Cách tính tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp nhà nước từ 15/6/2025

Đây là văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định số 44/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 28/2/2025, nhằm tạo cơ sở pháp lý đồng bộ và minh bạch trong công tác quản lý nhân sự và thu nhập tại khu vực doanh nghiệp do Nhà nước sở hữu.

Thông tư quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp nhà nước trong việc xây dựng kế hoạch sử dụng lao động hằng năm, tổ chức tuyển dụng, bố trí và sử dụng lao động đúng quy định, đồng thời đảm bảo thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách đối với người lao động. Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải xây dựng cách tính tiền lương và ban hành thang lương, bảng lương, cũng như hệ thống phụ cấp lương phù hợp với quy định tại Điều 6 của Nghị định 44.

Cách tính tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp nhà nước từ 15/6/2025

Việc rà soát hệ thống tiền lương được yêu cầu thực hiện thường niên, bao gồm mức lương áp dụng cho cả người lao động lẫn các chức danh lãnh đạo như ban điều hành, thành viên hội đồng và kiểm soát viên chuyên trách. Nếu các mức lương hiện hành đáp ứng đúng quy định pháp luật, doanh nghiệp có thể tiếp tục áp dụng. Tuy nhiên, trong trường hợp không còn phù hợp, doanh nghiệp buộc phải tiến hành sửa đổi, bổ sung hoặc xây dựng lại thang, bảng lương và phụ cấp lương theo đúng hướng dẫn của pháp luật hiện hành.

Thông tư cũng làm rõ các phương pháp xác định quỹ tiền lương cho người lao động và ban điều hành, phù hợp với Điều 7 và Điều 8 của Nghị định 44. Doanh nghiệp có quyền lựa chọn phương pháp xác định quỹ lương dựa trên mức lương bình quân, đơn giá tiền lương ổn định hoặc các trường hợp cụ thể như tạm ứng, dự phòng… Điều này tạo điều kiện linh hoạt nhưng đồng thời yêu cầu doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trong việc phân phối tiền lương minh bạch, gắn với hiệu quả công việc.

Về nguyên tắc phân phối tiền lương, Thông tư nhấn mạnh tính công khai, minh bạch và gắn với kết quả sản xuất – kinh doanh. Người lao động được trả lương theo vị trí chức danh hoặc công việc, căn cứ vào năng suất lao động và mức độ đóng góp thực tế vào hoạt động của doanh nghiệp. Trong khi đó, ban điều hành được trả lương dựa trên chức danh, chức vụ và hiệu quả điều hành doanh nghiệp. Đặc biệt, tiền lương của tổng giám đốc hoặc giám đốc (trừ trường hợp thuê ngoài theo hợp đồng) không được vượt quá 10 lần mức lương bình quân của người lao động.

Việc xây dựng quy chế trả lương phải được thực hiện thông qua tham vấn với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở và tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc. Trước khi triển khai, quy chế tính tiền lương cần được báo cáo cho cơ quan đại diện chủ sở hữu để giám sát và phải được công khai rộng rãi trong nội bộ doanh nghiệp nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Ngoài ra, Nghị định 44 – văn bản nền tảng được Thông tư này hướng dẫn triển khai – cũng quy định cụ thể mức lương cơ bản áp dụng cho các chức danh lãnh đạo chuyên trách. Theo đó, Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị có thể được hưởng mức lương lên tới 80 triệu đồng/tháng, tùy theo quy mô doanh nghiệp, ngành nghề và hiệu quả sản xuất – kinh doanh.

Việc ban hành Thông tư 003/2025/TT-BNV được kỳ vọng sẽ góp phần tạo ra một khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, minh bạch, và linh hoạt cho các doanh nghiệp nhà nước trong quản lý nguồn nhân lực và điều hành tài chính nội bộ. Qua đó, tăng cường hiệu quả hoạt động, thúc đẩy năng suất lao động và nâng cao tính cạnh tranh của khu vực doanh nghiệp nhà nước trong bối cảnh hội nhập và đổi mới.