TS. Lê Duy Bình: Kinh tế 2026 tăng trưởng mạnh hơn nhờ nội lực và xuất khẩu

Xuất khẩu lập kỷ lục và những trợ lực từ toàn cầu

Nhìn lại quá trình phát triển ít nhất trong 5 năm vừa qua, nền kinh tế Việt Nam đã phải đối mặt với những khó khăn vô cùng lớn, đến từ cả nội lực của nền kinh tế lẫn tác động của các yếu tố bên ngoài, từ đại dịch Covid-19 cho đến những cuộc khủng hoảng kinh tế nhỏ trên thế giới. Song, theo TS. Lê Duy Bình – Giám đốc Economica Việt Nam, chúng ta đã vượt qua được những giai đoạn hết sức gian nan, đặc biệt là việc duy trì tốc độ tăng trưởng liên tục từ 6,5% đến gần 7% trong thời gian gần đây, thậm chí có những năm đạt trên 8%. Điều này cho thấy năng lực nội sinh của nền kinh tế đã được gia tăng mạnh mẽ.

Sự ổn định về kinh tế vĩ mô, chính trị, niềm tin của người tiêu dùng trong nước, cũng như của các nhà đầu tư và thị trường quốc tế đối với nền kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam là những nền tảng vững chắc. Đây là cơ sở để tin tưởng vào triển vọng tăng trưởng tốt hơn trong năm 2026 và những năm tiếp theo. Mặc dù không bình luận về con số tăng trưởng trên 10%, TS. Lê Duy Bình tin rằng tốc độ tăng trưởng của Việt Nam năm nay có thể cao hơn năm ngoái và năm 2026 sẽ tăng trưởng tốt hơn nữa.

Năm nay, mặc dù gặp khá nhiều khó khăn ngay từ những tháng đầu năm, từ thị trường toàn cầu cho đến vấn đề vốn đối ứng và những rủi ro treo lơ lửng, việc đạt được tốc độ tăng trưởng trên 7% trong thời gian vừa qua vẫn là niềm động viên rất lớn đối với thị trường và cộng đồng doanh nghiệp.

TS. Lê Duy Bình – Giám đốc Economica Việt Nam

Theo TS. Lê Duy Bình, nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc rất lớn vào thị trường toàn cầu, nhưng chúng ta vẫn đạt tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu ấn tượng trong năm nay. Trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, nhiều thị trường vẫn chật vật phục hồi, Việt Nam vẫn có khả năng đạt tổng kim ngạch xuất nhập khẩu khoảng 800 - 850 tỉ USD. Đây là một kỷ lục mới của nền kinh tế, minh chứng cho niềm tin rất mạnh mẽ của các nhà nhập khẩu nước ngoài đối với hàng hoá và năng lực sản xuất của Việt Nam. Khả năng phục hồi sản xuất và đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế toàn cầu của Việt Nam đã được củng cố rõ rệt.

Yếu tố đầu tiên được chuyên gia này nhận định sẽ hỗ trợ mạnh mẽ cho tăng trưởng năm 2026 chính là sự mở rộng chính sách tiền tệ của nhiều quốc gia, tạo điều kiện cho sự phục hồi kinh tế toàn cầu, đặc biệt là ở thị trường Mỹ. Đây sẽ là một trợ lực quan trọng giúp Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tốt hơn. Thêm vào đó, căng thẳng thương mại toàn cầu, ít nhất là giữa Việt Nam và một số nền kinh tế lớn, đang có dấu hiệu dịu lại. Đặc biệt, những bước tiến mạnh mẽ trong việc bình thường hoá quan hệ thuế giữa Việt Nam và Mỹ trong tuần vừa qua sẽ đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng thương mại của Việt Nam trong năm tới. Theo đó, xuất khẩu được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tốt.

Đầu tư công, tư nhân và tiêu dùng nội địa là động lực cốt lõi

Bên cạnh thương mại toàn cầu, TS. Lê Duy Bình chỉ ra ba động lực cốt lõi khác cho tăng trưởng năm 2026.

Thứ nhất là đầu tư công. Chúng ta có thể tin tưởng rằng năm nay tốc độ giải ngân sẽ cao hơn so với năm ngoái, qua đó đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng, tạo dư địa và không gian phát triển mới cho nền kinh tế. Nhiều công trình trọng điểm được đưa vào khai thác trong năm nay và năm tới sẽ tiếp tục mở ra động lực tăng trưởng mới, đồng thời thúc đẩy tổng cầu. Với tình hình thu ngân sách ổn định và trần nợ công vẫn trong giới hạn cho phép, hoàn toàn có thể kỳ vọng đầu tư công năm 2026 sẽ duy trì ở mức cao, thậm chí cao hơn năm nay.

Thứ hai là đầu tư khu vực doanh nghiệp, đặc biệt là đầu tư tư nhân và FDI. Đây là yếu tố vô cùng quan trọng trong tổng cầu của nền kinh tế. Với việc ban hành Nghị quyết 68, khu vực tư nhân đã cho thấy sự hứng khởi mới. Nhiều dự án trọng điểm có sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân đang được triển khai, trong khi nhiều dự án vướng mắc pháp lý cũng đang được tháo gỡ. Mặc dù nguồn vốn FDI đăng ký có thể không cao bằng năm ngoái, vốn giải ngân năm nay lại tăng mạnh. Cùng với sự gia tăng số lượng doanh nghiệp đăng ký mới và quay trở lại hoạt động trong 9 tháng đầu năm, đây là tín hiệu rất tích cực cho thấy đầu tư tư nhân đang phục hồi mạnh mẽ.

Thứ ba là tiêu dùng trong nước. Mặc dù kinh tế khó khăn, tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ hàng hoá vẫn duy trì tốc độ tăng từ 9% đến 11%. Tiêu dùng của 100 triệu dân Việt Nam chính là một động lực vô cùng quan trọng cho tăng trưởng trong tương lai. Thị trường Việt Nam, với quy mô dân số lớn (đứng thứ hai hoặc thứ ba ở Đông Nam Á và thứ 15 trên thế giới), đang được củng cố nhờ thu nhập khả dụng của người dân tăng lên cùng với sự phát triển kinh tế nói chung.

Những yếu tố này, cùng với sự ổn định chính trị, ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin của doanh nghiệp, nhà đầu tư, cho phép chúng ta tin tưởng rằng tăng trưởng năm 2026 sẽ cao hơn năm 2025. Tuy nhiên, TS. Lê Duy Bình cũng lưu ý rằng mức tăng trưởng cao đến đâu còn phụ thuộc vào cách chúng ta ứng phó với các rủi ro. Các rủi ro cần tính toán kỹ bao gồm rủi ro chính sách tiền tệ, lạm phát, nợ công, cũng như mô hình tăng trưởng còn phụ thuộc nhiều vào vốn và tín dụng. Đây là những vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình điều hành chính sách, để xác định đúng vai trò của từng chủ thể, từ Nhà nước đến doanh nghiệp, trong quá trình tăng trưởng kinh tế.