Thứ ba 01/07/2025 16:01
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Ẩn họa từ gian lận xuất xứ

12/10/2020 00:00
Hai vấn đề doanh nghiệp Việt phải đối mặt trong bối cảnh hội nhập là không đáp ứng được quy tắc xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan và tình trạng gian lận xuất xứ hàng hóa.

Hôm nay, 21-9, Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) TP HCM tổ chức chương trình Cà phê Doanh nhân lần thứ 47 với chủ đề: "Xuất xứ hàng hóa trong bối cảnh hội nhập". Báo Người Lao Động ghi nhận những vướng mắc thực tế liên quan đến xuất xứ hàng hóa trước thềm chương trình.

Nguy cơ giảm uy tín hàng Việt

Theo đó, một DN lớn ngành thép (đề nghị giấu tên) chia sẻ hàng loạt khó khăn khi DN ngành này trong nước đang trong cuộc "đại chiến" quyết liệt về việc tăng thuế hay không tăng thuế để chặn thép Trung Quốc gian lận xuất xứ hàng Việt để hưởng ưu đãi khi xuất sang nước thứ ba. Thực tế, đã có hiện tượng thép Trung Quốc tràn vào Việt Nam thông qua một số khâu chế biến, gắn nhãn "Made in Vietnam" rồi xuất khẩu hưởng thuế suất thấp và né thương chiến Mỹ - Trung. Việc này cũng đưa hàng Việt vào thế nguy hiểm khi các nước nhập khẩu, đặc biệt là Mỹ, có thể "để mắt" về vấn đề giả mạo xuất xứ, khiến hàng Việt bị giảm uy tín trên thị trường.

Tuy nhiên, theo DN này, nếu đánh thuế thép nhập khẩu đầu vào hàng loạt DN sản xuất tôn mạ trong nước sẽ gặp khó khăn do chi phí đầu vào tăng. Thậm chí, đã có DN phải ngừng một dây chuyền sản xuất bồn inox do không cạnh tranh được về giá. "7 tháng đầu năm 2019, sản lượng tôn mạ của nhiều DN giảm 5%-20%. Hầu hết phải cắt giảm sản xuất, giảm lao động. DN tôn mạ không thể không nhập khẩu nguyên liệu đầu vào bởi tương lai, nhà máy thép Hòa Phát - Quảng Ngãi đi vào sản xuất và cho ra 2 triệu tấn nguyên liệu mỗi năm cũng chỉ đáp ứng được 60% nhu cầu. Việc nhà nước nên làm là nghiên cứu chính sách phù hợp để bảo hộ DN nội trước nguy cơ bị ảnh hưởng bởi gian lận xuất xứ" - vị đại diện DN bày tỏ ý kiến.

Ẩn họa từ gian lận xuất xứ - Ảnh 1.

Một lô hàng thiết bị điện thoại di động do Trung Quốc sản xuất nhưng gắn mác Việt Nam bị phát hiện ở Hải Phòng hồi tháng 8 Ảnh: Trọng Đức

Thừa nhận tình trạng DN nêu như trên, ông Nguyễn Phi Phùng, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan, tại một hội nghị mới đây cũng cho biết hiện có rất nhiều hàng hóa Trung Quốc được biến hóa thành hàng Việt. Đây không chỉ là thách thức với cơ quan quản lý nhà nước mà còn gây bức xúc với người tiêu dùng.

Luật sư Nguyễn Tiến Hòa, Đoàn Luật sư TP HCM, nhận định ngoài gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng, việc gian lận ghi nhãn sản xuất tại Việt Nam còn tác động không nhỏ đến sản xuất trong nước, làm giảm uy tín và tính cạnh tranh của hàng sản xuất tại Việt Nam. Ông Hòa kiến nghị tạo hành lang pháp lý phòng chống gian lận thương mại về xuất xứ hàng hóa và bảo vệ người tiêu dùng. Trong đó, quy định về ghi nhãn "Made in Vietnam" cần được gấp rút hoàn thiện để chặn dấu hiệu gian lận.

Đào tạo thủ tục xin cấp C/O ưu đãi

Dưới góc độ DN xuất khẩu trong nước, để được hưởng ưu đãi thuế quan đến từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), cần nắm chắc điều kiện ưu đãi cũng như thủ tục, quy trình xin cấp ưu đãi, trong đó có chứng nhận xuất xứ (C/O).

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) lưu ý các hiệp hội ngành hàng, DN, nghiên cứu kỹ và thực hiện đúng các quy định về xuất xứ hàng hóa; chú trọng đào tạo cán bộ nghiệp vụ chuyên phụ trách hoạt động về C/O để biết cách kê khai và biết được thủ tục xin cấp C/O. Nếu không thực hiện được, hiệu quả của quá trình đàm phán FTA nhằm mang lại lợi ích cho DN xuất khẩu trong nước sẽ bằng 0.

Ngoài ra, cũng theo Cục Xuất nhập khẩu, DN cần đầu tư kinh phí thích đáng cho nghiên cứu cơ cấu mặt hàng xuất khẩu, nghiên cứu các yêu cầu và tiêu chuẩn xuất xứ của từng khu vực thị trường cụ thể, nắm bắt rõ thông tin về các mặt hàng và thị trường được hưởng thuế ưu đãi. Đồng thời, nỗ lực thâm nhập các thị trường mới trong FTA để tăng sự lựa chọn, tránh rủi ro của việc "bỏ trứng vào một giỏ". Những quy định về cộng gộp xuất xứ ưu đãi cũng cần được nắm chắc để hạn chế thiệt thòi.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập - Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhấn mạnh vai trò kết nối, cung cấp thông tin, hướng dẫn cho DN của các hiệp hội ngành hàng. Từ đó, DN có kế hoạch hành động phù hợp với đặc thù của ngành hàng, của thị trường xuất khẩu. "Quan trọng nhất vẫn là DN nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm, đầu tư công nghệ, tiết giảm lao động, chi phí sản xuất, cải thiện mẫu mã…; điều chỉnh sản xuất - kinh doanh cho hợp lý, nhanh chóng tiếp cận thị trường khi cơ hội đang rộng mở" - bà Trang lưu ý.

Về mặt vĩ mô, nhà nước cần đẩy nhanh hoàn thiện chính sách, đưa ra giải pháp hỗ trợ cho DN tận dụng ưu đãi về thuế quan, như đơn giản hóa về chứng nhận C/O; hỗ trợ DN hiểu được quy định, cam kết phức tạp trong FTA…

Bộ Công Thương đã hoàn thành dự thảo Thông tư quy định về cách xác định sản phẩm, hàng hóa là sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam hoặc sản xuất tại Việt Nam. Dự kiến, hội thảo xin ý kiến về dự thảo thông tư này được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 25-9 và tại TP HCM vào ngày 27-9 do Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh chủ trì.

Theo Phương Nhung

Tin bài khác
Hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử vào năm 2027

Hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử vào năm 2027

Doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh có thể nâng lên 400 triệu đồng. Các hộ có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 1 tỉ đồng sẽ dùng hóa đơn điện tử năm 2027.
Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Năng lượng tái tạo, với hai trụ cột là điện mặt trời và điện gió đang là xu hướng toàn cầu không thể đảo ngược. Tại Việt Nam, đây không chỉ là giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính, mà còn là động lực thúc đẩy một nền kinh tế xanh, sạch và bền vững.
Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Sáng nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST), đánh dấu một bước chuyển thể chế quan trọng nhằm thúc đẩy sáng tạo, ứng dụng công nghệ và tăng cường bảo hộ kết quả nghiên cứu. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.
“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

Với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, đặt tại hai thành phố trọng điểm là Thành phố Hồ Chí Minh và Thành phố Đà Nẵng.
Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ rào cản phi thuế quan được đánh giá là giúp giảm chi phí giao dịch, thu hút đầu tư, tăng trưởng bền vững và mở rộng thị trường cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Mức chi tiêu và nhu cầu sử dụng các sản phẩm Halal có xu hướng ngày càng tăng, thúc đẩy tăng quy mô nền kinh tế Halal toàn cầu dự kiến đạt 3.200 tỷ USD năm 2025, với tốc độ tăng trưởng thị trường bình quân hàng năm đạt 6,2%, nhưng tại sao doanh nghiệp Việt khó tiếp cận?
Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Trước sức ép từ chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, các doanh nghiệp Việt đang triển khai ba nhóm giải pháp chủ đạo nhằm giảm thiểu rủi ro và duy trì khả năng cạnh tranh dài hạn: giảm phụ thuộc thương mại, nâng cao hiệu quả hoạt động và tái định vị chiến lược thị trường.
Bộ Tài chính lên tiếng sau lùm xùm loại Sơn Hải khỏi dự án cao tốc

Bộ Tài chính lên tiếng sau lùm xùm loại Sơn Hải khỏi dự án cao tốc

Bộ Tài chính chỉ ra những bất thường trong vụ Tập đoàn Sơn Hải bị loại khỏi cao tốc TP.HCM - Chơn Thành. Nghi vấn minh bạch, hiệu quả trong đấu thầu lớn.
Trái phiếu xanh: Cơ hội vàng để Việt Nam đạt mục tiêu Net Zero

Trái phiếu xanh: Cơ hội vàng để Việt Nam đạt mục tiêu Net Zero

Thị trường trái phiếu xanh Việt Nam đang mở rộng mạnh mẽ, hướng đến mục tiêu Net Zero 2050 với nhiều thương vụ phát hành thành công và cơ hội đầu tư hấp dẫn.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Mục tiêu trong “kỷ nguyên vươn mình”

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Mục tiêu trong “kỷ nguyên vươn mình”

Sáng ngày 26/6/2025, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Thành quả và mục tiêu trong kỷ nguyên vươn mình”. Đây là sự kiện nhằm phổ biến thông tin về Luật Sử dụng Năng lượng tiết kiệm, hiệu quả vừa được thông qua tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XIV.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cảnh báo “ve sầu thoát xác” trên sàn thương mại điện tử

Thứ trưởng Bộ Công Thương cảnh báo “ve sầu thoát xác” trên sàn thương mại điện tử

Trong bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển bùng nổ cả về quy mô giao dịch lẫn tốc độ lan tỏa, cơ quan quản lý nhà nước bắt đầu đối diện với một nguy cơ mới – hiện tượng “ve sầu thoát xác”: các gian thương sau khi bị phát hiện và xử lý vi phạm đã nhanh chóng quay trở lại thị trường dưới danh nghĩa mới, tiếp tục hành vi sai trái.
Quốc hội thông qua Luật sửa 8 luật thuộc lĩnh vực tài chính, đầu tư: Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục đầu tư

Quốc hội thông qua Luật sửa 8 luật thuộc lĩnh vực tài chính, đầu tư: Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục đầu tư

Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi 8 luật lớn, mở rộng phân quyền, đơn giản hóa thủ tục, linh hoạt cơ chế PPP. Kỳ vọng lớn cho kinh tế bứt phá.
UBND cấp tỉnh được duyệt chủ trương sân bay, Nhà nước linh hoạt cùng PPP

UBND cấp tỉnh được duyệt chủ trương sân bay, Nhà nước linh hoạt cùng PPP

Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật liên quan đến lĩnh vực tài chính – đầu tư, đáng chú ý là việc trao quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư với nhiều nhóm dự án quy mô lớn, trong đó có cả sân bay.
Quốc hội tăng phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, địa phương

Quốc hội tăng phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, địa phương

Quốc hội thông qua Luật Ngân sách sửa đổi, tăng phân cấp cho Chính phủ, địa phương. Đây là bước đột phá nhằm chủ động điều hành, thúc đẩy phát triển và chống lãng phí.
Bộ Y tế chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động đấu thầu thuốc cổ truyền, dược liệu

Bộ Y tế chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động đấu thầu thuốc cổ truyền, dược liệu

Trước những dấu hiệu vi phạm trong hoạt động đấu thầu và kiểm soát chất lượng thuốc cổ truyền, dược liệu, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo toàn ngành y tế tăng cường giám sát, chấn chỉnh công tác này.