Cuối năm 2025, TP. Hồ Chí Minh đồng loạt khởi công, hoàn thành loạt dự án giao thông then chốt

Trong những tháng cuối năm 2025, TP. Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn tăng tốc với hàng loạt dự án hạ tầng giao thông quan trọng. Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, nhiều công trình lớn sẽ được khởi công, khánh thành từ nay đến cuối năm, đồng thời Thành phố đang khẩn trương chuẩn bị kế hoạch triển khai 3 tuyến metro trọng điểm nhằm hoàn thành trước năm 2030 theo yêu cầu của Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang.

Nhiều dự án giao thông quan trọng sẽ khởi công, hoàn thành trong năm 2025

Trong cuộc họp báo về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố chiều ngày 20/11/2025, ông Mai Thanh Tùng - Phó phòng Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết, theo văn bản số 15337/SXD-KHĐT ngày 10/11/2025 gửi UBND TP. Hồ Chí Minh, thì từ nay đến hết năm 2025, Thành phố dự kiến khởi công, thông xe và đưa vào sử dụng nhiều dự án trọng điểm, trong đó có các tuyến đường liên kết vùng và các công trình chiến lược nhằm giảm ùn tắc, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Ông Mai Thanh Tùng - Phó phòng Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh đang cung cấp thông tin đến báo chí. (Ảnh: Uyển Nhi)

Các dự án tiêu biểu gồm: Đường Hội Bài – Phước Tân (ĐT992) đoạn từ quốc lộ 51 đến cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu; Dự án thành phần 2 thuộc tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Mộc Bài giai đoạn 1; Dự án Vành đai 2, đoạn từ cầu Phú Hữu đến đường Võ Nguyên Giáp và đoạn từ đường Võ Nguyên Giáp đến đường Phạm Văn Đồng; Dự án cầu – đường Nguyễn Khoái, kết nối quận 1, quận 4 và quận 7, được kỳ vọng mở thêm hướng lưu thông quan trọng về khu Nam thành phố.

Thông xe kỹ thuật Vành đai 3, đoạn dài 30,5 km qua địa bàn các phường Long Trường, Long Phước, Long Bình.

Việc đồng loạt khởi công và hoàn thành các dự án này không chỉ giải quyết áp lực giao thông nội đô mà còn củng cố mạnh mẽ khả năng kết nối liên vùng, nhất là giữa TP. Hồ Chí Minh với các tỉnh Đông Nam Bộ.

Áp lực hoàn thành 3 tuyến metro trước năm 2030

Mới đây, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đã yêu cầu từ nay đến trước năm 2030, TP. Hồ Chí Minh phải hoàn thành 3 tuyến metro trọng điểm: Bến Thành – Tham Lương, Bến Thành – Thủ Thiêm và Thủ Thiêm – Long Thành.

Đây được xem là nhiệm vụ then chốt nhằm xây dựng hệ thống giao thông khối lượng lớn, giải quyết căn cơ tình trạng ùn tắc và góp phần nâng cao chất lượng phát triển đô thị.

Theo đó, tiến độ từng tuyến metro như sau: Tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) hiện đang hoàn tất thủ tục điều chỉnh dự án, dự kiến khởi công trong tháng 1/2026. Tuyến Bến Thành – Thủ Thiêm đang được triển khai nghiên cứu trong giai đoạn 2025 – 2030.

Tuyến Thủ Thiêm – Long Thành đã hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Trung ương thống nhất giao TP. Hồ Chí Minh làm cơ quan chủ đầu tư. Hiện các sở ngành thành phố đang phối hợp với tỉnh Đồng Nai để hoàn thiện các nội dung liên quan đến quy hoạch và thủ tục đầu tư, do đây là tuyến đường sắt quốc gia đi qua hai địa phương.

TP. Hồ Chí Minh phải hoàn thành 3 tuyến metro trọng điểm trước năm 2030.

Huy động mạnh mẽ nguồn lực tư nhân theo mô hình PPP

Theo Sở Xây dựng, trong bối cảnh nguồn vốn của Trung ương và địa phương còn hạn chế, việc huy động xã hội hóa là yêu cầu bắt buộc. Chủ trương này phù hợp tinh thần Nghị quyết 68/NQ-TW ngày 4/5/2025 về thúc đẩy đầu tư hạ tầng chiến lược. Hiện nhiều doanh nghiệp lớn đã bày tỏ quan tâm, trong đó Tập đoàn Trường Hải (THACO) đề xuất đầu tư tuyến Bến Thành – Thủ Thiêm và Thủ Thiêm – Long Thành theo hình thức PPP. UBND TP. Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xem xét, đánh giá đề xuất này.

Mô hình PPP và khai thác quỹ đất theo định hướng phát triển đô thị gắn với giao thông (TOD) được kỳ vọng tạo đột phá về nguồn vốn, đồng thời giảm áp lực lên ngân sách nhà nước.

Rút kinh nghiệm từ Metro số 1 để tránh lặp lại chậm tiến độ

Đại diện Sở Xây dựng cũng thông tin thêm về các lý do mà tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) bị chậm tiến độ vì thủ tục ràng buộc của vốn vay ODA, ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19 và việc tiếp cận công nghệ mới khi thành phố lần đầu triển khai tuyến metro.

Từ thực tiễn đó, TP. Hồ Chí Minh đã chủ động xây dựng loạt giải pháp mang tính hệ thống nhằm ngăn ngừa tái diễn các vướng mắc này. Trên cơ sở Kết luận số 49/KL-TW của Bộ Chính trị, Thành phố đã chỉ đạo Sở Giao thông vận tải (nay là Sở Xây dựng) chủ trì phối hợp với Ban Quản lý Đường sắt đô thị và các cơ quan, đơn vị liên quan, xây dựng Đề án trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội. Đây là một Nghị quyết mang tính đột phá, lần đầu tiên TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội được hưởng hàng loạt các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để triển khai các dự án đường sắt, có thể kể đến như các cơ chế về: chỉ định thầu, phân cấp, ủy quyền mạnh cho UBND Thành phố trong các quy trình: phê duyệt dự án, điều chỉnh thiết kế, điều chỉnh tổng mức đầu tư… Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đã tham mưu UBND Thành phố ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết số 188 (Quyết định số 1151/QĐ-UBND ngày 26/3/2025; số 671/QĐ-UBND ngày 15/8/2025).

Bên cạnh đó, Sở Xây dựng cũng tham mưu UBND Thành phố ban hành kế hoạch triển khai dự án tuyến Metro đoạn Bến Thành – Tham Lương (Quyết định số 2570/QĐ-UBND ngày 07/11/2025). Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng đã chủ trì tiếp và làm việc với các doanh nghiệp đang quan tâm đến dự án đường sắt, tham mưu UBND Thành phố các nội dung theo thẩm quyền.

Quang cảnh buổi họp báo. (Ảnh: Uyển Nhi).

Trong thời gian tới, với khối lượng công việc rất lớn, việc triển khai đồng thời 03 tuyến metro trọng điểm (Bến Thành – Tham Lương, Bến Thành – Thủ Thiêm, Thủ Thiêm – Long Thành) chắc chắn sẽ đặt ra nhiều yêu cầu cao về tiến độ, nguồn vốn triển khai và sự phối hợp giữa các ngành, các địa phương. Tuy nhiên, Thành phố đã chủ động chuẩn bị nhiều giải pháp để bảo đảm thực hiện được mục tiêu trước năm 2030, đồng thời tránh lặp lại những khó khăn của tuyến Metro số 1. Trên cơ sở Nghị quyết 188/2025/QH15, Luật Đường sắt 2025, Thành phố được trao cơ chế đặc thù, đặc biệt, cho phép phân cấp, ủy quyền mạnh trong phê duyệt dự án, lựa chọn nhà thầu và tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục. Đây là điều kiện quan trọng để rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư cũng như đẩy nhanh tiến độ thi công. Cùng với đó, Thành phố đang xây dựng cơ chế thu hút nguồn lực theo mô hình PPP, khai thác quỹ đất và phát triển đô thị quanh các nhà ga (TOD) để tạo thêm nguồn vốn xã hội hóa. Việc đa dạng hóa nguồn vốn, kết hợp giữa ngân sách và vốn tư nhân sẽ giúp bảo đảm tính bền vững trong quá trình triển khai 3 tuyến metro.

Với quyết tâm chính trị cao và sự hỗ trợ lớn từ cơ chế mới, Thành phố tin rằng nếu duy trì kỷ luật tiến độ, quản trị rủi ro tốt và huy động được sự tham gia của các nhà đầu tư, mục tiêu hoàn thành 3 tuyến metro trọng điểm (nêu trên) trong năm 2030 là có cơ sở.