Thời cuộc Xã hội Kinh tế vĩ mô Việc làm Quốc tế Chính trị

Đề xuất tăng lương hưu thêm 8% từ ngày 1/7/2024

Chia sẻ Facebook

Mức tăng dựa trên chỉ số giá tiêu dùng 3,35% và GDP đạt 5,05% năm 2023, được Bảo hiểm xã hội Việt Nam nêu trong Báo cáo tác động thực hiện tiền lương mới tới chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH).

Góp ý gửi đến Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội về phương án điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng của năm 2024, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất tăng thêm 8% từ ngày 1/7/2024, kinh phí dự kiến hơn 8.800 tỷ đồng.

Mức tăng dựa trên chỉ số giá tiêu dùng 3,35% và GDP đạt 5,05% năm 2023, được Bảo hiểm xã hội Việt Nam nêu trong Báo cáo tác động thực hiện tiền lương mới tới chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH). Mức tăng 8% cũng sẽ giảm bớt chênh lệch trong thụ hưởng giữa người nghỉ hưu trước và sau cải cách tiền lương.

Nếu được thông qua, Ngân sách nhà nước dự kiến bố trí thêm 1.900 tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm; thêm 50 tỷ đồng nếu điều chỉnh mức hưởng đạt 3,5 triệu đồng mỗi tháng với người nghỉ hưu trước năm 1995. Nguồn Quỹ Bảo hiểm xã hội tăng khoảng 6.900 tỷ đồng chưa bao gồm tiền trích đóng bảo hiểm y tế.

Tính đến tháng 12-2023, cả nước có gần 2,8 triệu cán bộ, công chức, viên chức (không bao gồm khối lực lượng vũ trang) đang tham gia BHXH bắt buộc.

Tiền lương bình quân tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc hiện nay là 6,936 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, cả nước hiện có hơn 88.000 người hoạt động không chuyên trách cấp xã, phường, thị trấn đang tham gia BHXH bắt buộc. Tiền lương bình quân tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc của nhóm đối tượng này là 1,8 triệu đồng/tháng.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, với cách tính mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp một lần theo đề xuất thì bình quân 5 năm mức lương hưu của người lao động tăng khoảng 1,5% (chưa tính đến yếu tố trượt giá).

Đồng thời, lương hưu của người nghỉ sau ngày 1/7/2024 chỉ tăng 0,13% so với người nghỉ hưu tháng 6/2024.

Thực tế, mức điều chỉnh lương hưu tại năm 2004, 2005 chỉ khoảng 10% (thời điểm thay đổi thang bảng lương toàn diện của người lao động trong khu vực nhà nước).

Cùng với việc xét yếu tố trượt giá vào điều chỉnh lương hưu và tăng trưởng kinh tế năm 2023 (theo quy định tại Điều 57 Luật BHXH năm 2014), Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất mức điều chỉnh lương hưu từ ngày 1/7/2024 khoảng 8% là phù hợp.

Từ giữa năm 2024, cán bộ, công chức, viên chức sẽ được trả lương theo vị trí việc làm thay vì hệ số cào bằng hiện nay. Dự kiến từ năm 2025, tiền lương cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang tiếp tục được tăng bình quân 7% mỗi năm cho đến khi mức lương thấp nhất khu vực công bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất vùng 1 khu vực doanh nghiệp (lương tối thiểu vùng 1 hiện là 4,68 triệu đồng).

Cuối năm 2022, Việt Nam có khoảng 14,4 triệu người sau độ tuổi nghỉ hưu, nhưng chỉ có 3,3 triệu hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng từ Quỹ Bảo hiểm xã hội, 1,8 triệu người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ ngân sách nhà nước. Người Việt hưởng hưu trí tối đa 75% nhưng tiền lương tính đóng bảo hiểm thấp nên bình quân lương hưu chỉ đạt 5,4 triệu đồng.

Hà Anh (t/h)