Vượt rào kỹ thuật, nông sản thực phẩm xuất khẩu mạnh vào châu Âu

Từ đầu năm 2018 đến nay, do không đáp ứng được tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, có hơn 40 trường hợp doanh nghiệp trong lĩnh vực nông sản và thực phẩm nhận cảnh báo bị trả hàng từ thị trường châu Âu.

Hội thảo thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp ngành nông sản, thực phẩm

Thông tin được Ban tổ chức Hội thảo “Vượt qua hàng rào kỹ thuật ngành nông sản, thực phẩm để xuất khẩu châu Âu” cho biết ngày 17/8, tại TP. Hồ Chí Minh.

Bà Vũ Kim Hạnh- Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HDN HVNCLC) cho hay, hội thảo do HDN HVNCLC, Dự án HVNCLC- Chuẩn hội nhập phối hợp cùng Công ty Bureau Veritas phối hợp tổi chức, nhằm hỗ trợ các DN thực phẩm, nông sản Việt Nam hiểu rõ các hàng rào kỹ thuật cũng như gỡi ý giải pháp trong việc thay đổi sản xuất theo hướng tập trung vào tiêu chuẩn chất lượng nông sản, thực phẩm theo hướng phát triển và hội nhập.

Xuất khẩu nông sản, thực phẩm còn nhiều cơ hội

Việt Nam là một trong những quốc gia định hướng phát triển xuất khẩu và nằm trong nhóm dẫn đầu về xuất khẩu hàng hóa trên thế giới, các doanh nghiệp (DN) Việt thời gian qua đã nỗ lực đáp ứng và vượt qua hàng rào kỹ thuật ngành nông sản, thực phẩm để xuất khẩu sang thị trường châu Âu, một trong những thị trường khó tính với các yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng cao nhất thế giới.

Việt Nam nằm trong nhóm dẫn đầu về xuất khẩu hàng nông sản, thực phẩm trên thế giới

Bà Marieke Van Der Pijl – Chuyên gia Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những quốc gia nằm trong nhóm dẫn đầu về xuất khẩu hàng hóa trên thế giới. Hiện nhiều mặt hàng của Việt Nam xuất khẩu chủ yếu thô nên còn nhiều cơ hội cải tiến chế biến để tăng giá trị gia tăng cao hơn.

Lý giải về nguyên nhân, các mặt hàng của Việt Nam bị từ chối nhập khẩu vào châu Âu cũng như một số thị trường khác, bà Marieke Van Der Pijl cho rằng, là do vướng vấn đề an toàn thực phẩm. Cụ thể, mặc dù các mặt hàng xuất khẩu đều đã được chứng nhận chất lượng tại Việt Nam, nhưng mỗi quốc gia và khu vực có tiêu chuẩn khác nhau nên chứng nhận chất lượng của quốc gia về hàng hóa chưa đảm bảo “thông hành” cho hàng hóa nhập khẩu vào các thị trường, đặc biệt là những thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ...

Do đó, khi xuất khẩu vào thị trường nào, DN Việt Nam chỉ cần chứng nhận hàng hóa đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của thị trường đó để đáp ứng yêu cầu và tiết kiệm chi phí. Đơn cử, các lô hàng bị nhận cảnh báo và từ chối nhập khẩu vào thị trường châu Âu chủ yếu do dây chuyền lạnh bị đứt quãng trong quá trình vận chuyển, đóng gói chưa bảo bảo an toàn thực phẩm, vượt mức dư lượng kháng sinh theo tiêu chuẩn quy định... khi hàng hóa Việt Nam nhận cảnh báo của thị trường châu Âu, thì DN không những mất thị trường, mà còn ảnh hưởng đến uy tín và lợi thế cạnh tranh quốc gia.

Theo thống kê, trong 10 quốc gia Đông Nam Á, thì Việt Nam chiếm hơn 1/3 số trường hợp nhận cảnh báo từ thị trường châu Âu. Do đó theo ông Nguyễn Huy- Giám đốc khối thực phẩm Công ty Bureau Veritas, DN có thể tiếp cận thông tin về những cảnh báo nhanh về an toàn thực phẩm (RASFF) tại thị trường châu Âu để giảm rủi ro cho công ty và ngành hàng của mình.

Hiện mặt hàng nông sản nổi lên nhiều vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm, qua các trường hợp nhận cảnh báo từ thị trường châu Âu, mặt hàng nông sản đang nổi lên và điều này tương đồng với tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu nông sản Việt Nam vào thị trường này khá thành công trong những năm gần đây.

Được biết RASFF thành lập năm 1979 như là một trung tâm chia sẻ thông tin của các thành viên EU 28 – Ủy ban an toàn thực phẩm liên quốc gia, nhằm cung cấp dịch vụ thông tin trực tuyến mang tên “Round the clock” – vòng tròn thông tin bảo đảm việc gửi đi thông báo, nhận, phản hồi và hiệu quả xử lý thông tin, nhằm phổ biến thông tin đến cộng đồng người tiêu dùng châu Âu kịp thời và tin cậy. Sức mạnh của các dịch vụ RASFF có thể dẫn đến những sản phẩm không đạt tiêu chuẩn và chất lượng bị thu hồi khỏi thị trường và đánh dấu báo động về uy tín của sản phẩm tại thị trường châu Âu.

Ngoài ra, hiện nay tiêu chuẩn an toàn thực phẩm yêu cầu phổ biến nhất tại thị trường châu Âu có thể kể đến là tiêu chuẩn BRC phiên bản 8 (ra đời 1998) – Chứng nhận kiểm soát chất lượng và an toàn thực, giúp kết nối nhà bán lẻ, doanh nghiệp sản xuất và thị trường châu Âu. Đây là tiêu chuẩn gồm các yêu cầu kiểm soát hàng nhái, hàng giả và kiểm soát việc phê duyệt nhà cung cấp. Mặt khác, tiêu chuẩn BRC khuyến khích minh bạch hơn và truy xuất nguồn gốc hàng hóa trong chuỗi cung cấp.

Tăng ưu thế cạnh tranh cho sản phẩm nông sản, thực phẩm

Việt Nam có nhiều sản phẩm tiềm năng nhưng chưa đạt chứng nhận tiêu chuẩn để xuất khẩu

Thanh Minh