Thứ bảy 12/07/2025 12:42
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Bao giờ trời lại sáng?

12/10/2020 00:00
Doanh nghiệp khó có thể hy vọng dịch COVID-19 sẽ chấm dứt trong năm 2020.

Ảnh minh họa

Bối cảnh hiện tại của thế giới được ví như đang trong một trận bão tố. Ai cũng hy vọng cơn bão này qua nhanh. Tuy nhiên, nhiều dấu hiệu cho thấy, cuộc khủng hoảng toàn cầu lần này sẽ khó kết thúc sớm.

Khủng hoảng kép

Nền kinh tế thế giới đang hứng chịu những tổn thất nặng nề từ dịch virus corona chủng mới (COVID-19). Theo chuyên gia kinh tế Trần Sĩ Chương, nguyên nhân là 3 hệ thống cấu thành nền kinh tế, phản ánh sinh khí đất nước gồm sự di chuyển của người dân, lưu chuyển hàng hóa, dòng chảy tiền tệ đều bị khựng lại dưới tác động của dịch COVID-19. Điển hình, khi Trung Quốc, Ý, Hàn Quốc... quyết định phong tỏa nhiều vùng có dịch, theo các nhà kinh tế tại Allianz, sự bùng phát và những nỗ lực ngăn chặn virus sẽ khiến xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ thế giới thiệt hại khoảng 320 tỉ USD mỗi quý. Trước mắt, các nhà kinh tế tính toán, chỉ sau 1 tháng phát dịch, kinh tế thế giới đã bị thiệt hại 1.000 tỉ USD.

Nền kinh tế toàn cầu đã bị sốc trước dịch COVID-19. Chuyên gia Trần Sĩ Chương nhấn mạnh cú sốc này không giống với các cú sốc trước. Nếu khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2007-2008 là cuộc khủng hoảng về sức cầu, với xuất phát điểm là bong bóng nhà đất, kéo theo những đổ vỡ tài chính, kinh tế ở Mỹ và thế giới thì cuộc khủng hoảng lần này là khủng hoảng kép: sốc cung lẫn sốc cầu.

Đầu tiên là về sốc cung. Khi dịch COVID-19 nổ ra ở Vũ Hán và Chính phủ Trung Quốc thực hiện các biện pháp chặn dịch nghiêm ngặt, hàng loạt nhà máy ở Trung Quốc đã phải ngừng hoạt động. Từ đây, các nhà sản xuất trên thế giới, trong mối quan hệ làm ăn chằng chịt với Trung Quốc cũng bị tê liệt theo. Đơn cử, dây chuyền sản xuất xe thể thao ở Michigan và Texas của General Motors (Mỹ) đã bị chậm lại vì thiếu phụ tùng Trung Quốc. Hay Hyundai Motor đã phải đóng cửa một số nhà máy ở Trung Quốc cũng như tạm dừng một trong những dây chuyền lắp ráp chính của Công ty tại Ulsan (Hàn Quốc) vì thiếu các bộ phận từ Trung Quốc. Điều này buộc các nhà sản xuất trên khắp thế giới vừa phải cắt giảm sản xuất, vừa suy tính những giải pháp mới. Không ít công ty đã cân nhắc việc di dời nhà máy đến nước khác. Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn dự đoán, tăng trưởng GDP của các nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc có thể sụt hơn 0,5 điểm phần trăm trong năm nay.

Ở khía cạnh lực cầu, như số liệu từ World Bank, năm 2018 Trung Quốc chiếm 30% thị phần thương mại toàn cầu, tăng mạnh so với mức 1,2% của năm 2000. Vì thế, theo Wall Street Journal, nhiều năm qua, không riêng gì sản xuất mà ngay tiêu dùng của Trung Quốc cũng đã góp phần quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng ở châu Á, Bắc Mỹ, châu Âu và các khu vực khác. Khi dịch COVID-19 bùng phát ở Trung Quốc, Apple đã phải đóng cửa nhà máy tại Trung Quốc và ước tính không thể đạt được mục tiêu doanh thu trong quý I/2020. Thái Lan cũng dự tính lượng du khách năm nay có thể giảm 13% vì Trung Quốc hủy các tour du lịch.

Đến nay, khi dịch đã lan rộng ra nhiều quốc gia với hàng trăm ngàn người bị nhiễm bệnh, nỗi lo sợ càng gia tăng. Trong nửa đầu tháng 3, thế giới từng chứng kiến giá dầu thô Brent lao dốc mạnh, về 32,55 USD/thùng (13.3.2020), mức giảm lớn nhất kể từ Chiến tranh vùng Vịnh 1991. Cũng thời điểm này, sàn chứng khoán New York lần đầu tiên kể từ năm 1997 phải kích hoạt cơ chế ngừng giao dịch tự động trong 15 phút để nhà đầu tư ổn định tâm lý trở lại.

Rõ ràng, nền kinh tế thế giới đang phải cùng lúc gồng gánh 2 cú sốc tác động và cộng hưởng. Vì thế, ông Trần Sĩ Chương lưu ý, quá trình vực dậy thời hậu COVID-19 sẽ rất gian nan. Còn nhớ ở cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, tuy chỉ là cuộc khủng hoảng về sức cầu, nhưng Mỹ cũng đã mất 7 năm (2008-2015) mới có thể đưa đất nước ổn định trở lại. Ở lần khủng hoảng này, chuyên gia Trần Sĩ Chương đánh giá, để nền kinh tế phục hồi, thế giới cần rất nhiều thời gian.

Nỗi sợ lan rộng

Theo thông tin mới nhất, châu Âu, nhất là Ý đang trở thành tâm dịch COVID-19, thay thế cho tâm dịch Trung Quốc, Hàn Quốc... Tính đến ngày 19h30 ngày 13.3 (giờ Việt Nam), COVID-19 đã có mặt tại 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến 137.658 ca nhiễm bệnh và 5.081 người tử vong. Ý đã nhanh chóng ghi nhận 15.113 ca nhiễm, Mỹ là 1.762 ca nhiễm. Số người nhiễm bệnh vẫn tăng lên từng giờ. Đại dịch này đã cho thấy một biểu đồ lượn sóng, lần lượt tấn công từng quốc gia, khu vực, hết đợt này tới đợt khác, khiến cho công tác chống dịch trở nên khó khăn và không biết bao giờ kết thúc.

Trang Politico cho hay Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13.3 đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để tăng tốc ứng phó với dịch COVID-19. Theo ông Trump, việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia sẽ giúp giải phóng thêm 50 tỉ USD ngân sách cho các bang chống dịch.

Trước diễn biến dịch bệnh ngày càng phức tạp, ông Yuen Kwok-yung, một trong những chuyên gia vi trùng học hàng đầu Hồng Kông, đánh giá, dịch COVID-19 sẽ khó có thể chấm dứt trong năm 2020. "Chưa kể sẽ có những ca nhiễm ngược trở lại quốc gia đã kiểm soát dịch bệnh thành công”, ông Yuen Kwok-yung lưu ý. Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cũng khẳng định, chưa biết được khi nào thế giới có thể khống chế được dịch COVID-19, kể cả vào mùa hè. Trong bối cảnh đó, chuyên gia Trần Sĩ Chương cho rằng, các doanh nghiệp cần tính đến những kịch bản trường kỳ kháng chiến hơn là hy vọng dịch COVID-19 sẽ sớm qua đi.

Ngọc Thúy

Tin bài khác
Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh logistics xanh và phát triển bền vững giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Luật Việc làm sửa đổi được đánh giá là một bước ngoặt lớn để thống nhất quản lý thị trường lao động, trọng tâm là vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia từ tháng 9/2025.
Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Ông Hồ Văn Mừng yêu cầu đến ngày 30/9/2025 tất cả các dự án phải giải ngân vốn đầu tư công tối thiểu 70% tại tỉnh An Giang; khẩn trương thực hiện quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng.
Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Du lịch Việt Nam cần có chiến lược đột phá để phát huy tối đa tiềm năng, trở thành trụ cột kinh tế, đóng góp mạnh mẽ vào mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2045.
Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Chiều 9/7, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn giai đoạn 2026–2030.
Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Theo các chuyên gia, công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch sang kinh tế phát thải thấp, sạch và tuần hoàn.
Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân đề xuất cần trao quyền chính thức cho hiệp hội để đại diện, phản biện chính sách và đối thoại để giúp doanh nghiệp vượt thách thức.
Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Giải ngân đầu tư công đã có mức tăng ấn tượng 40% trong nửa đầu năm nay, theo số liệu từ Bộ Tài chính, phản ánh sự cải thiện trong thủ tục hành chính – một rào cản từng gây đình trệ giải ngân trong những năm trước.
UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

Trong báo cáo cập nhật mới nhất, Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 lên 6,9%, tăng 0,9 điểm phần trăm so với mức trước đó, nhấn mạnh vào sự phục hồi xuất khẩu và kỳ vọng từ đàm phán thuế quan với Mỹ.
Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Trong sáu tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại Việt Nam - EU đạt gần 36 tỷ USD, trong đó xuất khẩu từ Việt Nam sang EU đạt 27,3 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước; nhập khẩu từ EU đạt 8,4 tỷ USD, tăng 6,4%.
Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) diễn ra chiều ngày 8/7, ông chủ Sunhouse đã đề xuất Việt Nam cần một chiến lược đồng hành toàn diện giữa Nhà nước và doanh nghiệp nếu muốn đạt được tăng trưởng hai con số.
"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã đề xuất loạt giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, hướng đến mục tiêu phát triển 2045.
Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng (Brazil), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Vale – “đại gia” toàn cầu trong lĩnh vực khai khoáng và luyện kim để thảo luận về định hướng hợp tác chiến lược giữa Vale và các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới.
Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước công bố tín dụng đạt 17,2 triệu tỉ đồng sau 6 tháng đầu 2025, tiếp tục điều hành linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Kỳ họp thứ 25 HĐND TP Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021–2026, khai mạc sáng 8/7/2025, dành thời lượng nửa ngày để thực hiện hoạt động chất vấn về an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố, một vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của cử tri và dư luận.