| Nông sản Việt trước "ngưỡng cửa xanh": Từ tăng trưởng xuất khẩu đến giá trị bền vững |
Thông tin tại cuộc họp báo thường kỳ quý III/2025 của Bộ Công Thương chiều 8/10, ông Bùi Huy Sơn, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp, cho biết: “Xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng nổi bật của nền kinh tế, đóng góp lớn vào cân đối vĩ mô và tăng trưởng chung.”
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng năm 2025 đạt 680,6 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 348,74 tỷ USD, tăng 16%, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 12% đề ra cho cả năm. Riêng quý III/2025, kim ngạch xuất khẩu đạt 128,57 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ và 9,6% so với quý II/2025.
 |
| Toàn cảnh buổi Họp báo thường kỳ quý III/2025 của Bộ Công Thương |
Đáng chú ý, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục đóng vai trò chủ lực, đạt 263,33 tỷ USD, tăng 21,4% và chiếm 75,5% tổng kim ngạch xuất khẩu; trong khi khu vực kinh tế trong nước đạt 85,41 tỷ USD, tăng 2%.
Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu cho thấy 32 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, chiếm 93,1% tổng kim ngạch, trong đó có 7 mặt hàng vượt 10 tỷ USD, chiếm tới 67,9%. Nhóm công nghiệp chế biến – chế tạo tiếp tục giữ vị thế chủ đạo, đạt 297,2 tỷ USD, tăng 16,7%, chiếm 85,2% tổng kim ngạch xuất khẩu. Các mặt hàng như điện thoại, máy vi tính, linh kiện, dệt may, giày dép vẫn là trụ cột chính. Bên cạnh đó, nhóm nông sản ghi nhận bước tiến mạnh mẽ với kim ngạch 33,2 tỷ USD, tăng 15,2%, chiếm gần 9,5% tổng kim ngạch xuất khẩu, minh chứng cho nỗ lực nâng giá trị nông sản Việt trên thị trường quốc tế.
Về thị trường, Hoa Kỳ tiếp tục là đối tác lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch 112,8 tỷ USD, tăng mạnh 27,7%; kế đến là Trung Quốc (49,6 tỷ USD, tăng 11,3%), EU (41,7 tỷ USD, tăng 9,3%), ASEAN (28,5 tỷ USD, tăng 2,9%) và Nhật Bản (19,7 tỷ USD, tăng 9%).
Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu 9 tháng đạt gần 332 tỷ USD, tăng 18,8%, trong đó khu vực FDI chiếm 226,25 tỷ USD (tăng 26,8%), khu vực trong nước đạt 105,67 tỷ USD (tăng 4,6%). Các nhóm hàng phục vụ sản xuất – nguyên liệu, máy móc, linh kiện – chiếm tới 89% tổng kim ngạch nhập khẩu, tăng 19,5%, phản ánh sự phục hồi mạnh của sản xuất công nghiệp.
“Tốc độ tăng trưởng nhập khẩu (18,8%) cao hơn xuất khẩu (16%) cho thấy tín hiệu tích cực về sự phục hồi của sản xuất trong nước, nhưng cũng tạo sức ép nhất định lên cán cân thương mại,” ông Bùi Huy Sơn nhận định.
Dù vậy, cán cân thương mại vẫn duy trì trạng thái xuất siêu ổn định với mức 16,8 tỷ USD, góp phần quan trọng củng cố dự trữ ngoại hối và ổn định kinh tế vĩ mô. Trong đó, khu vực FDI xuất siêu 37,08 tỷ USD, bù đắp nhập siêu 20,26 tỷ USD của khu vực trong nước.
“Nếu không có biến động bất thường, ngành Công Thương đang đi đúng hướng để đạt và vượt các mục tiêu năm 2025; tổng kim ngạch thương mại cả năm có thể đạt mốc mới khoảng 900 tỷ USD,” ông Bùi Huy Sơn nhấn mạnh.
Tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu, mở rộng thị trường
Dù kết quả 9 tháng đạt nhiều dấu ấn, Bộ Công Thương cho rằng vẫn cần theo dõi sát tình hình thương mại toàn cầu để ứng phó kịp thời với các biến động chính sách từ các thị trường lớn.
Ông Bùi Huy Sơn cho biết, gần đây Mỹ đã ban hành sắc lệnh áp thuế mới đối với một số mặt hàng gỗ nhập khẩu: Từ 14/10/2025, gỗ xẻ, gỗ mềm bị áp 10%, tủ bếp, tủ phòng tắm và nội thất bọc nệm chịu 25%; từ 1/1/2026, mức thuế này tăng lên 30–50%, có thể ảnh hưởng đáng kể đến nhóm hàng xuất khẩu gỗ của Việt Nam.
Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, cho biết thêm: Theo dự báo, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2025 có thể đạt xấp xỉ 900 tỷ USD và xuất siêu trên 20 tỷ USD. Mục tiêu tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu năm nay phải gấp 1,5 lần tốc độ tăng trưởng GDP, tương ứng khoảng 12%, nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8,3–8,5%.
 |
| Theo dự báo, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2025 có thể đạt xấp xỉ 900 tỷ USD và xuất siêu trên 20 tỷ USD. |
Để đạt mục tiêu này, Bộ Công Thương sẽ triển khai đồng bộ các biện pháp thúc đẩy xuất khẩu, theo Chỉ thị 29/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, chỉ đạo các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tăng cường kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước tiếp cận thị trường, mở rộng kênh phân phối; Tích cực tháo gỡ rào cản kỹ thuật, thương mại, đặc biệt tại các thị trường truyền thống như Mỹ, EU, Nhật Bản, Thúc đẩy đàm phán và ký kết các FTA mới với Mercosur, GCC và Pakistan; đồng thời sớm hoàn tất FTA Việt Nam – EFTA trong năm 2025.
Một giải pháp mang tính thể chế được kỳ vọng tạo chuyển biến rõ rệt là phân cấp, phân quyền cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) theo Nghị định 146/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ 1/7/2025.
Theo đó, Bộ Công Thương và các địa phương có quyền ngang nhau trong cấp 31 mẫu C/O, giúp doanh nghiệp làm thủ tục tại nơi sản xuất, tiết giảm chi phí và thời gian. “Đây là bước tiến lớn trong cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ xuất khẩu và tạo thuận lợi thương mại,” ông Nguyễn Anh Sơn khẳng định.
Về tổng thể, bức tranh thương mại Việt Nam năm 2025 đang ghi nhận gam màu tươi sáng: Xuất khẩu vượt kế hoạch, nhập khẩu tăng theo hướng tích cực, xuất siêu duy trì ổn định, và các hiệp định thương mại tự do tiếp tục mở rộng dư địa tăng trưởng. Các chuyên gia cho rằng, nếu đà tăng hiện nay được duy trì trong quý IV, ngành Công Thương hoàn toàn có thể lập kỷ lục mới với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 900 tỷ USD, đưa Việt Nam tiến gần hơn tới nhóm các nền kinh tế có quy mô thương mại hàng hóa lớn nhất thế giới.
