến áp; Nêu rõ nguồn gốc, xuất xứ, ký hiệu, mã hiệu, nhãn mác kèm theo Catalogue thiết bị và cam kết của nhà sản xuất hoặc đại lý được uỷ quyền của nhà sản xuất tại Việt Nam cho thiết bị tham gia chào thầu cho gói thầu này (đại lý uỷ quyền của nhà sản xuất phải đính kèm giấy chứng nhận quan hệ đối tác trực tiếp của nhà sản xuất)”.
Với Mitsubishi Electric, toàn bộ thông tin, thông số kỹ thuật của thiết bị điều hòa, chính sách bảo hành và bảng giá linh kiện thay thế đều được hãng này công khai trên website https://ewarranty.mitsubishi-electric.vn. Vậy các thiết bị này phải được coi là hàng hóa thông dụng mà không thể coi đó là hàng hóa đặc thù.
Do đó nội dung yêu cầu các nhà thầu tham dự thầu phải đính kèm “cam kết của nhà sản xuất hoặc đại lý được uỷ quyền của nhà sản xuất tại Việt Nam” trong HSDT đối với các thiết bị điều hòa, thang máy, trạm biến áp là đang vi phạm quy định của Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT.
Theo phân tích của đại diện một doanh nghiệp, hiện nay, với mỗi dự án cụ thể, các hãng sản xuất thiết bị chỉ cấp Giấy phép bán hàng hoặc các cam kết hỗ trợ kỹ thuật cho chỉ 01 nhà thầu cung cấp thiết bị cho dự án đó. Do đó, việc E-HSMT có yêu cầu về thông số kỹ thuật mà chỉ có 01 hãng sản xuất đáp ứng, đồng thời yêu cầu nhà thầu phải có cam kết của Nhà sản xuất (hãng) đối với các thiết bị đã được định hướng như trên có thể “ngầm” hiểu rằng sẽ chỉ có 01 đơn vị được hãng cấp các tài liệu trên và cũng sẽ chỉ có 01 nhà thầu trúng thầu?
Hơn nữa, khi sửa đổi, làm rõ E-HSMT, Bên mời thầu đã điều chỉnh tiêu chí trên như sau: “Nhà thầu có thể đính kèm hoặc không đính kèm tài liệu này trong E-HSDT, kể cả trường hợp E-HSMT có yêu cầu nhà thầu phải có tài liệu này. Nhà thầu vẫn được tiếp tục xem xét, đánh giá để được xét duyệt trúng thầu. Trường hợp nhà thầu trúng thầu, nhà thầu phải xuất trình được tài liệu nêu trên trước khi ký hợp đồng và chịu trách nhiệm về tính chính xác của những tài liệu, thông tin do mình cung cấp. Trường hợp nhà thầu không xuất trình được Giấy phép bán hàng để ký hợp đồng thì mời nhà thầu xếp hạng tiếp theo vào thương thảo hợp đồng.”
Với việc nhà thầu không phải cung cấp các cam kết của Nhà sản xuất (hãng) hoặc đại lý được ủy quyền trong Hồ sơ dự thầu khi tham dự thầu nhưng vẫn phải trình các tài liệu này trong quá trình thương thảo hợp đồng, Nhà thầu nào không đưa ra được các tài liệu này sẽ bị loại. Như vậy, nội dung sửa đổi, làm rõ này hoàn toàn không giải quyết được bản chất của sự việc khi vẫn vi phạm pháp luật về đấu thầu và cũng chỉ có 01 nhà thầu có được Giấy phép bán hàng, vẫn là tiêu chí tạo sự cạnh tranh không bình đẳng của gói thầu này.
Nội dung phản ánh cũng nêu, E-HSMT cũng như nội dung các tài liệu đính kèm khi đăng tải lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã không được kiểm soát chặt chẽ, mắc quá nhiều lỗi từ sơ đẳng đến những nội dung có nhiều điểm trái quy định như trên đã làm ảnh hưởng đến thời gian, tiến độ lập hồ sơ dự thầu và hạn chế sự tham gia của các Nhà thầu.
Tạp chí DN&HN sẽ tiếp tục cung cấp thông tin đến bạn đọc khi có phản hồi của Chủ đầu tư/Bên mời thầu và đơn vị tư vấn đấu thầu.
Phạm Hà
