Thứ ba 08/07/2025 17:41
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Căng thẳng Mỹ - Trung bùng phát trở lại, và lời cảnh báo từ Bắc Kinh

Căng thẳng Mỹ - Trung có dấu hiệu bùng phát trở lại khi Bắc Kinh vẫn kiểm soát chặt xuất khẩu đất hiếm, còn Washington hạn chế visa và công nghệ, đẩy quan hệ song phương vào vòng đối đầu mới.

Chỉ vài tuần sau khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đạt được một thỏa thuận thương mại tạm thời tại Geneva, căng thẳng Mỹ - Trung lại tiếp tục leo thang nhanh chóng, đe dọa làm sụp đổ tiến trình “đình chiến” mong manh. Tâm điểm lần này là việc Bắc Kinh chậm cấp phép xuất khẩu đất hiếm, nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghệ và quốc phòng của Mỹ, cùng với loạt biện pháp siết chặt kiểm soát công nghệ và visa cho sinh viên từ phía Washington.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu (30/5) tuyên bố rằng Trung Quốc “đã vi phạm một phần lớn của thỏa thuận” đạt được giữa hai bên hồi giữa tháng 5 tại Geneva, và bày tỏ hy vọng sẽ sớm có cuộc điện đàm trực tiếp với Chủ tịch Tập Cận Bình để giải quyết tình hình. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh sẵn sàng tổ chức cuộc đối thoại cấp cao này.

Theo đại diện thương mại Mỹ Jamieson Greer, Trung Quốc không tuân thủ đúng cam kết về việc thúc đẩy xuất khẩu đất hiếm và nam châm vĩnh cửu, các nguyên liệu không thể thiếu trong sản xuất vi mạch, xe điện và thiết bị quốc phòng. “Chúng tôi chưa thấy dòng chảy hàng hóa như đã hứa. Trung Quốc vẫn đang làm chậm và siết chặt dòng cung ứng này”, ông Greer nói.

Căng thẳng Mỹ - Trung bùng phát trở lại, và lời cảnh báo từ Bắc Kinh
Căng thẳng Mỹ - Trung bùng phát trở lại: Đất hiếm, visa và lời cảnh báo từ Bắc Kinh.

Bắc Kinh đáp trả: Mỹ là bên phá vỡ cam kết trước

Phản ứng trước những cáo buộc từ phía Washington, Bộ Thương mại Trung Quốc cáo buộc Mỹ “vi phạm nghiêm trọng” thỏa thuận Geneva khi đơn phương áp đặt một loạt biện pháp mới trong vài tuần gần đây. Trong số đó có lệnh hạn chế sử dụng chip AI của Huawei trên toàn cầu, việc thu hồi visa của sinh viên Trung Quốc, cũng như các biện pháp cấm xuất khẩu phần mềm thiết kế chip và linh kiện động cơ phản lực cho công ty Trung Quốc.

Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố: “Thay vì xem xét lại hành động của mình, Mỹ lại vô căn cứ cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận. Nếu Washington tiếp tục gây tổn hại đến lợi ích chính đáng của Trung Quốc, chúng tôi sẽ có biện pháp mạnh mẽ và dứt khoát để bảo vệ mình”.

Hiện tại, các nhà xuất khẩu Trung Quốc vẫn đang chờ hướng dẫn chính thức từ Bắc Kinh về việc có được phép bán đất hiếm cho các đối tác Mỹ hay không. Việc cấp phép sẽ được tiến hành theo cơ chế từng lô hàng, gây chậm trễ trong chuỗi cung ứng. Đây được xem là một rủi ro nghiêm trọng với ngành công nghiệp Mỹ, vốn phụ thuộc lớn vào nguồn khoáng sản này.

Mỹ tiếp tục gia tăng áp lực

Dù chưa có động thái cụ thể về thuế quan mới, Nhà Trắng đã tung ra hàng loạt đòn gây sức ép. Chính quyền Tổng thống Donald Trump trong tháng qua đã công bố hạn chế xuất khẩu phần mềm thiết kế chip, siết chặt visa đối với sinh viên Trung Quốc và cảnh báo các doanh nghiệp toàn cầu về việc sử dụng sản phẩm của Huawei. Ngoài ra, Bộ Thương mại Mỹ cũng đang cân nhắc hạn chế thêm các mặt hàng nhạy cảm như động cơ phản lực và công nghệ liên quan đến quốc phòng.

Phó chánh văn phòng Nhà Trắng, ông Stephen Miller cho biết, Mỹ có “nhiều phương án để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm”, và khẳng định các biện pháp trừng phạt mới có thể tương tự như các hạn chế visa. “Nếu Trung Quốc không hành động ngay, chúng tôi sẽ có bước đi tiếp theo”, ông Miller nhấn mạnh.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent thừa nhận, đàm phán hiện “đang đình trệ” và cho rằng cần có sự can thiệp trực tiếp từ lãnh đạo hai nước để khai thông bế tắc.

Đáng lo ngại hơn, tranh chấp hiện nay không còn đơn thuần xoay quanh hàng hóa và thuế quan, mà đã lan sang các lĩnh vực chiến lược như công nghệ cao, giáo dục và quyền kiểm soát chuỗi cung ứng. Việc Trung Quốc duy trì giới hạn với đất hiếm, nguyên liệu then chốt trong sản xuất điện thoại thông minh, xe điện và tên lửa dẫn đường, đang khiến nhiều doanh nghiệp Mỹ lo ngại về nguy cơ gián đoạn sản xuất trong thời gian tới.

Giá dầu tăng khi OPEC+ nâng sản lượng giữa căng thẳng địa chính trị Giá dầu tăng khi OPEC+ nâng sản lượng giữa căng thẳng địa chính trị
Đối tác thương mại của Mỹ rơi vào vòng bất định vì chính sách thuế quan Đối tác thương mại của Mỹ rơi vào vòng bất định vì chính sách thuế quan
Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế nhôm và thép Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế nhôm và thép
Tin bài khác
Thế giới chạy đua trước hạn chót thuế quan của Mỹ

Thế giới chạy đua trước hạn chót thuế quan của Mỹ

Khi hạn chót ngày 9/7 cận kề, các đối tác thương mại lớn của Mỹ đang đẩy nhanh đàm phán để tránh mức thuế đối ứng, trong bối cảnh Bộ trưởng Tài chính Mỹ hé lộ khả năng gia hạn cho một số quốc gia.
Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình làm động lực tăng trưởng

Trung Quốc thúc đẩy tiêu dùng hộ gia đình làm động lực tăng trưởng

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và nguy cơ giảm phát ngày càng lớn, giới hoạch định chính sách Trung Quốc đang kêu gọi đưa tiêu dùng hộ gia đình trở thành trọng tâm trong kế hoạch 5 năm tới.
EU: Không thể đạt thỏa thuận thương mại toàn diện với Mỹ trước ngày 9/7

EU: Không thể đạt thỏa thuận thương mại toàn diện với Mỹ trước ngày 9/7

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết EU và Mỹ hiện chỉ có thể hướng tới một “thỏa thuận nguyên tắc” trước hạn chót áp thuế đối ứng ngày 9/7 của Washington.
Mỹ thu kỷ lục 24,2 tỷ USD thuế quan giữa chiến tranh thương mại

Mỹ thu kỷ lục 24,2 tỷ USD thuế quan giữa chiến tranh thương mại

Thuế quan tăng mạnh đã giúp Mỹ thu kỷ lục 24,2 tỷ USD trong tháng 5/2025, hỗ trợ ngân sách quốc gia giữa lúc thâm hụt ngày càng trầm trọng.
Du lịch Việt Nam vượt Thái Lan trong mắt khách Trung Quốc

Du lịch Việt Nam vượt Thái Lan trong mắt khách Trung Quốc

Việt Nam đang vượt Thái Lan trong cuộc đua thu hút du khách Trung Quốc nhờ tỷ giá thuận lợi, môi trường an toàn và chính sách visa linh hoạt.
Chủ tịch Fed: Nếu không vì thuế, lãi suất đã có thể được giảm

Chủ tịch Fed: Nếu không vì thuế, lãi suất đã có thể được giảm

Chủ tịch Fed Jerome Powell xác nhận kế hoạch áp thuế của Tổng thống Donald Trump đã khiến ngân hàng trung ương phải ngừng cắt giảm lãi suất như dự kiến.
Trung Quốc và năng lực tự chủ công nghệ bất chấp hạn chế từ Mỹ

Trung Quốc và năng lực tự chủ công nghệ bất chấp hạn chế từ Mỹ

Giữa căng thẳng thương mại với Mỹ, Trung Quốc vẫn thể hiện được năng lực tự chủ công nghệ, đương đầu với lệnh hạn chế xuất khẩu từ chính quyền của Tổng thống Donald Trump.
Ông Trump xác nhận ký kết thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung

Ông Trump xác nhận ký kết thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung

Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ và Trung Quốc đã ký kết thỏa thuận thương mại, chấm dứt tạm thời căng thẳng thuế quan kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa Đông Nam Á: Ứng dụng AI hoặc bị đào thải

Doanh nghiệp nhỏ và vừa Đông Nam Á: Ứng dụng AI hoặc bị đào thải

Với tốc độ phát triển AI vượt bậc, doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Đông Nam Á đã không còn lựa chọn đứng ngoài cuộc đua: Hoặc nhanh chóng ứng dụng AI, hoặc chấp nhận bị đào thải.
Trung Quốc xây dựng “siêu thị trường tiêu dùng” để thúc đẩy tăng trưởng

Trung Quốc xây dựng “siêu thị trường tiêu dùng” để thúc đẩy tăng trưởng

Thủ tướng Lý Cường khẳng định Trung Quốc đang phát triển thành nền kinh tế tiêu dùng quy mô lớn, đóng vai trò ổn định trong bối cảnh thương mại toàn cầu biến động.
Chủ tịch Fed nói gì về lãi suất và lạm phát tại Mỹ?

Chủ tịch Fed nói gì về lãi suất và lạm phát tại Mỹ?

Chủ tịch Fed Jerome Powell tái khẳng định nhiệm vụ kiểm soát lạm phát, bất chấp chỉ trích gay gắt từ Tổng thống Donald Trump về việc chưa cắt giảm lãi suất.
Bất chấp xung đột, doanh nghiệp Trung Quốc vẫn lạc quan ở Trung Đông

Bất chấp xung đột, doanh nghiệp Trung Quốc vẫn lạc quan ở Trung Đông

Dù căng thẳng Iran - Israel leo thang, giới doanh nghiệp Trung Quốc vẫn đổ mạnh hàng hóa vào Dubai và Trung Đông, đồng thời lạc quan về tiềm năng của khu vực này.
Fed ra tín hiệu có thể cắt giảm lãi suất ngay tháng 7/2025

Fed ra tín hiệu có thể cắt giảm lãi suất ngay tháng 7/2025

Phó Chủ tịch Fed Michelle Bowman đã ủng hộ hạ lãi suất sớm nếu tình hình lạm phát không bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump.
Mỹ kéo Trung Quốc vào căng thẳng với Iran vì eo biển Hormuz

Mỹ kéo Trung Quốc vào căng thẳng với Iran vì eo biển Hormuz

Nguy cơ Iran phong tỏa eo biển Hormuz đe dọa đẩy giá dầu vượt mốc 100 USD/thùng, khiến Mỹ cảnh báo trả đũa. Còn Trung Quốc, khách mua dầu lớn nhất của quốc gia vùng Vịnh, bị đẩy vào thế khó.
“Cơn sốt” giá gạo tại Nhật đẩy lạm phát lên cao nhất kể từ 2023

“Cơn sốt” giá gạo tại Nhật đẩy lạm phát lên cao nhất kể từ 2023

Giá gạo tại Nhật Bản tăng 101,7% trong tháng 5/2025, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong hơn 50 năm và đẩy chỉ số lạm phát lõi lên 3,7%, mức cao nhất kể từ tháng 1/2023.