Việt Nam nhận kỷ lục thế giới cho bộ sưu tập “Tâm Trà Diệu Bảo” - bộ sưu tập ấm chén Tử sa cổ, nhiều nhất thế giới

“Tâm Trà Diệu Bảo” là bộ sưu tập ấm chén Tử sa ở các niên đại, có số lượng nhiều nhất thế giới. Với hơn 1.000 ấm Tử sa, bộ sưu tập độc đáo này đã ‘ẵm’ 2 Kỷ lục Thế giới và được trao Bằng chứng nhận Vì sự nghiệp Bảo tồn và phát triển di sản văn hóa phi vật thể.

Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) được sự ủy quyền của Liên minh Kỷ lục Thế giới (WorldKings) và Hiệp hội Kỷ lục Thế giới (WRA) vừa công bố xác lập kỷ lục thế giới cho bộ sưu tập “Tâm Trà Diệu Bảo” của Trà sư Ngô Thị Thanh Tâm.

Đây là bộ sưu tập ấm chén Tử sa ở các niên đại, có số lượng nhiều nhất thế giới. Được biết, đây là thành quả của quá trình tìm tòi và lưu giữ các bộ ấm độc đáo, hiếm có của nữ chủ nhân - Trà sư Ngô Thị Thanh Tâm ngụ tại TP.HCM gần 30 năm qua.

Chia sẻ tại buổi lễ công bố xác lập kỷ lục, Trà sư Ngô Thị Thanh Tâm cho biết, chị đã bắt đầu tìm tòi và nghiên cứu từ năm 1993 khi còn sinh sống và làm việc tại Đài Loan (Trung Quốc).

“Chất lượng trà của đất nước chúng ta không hề thua kém các nước có nền kinh tế phát triển trà mạnh như Trung Quốc, Nhật Bản hay Đài Loan (Trung Quốc), nhưng giá trị xuất khẩu chưa thật sự tương xứng. Ở các nước có cây trà cổ thụ, nhưng Việt Nam mình lại có những cây trà đại thụ. Tôi hy vọng một ngày nào đó, giá trị của trà Việt cũng như những sản phẩm liên quan đến trà Việt sẽ được nâng lên một tầm cao mới”, Trà sư Thanh Tâm chia sẻ.

Theo Trà sư Thanh Tâm, ban đầu bà chỉ xem những bộ ấm chén của mình là đứa con tinh thần và như một người bạn gắn bó trong cuộc sống. Cơ duyên đến với bà từ khi những người bạn khuyên bà mang những sản phẩm ấm chén này chia sẻ với công chúng, cũng như với các chuyên gia để được công nhận.

Và Trà sư Thanh Tâm cũng mong muốn qua những sự kiện thế này để tạo nên nguồn cảm hứng cho người dân thế giới nói chung, người dân Việt Nam nói riêng yên mến, hiểu biết hơn về trà, về những giá trị mà trà mang lại.

Trước khi được công nhận là Kỷ lục Thế giới, vào tháng 10/2022, Tổ chức Kỷ lục Châu Á đã ủy quyền cho VietKings xác lập kỷ lục Châu Á cho bộ sưu tập “Tâm Trà Diệu Bảo - Bộ sưu tập ấm chén Tử sa ở nhiều niên đại, có số lượng nhiều nhất châu Á”.

Sau đó bộ sưu tập này đã chính thức được Liên minh Kỷ lục Thế giới ghi nhận là Bộ sưu tập ấm chén Tử sa ở nhiều niên đại có số lượng nhiều nhất thế giới vào tháng 2/2023. Tiếp đến, Hiệp hội Kỷ lục Thế giới (WRA) đồng thời xác lập kỷ lục thế giới.

Tại sự kiện đón bằng kỷ lục thế giới, bộ sưu tập đã được Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam trao Bằng chứng nhận Vì sự nghiệp Bảo tồn và phát triển di sản văn hóa phi vật thể.

Dịp này, Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTTDL) đã trao Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho bài viết giới thiệu về người sáng lập Tâm Trà Diệu Bảo và Bộ sưu tập ấm chén Tử sa độc đáo qua nhiều niên đại, thuộc loại hình tác phẩm viết.

Nhiều ấm chén trong bộ sưu tập của Trà sư Thanh Tâm có niên đại từ thời nhà Thanh trải dài đến nay. Ông Trần Văn Mạnh - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội UNESCO Châu Á – Thái Bình Dương, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Ngày Nay cho rằng, bộ sưu tập của Trà sư Ngô Thị Thanh Tâm không chỉ đặc biệt về số lượng mà còn mang giá trị sâu sắc về lịch sử, văn hóa, kinh tế.

“Đó là những di sản văn hóa, biểu trưng thẩm mỹ của từng thời đại, phản ánh phong cách sáng tác của mỗi thời kỳ” - ông Mạnh đánh giá.

Theo ghi nhận, ấm chén Tử sa là loại ấm trà làm từ đất sét tử sa khai thác ở vùng Nghi Hưng, thuộc tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Đến nay, đây là nơi duy nhất trên thế giới có sản xuất loại ấm - chén này và đã ngừng khai thác hơn 20 năm nay. Bởi vậy, ấm chén Tử sa được coi là cổ vật quý hiếm và để sở hữu ấm chén tử sa chính hiệu không phải điều dễ dàng. Những bộ ấm chén Tử sa tồn tại đến ngày nay là một minh chứng cho sức sống bền bỉ và trường tồn của giá trị văn hóa - lịch sử.

Trà sư Thanh Tâm bộc bạch rằng, trên một ngàn ấm Tử sa cũng là ngần ấy câu chuyện về mỗi chiếc ấm, bởi lẽ, mỗi chiếc ấm đối với chị như một sinh mệnh, nó không chỉ ở kỳ công, kỳ duyên của người sưu tầm mà chính ở sự tài hoa, sáng tạo, tâm huyết và trí tuệ của nghệ nhân đã tạo tác trên mỗi chiếc ấm.

Những chiếc ấm như đại diện cho những thời kỳ văn hóa, là bộ mặt của sự tiến bộ, là chỉ báo, dấu hiệu đặc trưng cho thẩm mỹ của từng thời đại trong quá trình hình thành và phát triển.

“Ấm Tử sa dùng để pha trà thơm ngon hơn rất nhiều so với ấm thông thường do đặc tính giữ nhiệt của đất tử sa được chế tác và nung ở nhiệt độ khác nhau. Tuy nhiên, điều độc đáo nhất mà người sành ấm Tử sa đam mê đó chính là nghệ thuật chuyển tải thông điệp văn hóa trà được nâng lên thành Trà đạo qua hình dáng ấm và minh họa thơ ca, hội hoạ, thư pháp.

Với tôi, ấm Tử sa đã vượt khỏi chức năng là trà cụ thông thường mà là một vật phẩm vô giá vì nó ẩn tàng nhiều giá trị cổ xưa và văn hóa của nhân loại”, Trà sư Thanh Tâm nói.

“Chúng tôi hy vọng rằng mọi người thấy được những giá trị trân quý của bộ sưu tập. Thông qua hoạt động này, chúng tôi cũng muốn đưa những tiêu chí và nội dung hoạt động tốt đẹp của UNESCO, của Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam đến gần hơn với cộng đồng, nhằm khuyến khích tất cả mọi người cùng nhau gìn giữ và bảo vệ cho thế hệ mai sau một di sản có giá trị văn hóa quý báu”, ông Trần Văn Mạnh cho biết.

Mị Dung