Thứ ba 01/07/2025 16:19
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Doanh nghiệp cần bảo hộ nhãn hiệu ở nước ngoài

12/05/2022 09:15
Một cuộc gọi từ đầu dây bên kia hỏi tôi thông tin về việc đăng ký nhãn hiệu ở Úc. Vẫn là danh sách câu hỏi để có đầy đủ thông tin làm hồ sơ. Qua câu chuyện, tôi biết được chị là một người gốc Việt đang sống và làm việc tại Úc. Chị chỉ mới có dự định
Ảnh minh họa
Nhãn hiệu VIFON và logo hiện nay ở Úc là của Công ty L&T.

Cuộc gọi của người phụ nữ về thủ tục đăng ký nhãn hiệu tại Úc làm tôi nhớ đến việc thương hiệu VIFON cũng đã phải tranh chấp với chính đại lý của mình tại Úc là Công ty L&T Trading Pty Limited (L&T), do trước khi làm đại lý L&T đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu VIFON cho những loại hàng hóa mà VIFON thường bán vào năm 2009. Do đó, sau một thời gian có mâu thuẫn VIFON đã nộp đơn cho Cục sở hữu trí tuệ Úc yêu cầu hủy bỏ nhãn hiệu do việc không sử dụng (2018). Tuy nhiên, kết quả Công ty L&T vẫn là chủ nhân của nhãn hiệu VIFON đối với những hàng hóa mà L&T có hoạt động buôn bán.

Và tôi không khỏi nghĩ về tương lai của các thương hiệu có tiếng của Việt Nam ở thị trường quốc tế. Có hai câu hỏi mà các doanh nghiệp quan tâm đến nhãn hiệu ở nước ngoài thường đặt ra là có cơ chế đăng ký quốc tế nhãn hiệu, tức đăng ký một lần được bảo hộ tất cả các nước trên thế giới? Và tại sao, khi nào và cách thức đăng ký nhãn hiệu ở thị trường quốc tế?

Câu trả lời cho câu hỏi đầu tiên là không tồn tại khái niệm nhãn hiệu được bảo hộ quốc tế, bởi một trong những đặc điểm cơ bản của nhãn hiệu là mang tính “lãnh thổ” (territorial rights), tức nhãn hiệu chỉ được bảo hộ ở nước hay vùng lãnh thổ nơi mà chúng chính thức được đăng ký.

Tức nếu nhãn hiệu đăng ký và được chấp nhận bảo hộ ở Việt Nam không đồng nghĩa với việc nhãn hiệu được bảo hộ ở Mỹ hay Úc. Muốn nhãn hiệu của mình được bảo hộ ở nước nào thì cần tiến hành đăng ký ở nước đó.

Đó là lý do không thể tìm thấy thương hiệu Burger King ở Úc, bởi năm 1971 khi Burger King vào Úc đã phát hiện có một chủ nhà hàng nhỏ đăng ký và sở hữu nhãn hiệu Burger King. Đó chính là sự ra đời của cái tên Hunger Jack’s thay thế cho tên Burger King.

Lý do cần đăng ký nhãn hiệu ở nước ngoài?

Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức cá nhân khác nhau. Do đó không cho phép hai nhãn hiệu trùng hay tương tự gây nhầm lẫn cho hàng hóa, dịch vụ trùng hoặc liên quan cùng tồn tại trên thị trường một quốc gia, vùng lãnh thổ. Nên việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ở nước ngoài sẽ giúp doanh nghiệp tự tin phát triển và kinh doanh vì tên nhãn hiệu của mình đã được pháp luật chính thức ghi nhận quyền sở hữu thông qua văn bằng bảo hộ nhãn hiệu.

Việc bảo hộ này cũng giúp tránh tình trạng xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu đã được bảo hộ tại nước ngoài. Vì nếu không tiến hành đăng ký, doanh nghiệp sẽ không biết được liệu đã có một nhãn hiệu nào đó đã được pháp luật ghi nhận sự bảo hộ hay chưa.

Ngoài ra, văn bằng bảo hộ nhãn hiệu còn là công cụ hiệu quả cho việc xử lý hàng giả (counterfeit) và việc chiếm dụng tên miền với dụng ý xấu bán lại với giá cao của một bộ phận đối tượng không tốt (cybersquatting).

Thời điểm vàng đăng ký?

Điều này phụ thuộc vào chiến lược, tình hình kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Người viết xin đưa một vài thời điểm mà doanh nghiệp cần cân nhắc việc tiến hành đăng ký nhãn hiệu ở nước ngoài như sau:

Đầu tiên, doanh nghiệp cần đăng ký nhãn hiệu ở các nước mà hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp đang được bán. Dù là doanh nghiệp tự mình xuất khẩu và bán hàng hóa, hay gián tiếp bán thông qua các đại lý ở nước đó. Rất nhiều vụ việc như phở Thìn hay VIFON đang loay hoay dành lại nhãn hiệu của mình ở thị trường Úc là minh chứng rõ ràng cho những rủi ro của việc không đăng ký nhãn hiệu trước khi tiến hành các hoạt động thương mại ở thị trường nước ngoài.

Thứ hai, doanh nghiệp có dự định hay tầm nhìn mở rộng thị trường ở nước ngoài trong 5 đến 10 năm tới. Điều này tạo tiền đề cho quyết định mở rộng hay không mở rộng, hay có hướng xử lý phù hợp sau khi biết được kết quả nhãn hiệu của doanh nghiệp có được bảo hộ ở nước đó hay không.

Thứ ba, nếu đã có hoặc chuẩn bị có các hoạt động tiếp thị, truyền thông, quảng cáo dù là trên không gian mạng ở các nước đó. Bởi đặc điểm kinh doanh trên không gian mạng ngày càng phát triển, và càng rầm rộ hơn sau đại dịch Covid-19 vừa rồi như các sàn giao dịch điện tử Amazon, Ebay…, các mạng xã hội như Facebook, TikTok. Trang web bán hàng đang ngày càng giúp các doanh nghiệp mở rộng tệp khách hàng, không còn chỉ trong nước như trước. Do đó, cần đánh giá xem lượng khách hàng tiềm năng tiếp cận và tương tác trên các công cụ truyền thông, đó cũng có thể là một yếu tố cân nhắc lựa chọn quốc gia đăng ký nhãn hiệu.

Thời điểm nào nên nộp hồ sơ?

Lý tưởng nhất là ngay khi nhãn hiệu của doanh nghiệp đã được nộp ở Việt Nam. Lý do chính cho quyết định này là “nguyên tắc ngày ưu tiên” trong việc đăng ký nhãn hiệu. Đa số các nước đều đã là thành viên của Công ước Paris về sở hữu công nghiệp, do đó cũng giống như Việt Nam, các nước sẽ cho phép doanh nghiệp yêu cầu hưởng ngày ưu tiên (ngày nộp đơn) trong vòng sáu tháng kể từ ngày nộp đơn tại quốc gia đầu tiên.

Ví dụ, công ty A nộp đơn đăng ký nhãn hiệu vào ngày 20-04-2021 tại Việt Nam. Sau đó năm tháng, công ty A nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ vào ngày 20-9-2021 thì công ty A có quyền xin hưởng quyền ưu tiên để ngày nộp đơn tại Mỹ được tính là ngày nộp đơn đầu tiên tại Việt Nam (20-4-2021). Do đó, các nhãn hiệu trùng hay tương tự nộp sau ngày 20-4-2021 tại Mỹ sẽ không được chấp nhận.

Đối với những nhãn hiệu của doanh nghiệp đã chính thức được bảo hộ và sử dụng trong một thời gian dài ở Việt Nam, tất nhiên thời điểm tốt nhất là ngay khi có dự định mở rộng thị trường hay phát hiện có khách hàng tiềm năng ở nước đó.

Cách thức đăng ký?

Hiện tại, doanh nghiệp có thể cân nhắc đăng ký nhãn hiệu ở nước ngoài bằng hai cách: Một, sử dụng hệ thống đăng ký nhãn hiệu quốc tế Madrid. Chỉ cần chuẩn bị một hồ sơ nhãn hiệu, bằng một ngôn ngữ, đóng phí bằng một loại tiền tệ, doanh nghiệp có thể chỉ định hơn 120 quốc gia có tham gia vào hệ thống Madrid. Đồng thời, có thể mở rộng việc chỉ định thêm các quốc gia nếu có nhu cầu trong tương lai. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí, thời gian và công sức.

Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất của phương pháp này là nguyên tắc tấn công trung tâm (central attrack), tức trong vòng năm năm kể từ ngày nộp đơn, đơn đăng ký quốc tế phụ thuộc hoàn toàn vào đơn nhãn hiệu đăng ký ở nước xuất xứ (nước nộp đơn đầu tiên).

Có nghĩa nếu có bất cứ vấn đề nào làm cho đơn của nước xuất xứ không còn hiệu lực thì đơn quốc tế sẽ mất hiệu lực ở tất cả các nước. Sau năm năm thì đơn quốc tế mới hoàn toàn độc lập với đơn nhãn hiệu nước xuất xứ.

Giải pháp cho trường hợp này là chủ đơn có quyền chuyển đổi đơn quốc tế đã bị hủy thành đơn quốc gia hoặc khu vực trong vòng ba tháng kể từ khi nhận được thông báo đơn bị hủy và phải nộp phí chuyển đổi theo quy định của mỗi quốc gia (ngày ưu tiên vẫn được giữ lại tức ngày nộp của đơn quốc tế ở nước xuất xứ đã bị hủy).

Đối với những quốc gia, vùng lãnh thổ không phải là thành viên của hệ thống Madrid, doanh nghiệp cần tiến hành nộp đơn nhãn hiệu trực tiếp ở quốc gia đó như Peru hay Đài Loan.

Trong thời đại thương mại điện tử phát triển như hiện nay, không quá khó khi một doanh nghiệp bán đồ thủ công mỹ nghệ hay cà phê ở Việt Nam có khách hàng ở Úc hay Mỹ. Do đó cùng với sự phát triển của doanh nghiệp, chiến lược mở rộng phạm vi bảo hộ nhãn hiệu ở thị trường nước ngoài cũng cần được quan tâm thích đáng để giúp doanh nghiệp Việt tự tin mở rộng ở thị trường quốc tế.

Ngân Trần CEO Maygust Trademark Attorneys, Canberra, Úc

Theo Thesaigontimes.vn

Tin bài khác
Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Thông tư số 40/2025/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định chi tiết về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh chia sẻ quan điểm sâu sắc: Người lãnh đạo giỏi không tạo động lực bằng lời khen, mà bằng cách xây dựng môi trường giúp nhân viên tự khơi dậy nội lực.
Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Từ ngày 1/7, doanh nghiệp không cần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay chỉnh sửa địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi địa giới hành chính được cập nhật. Cơ quan thuế sẽ tự động đồng bộ dữ liệu, đảm bảo quyền lợi và tránh xử phạt.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Trong bối cảnh xu hướng giảm phát thải trở thành tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước buộc phải thay đổi nhanh mô hình sản xuất và quản trị carbon. Việc chậm thích ứng không chỉ khiến mất đơn hàng, mà còn đẩy doanh nghiệp ra khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Trước xu hướng hội nhập đa phương và xu thế bảo hộ nền sản xuất của các quốc gia hiện nay, thời gian qua, ngành nhôm liên tiếp đối mặt với các cuộc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài, nhất là thị trường Mỹ
Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Nhằm tạo diễn đàn để cùng thảo luận tìm ra hướng đi mới cho ngành nhôm; đồng thời tạo kết nối cho các doanh nghiệp, sáng ngày 28/6, Hiệp hội Nhôm Việt Nam tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam 2025 với chủ đề “Nhận diện cơ hội và thách thức của ngành nhôm”.
Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thương mại điện tử bùng nổ mở ra cơ hội kinh doanh chưa từng có, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về tuân thủ nghĩa vụ thuế. Trong kỷ nguyên số, mọi hành vi né tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn tạo ra sự bất bình đẳng trên thị trường.
Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát triển xanh và bền vững, Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Góp phần vào thành quả đó có sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp.
Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý gai góc: Số lượng doanh nghiệp gia nhập và rút lui gần như tương đương. Dưới bề nổi của “làn sóng khởi nghiệp” là một mặt trận sinh tồn khốc liệt, nơi chỉ những ai đủ bản lĩnh kiểm soát chi phí và thích nghi mới trụ lại.
Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Hãng hàng không Vietnam Airlines bứt phá ngoạn mục nửa đầu 2025, ước lãi kỷ lục. Kế hoạch bay quốc tế mở rộng, đội tàu bay mới hứa hẹn tương lai sáng lạn.
CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

Theo Tiến sĩ Jan-Wilhelm Breithaupt – Giám đốc điều hành Jettainer, giá trị cốt lõi của số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) không nằm ở việc loại bỏ con người khỏi quy trình, mà là cung cấp cho họ những công cụ sắc bén hơn và cái nhìn toàn diện hơn.
Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Lãnh đạo Gemadept cho biết có kế hoạch mua lại cổ phiếu công ty khi giá giảm xuống mức 1,5 lần giá trị sổ sách, đây là đảm bảo quyền lợi cho cổ đông.
Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Giữa những biến động khó lường của thị trường toàn cầu, ngành gạo Việt Nam vẫn giữ được nhịp tăng trưởng xuất khẩu ổn định, thậm chí đang vươn lên định vị mình ở phân khúc cao cấp. Phía sau kết quả ấy là nỗ lực bền bỉ của các doanh nghiệp, những người tiên phong trong việc thay đổi tư duy, nâng cấp chất lượng, xây dựng thương hiệu và đón đầu xu hướng “gạo xanh”.
Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Theo bà Vũ Kim Hạnh – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, khởi nghiệp xanh không chỉ là con đường khởi nghiệp, mà còn là cách để người trẻ phục hồi, tái tạo các giá trị văn hóa, nông nghiệp và môi trường bản địa.
Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đang lựa chọn chiến lược đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) bất chấp những rủi ro ngắn hạn về doanh thu, nhằm chuẩn bị nền tảng công nghệ vững chắc cho cuộc cạnh tranh dài hạn.