Thứ tư 19/11/2025 13:49
Hotline: 024.355.63.010
Email: banbientap.dnhn@gmail.com
 |
| TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng được lựa chọn để phát triển trung tâm tài chính. |
Những trung tâm tài chính lớn như New York, London, Hong Kong (Trung Quốc) hay Singapore thu hút nguồn vốn khổng lồ, góp phần định hình kinh tế toàn cầu. Việc tham gia vào trung tâm tài chính giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa mở rộng nguồn vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp nhỏ và vừa cần chuẩn bị kỹ nhiều yếu tố để đáp ứng yêu cầu thị trường.
Với một lực lượng chiếm hơn 98% doanh nghiệp cả nước, khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp nhỏ và vừa là tiếp cận nguồn vốn để phát triển kinh doanh. Hiện nay, có nhiều kênh tài chính hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa huy động vốn hiệu quả hơn. Vay ngân hàng năm 2023, dư nợ tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa đạt 2,3 triệu tỷ đồng (19% tổng dư nợ tín dụng). Lãi suất trung bình từ 7-10%/năm (ngắn hạn) và 10-12%/năm (trung, dài hạn).
Các ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, Agribank có nhiều chương trình hỗ trợ ưu đãi. Quỹ đầu tư mạo hiểm & Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2023, vốn đầu tư mạo hiểm vào doanh nghiệp nhỏ và vừa đạt 1,2 tỷ USD, tăng 40% so với 2022 (Do Ventures). Một số quỹ nổi bật 500 Startups Vietnam, Mekong Capital, VinaCapital Ventures. Gọi vốn cộng đồng (Crowdfunding) các nền tảng như GoFundMe, Kickstarter giúp huy động vốn từ cộng đồng. Năm 2023, tổng vốn crowdfunding đạt 25 triệu USD, gấp đôi so với 2022. Ví dụ: Coolmate (500.000 USD trên Kickstarter), Dat Bike (huy động từ nhà đầu tư quốc tế). Phát hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể niêm yết trên HOSE, HNX, hoặc UPCoM.
Năm 2023, có 15 doanh nghiệp nhỏ và vừa niêm yết mới trên UPCoM, nâng tổng số lên gần 1.000 doanh nghiệp, với tổng vốn huy động 5.000 tỷ đồng.
Chính phủ triển khai nhiều chính sách hỗ trợ như gói tín dụng 120.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi từ NHNN. Đồng thời, fintech và nền tảng P2P lending (Tima, VayMuon, Lendbiz) giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn nhanh hơn. Dự báo, tốc độ tăng trưởng vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ đạt 15-20%/năm trong 5 năm tới. Việc tận dụng các kênh tài chính này giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa mở rộng quy mô, đổi mới sáng tạo và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
Ứng dụng Fintech để tối ưu hóa kinh doanh. Công nghệ tài chính (Fintech) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), đặc biệt trong thanh toán, vay vốn và quản lý tài chính. Thanh toán số và ngân hàng số thị trường thanh toán số toàn cầu dự kiến đạt 10.5 nghìn tỷ USD vào năm 2025, tăng gần gấp đôi so với năm 2020 (Statista, 2024). Tại Việt Nam, giao dịch qua mobile banking tăng 60% mỗi năm, thúc đẩy xu hướng số hóa. Lợi ích giảm thời gian xử lý giao dịch, mở rộng tiếp cận khách hàng, hạn chế rủi ro tiền mặt. Cho vay ngang hàng (P2P Lending) và huy động vốn số 70% SMEs tại Đông Nam Á gặp khó khăn trong vay vốn truyền thống (Ngân hàng Thế giới, 2023). P2P Lending đang phát triển mạnh, với giá trị thị trường toàn cầu dự báo đạt 558 tỷ USD vào năm 2027 (Allied Market Research). Lợi ích tiếp cận vốn dễ dàng hơn, lãi suất linh hoạt hơn ngân hàng.
Dịch vụ tài chính số giúp giảm chi phí và tăng hiệu quả vận hành. Tự động hóa kế toán và quản lý tài chính ứng dụng AI giúp giảm 35% chi phí vận hành, trong khi phần mềm ERP tiết kiệm 20%-30% chi phí quản lý tài chính (McKinsey, 2023). Lợi ích giảm nhân lực xử lý thủ công, hạn chế sai sót trong báo cáo tài chính. Ứng dụng blockchain trong giao dịch tài chính giúp giảm 40% chi phí xử lý giao dịch so với hệ thống truyền thống (Deloitte, 2024). SMEs có thể tận dụng hợp đồng thông minh để tự động hóa thanh toán và quản lý chuỗi cung ứng. Lợi ích minh bạch, an toàn hơn, giảm chi phí vận hành. SMEs có thể tận dụng Fintech để tối ưu hóa quy trình kinh doanh và giảm chi phí vận hành. Xu hướng thanh toán số, P2P Lending, ERP và blockchain đang mở ra nhiều cơ hội giúp doanh nghiệp nhỏ nâng cao khả năng cạnh tranh.
Lợi ích khi kết nối với tập đoàn đa quốc gia gia tăng doanh thu và lợi nhuận. doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuỗi cung ứng toàn cầu có thể tăng doanh thu trung bình 26% và 75% đạt lợi nhuận cao hơn so với doanh nghiệp nội địa (World Bank, OECD 2023). Nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ hợp tác với các tập đoàn lớn giúp cải tiến công nghệ, sản xuất và tiêu chuẩn chất lượng.
Ví dụ: 50% nhà cung ứng của Samsung Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước. Tiếp cận vốn và hỗ trợ tài chính các tập đoàn đa quốc gia cung cấp hỗ trợ tài chính, công nghệ, đào tạo nhân lực. 60% doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuỗi cung ứng nhận ưu đãi tài chính hoặc hỗ trợ kỹ thuật (PwC 2024).
Cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu tăng kim ngạch xuất khẩu. Năm 2023, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 45% tổng xuất khẩu Việt Nam, đóng góp lớn trong dệt may, điện tử, nông sản. Ví dụ: May 10, TNG cung cấp sản phẩm cho Nike, Adidas, Uniqlo. Giảm rào cản thương mại và thuế quan: Nhờ FTA như EVFTA, CPTPP, thuế xuất khẩu nhiều mặt hàng giảm, tăng sức cạnh tranh. Ví dụ: Thuế nông sản sang EU giảm từ 10% xuống 0%.
Xây dựng thương hiệu quốc tế tham gia chuỗi cung ứng giúp nâng cao uy tín, mở rộng thị trường. Ví dụ: VinFast xuất khẩu xe điện sang Mỹ, châu Âu, nâng tầm thương hiệu Việt.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, góp phần vào tăng trưởng và tạo việc làm. Nhận thức được điều này, Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển.
Ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (04/2017/QH14) quy định mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp thấp hơn và thủ tục hành chính đơn giản hơn cho doanh nghiệp siêu nhỏ, giúp giảm chi phí tuân thủ pháp luật. Ngoài ra, Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa cung cấp các khoản vay ưu đãi cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và tham gia chuỗi giá trị.
Đào tạo và kết nối quốc tế nhiều chương trình đào tạo và kết nối đầu tư đã được triển khai nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa. Dự án "Nâng tầm tri thức doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam" đặt mục tiêu xây dựng 6.000 khóa học vào năm 2035, hỗ trợ 1,5 triệu doanh nghiệp. Chương trình "Shopee Hỗ trợ SMEs" giúp các doanh nghiệp tận dụng thương mại điện tử để mở rộng thị trường. Bên cạnh đó, các khóa đào tạo tại Nhật Bản do JICA phối hợp tổ chức tạo cơ hội học tập mô hình sản xuất tiên tiến và kết nối doanh nghiệp quốc tế. Những chính sách hỗ trợ này đang tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển bền vững và hội nhập sâu vào nền kinh tế toàn cầu.
 |
| Ý tưởng phối cảnh khu trung tâm tài chính Đà Nẵng |
Thách thức: Rào cản pháp lý & Cạnh tranh khốc liệt doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong việc tuân thủ quy định tài chính chặt chẽ tại các trung tâm tài chính lớn như Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc), New York. Hơn 40% doanh nghiệp nhỏ và vừa châu Á gặp trở ngại pháp lý khi mở rộng thị trường (World Bank, 2023). Đồng thời, họ phải cạnh tranh với các tập đoàn lớn có lợi thế về vốn và công nghệ, khiến chỉ 25% doanh nghiệp tài chính tồn tại sau 5 năm (McKinsey, 2023). Hạn chế trong công nghệ & mô hình kinh doanh nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa thiếu nguồn lực để đầu tư vào Fintech, AI, Big Data, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh. 60% doanh nghiệp tài chính gặp khó khăn trong chuyển đổi số (PwC, 2024). Khó khăn trong xây dựng uy tín & thương hiệu thiếu lịch sử hoạt động dài khiến doanh nghiệp nhỏ và vừa khó tạo niềm tin với khách hàng và nhà đầu tư. 55% nhà đầu tư quốc tế ưu tiên hợp tác với công ty có ít nhất 10 năm hoạt động và tài chính ổn định (Deloitte, 2023).
Cải thiện năng lực tài chính và quản trị 60% SME tại các nước đang phát triển gặp khó khăn trong tiếp cận vốn. Chỉ 30% có hệ thống tài chính minh bạch, gây hạn chế vay vốn. Giải pháp áp dụng công cụ quản lý tài chính, minh bạch hóa thông tin, xây dựng lịch sử tín dụng tốt.
Ứng dụng công nghệ số nâng cao hiệu quả kinh doanh. SMEs ứng dụng công nghệ có năng suất cao hơn 25%. Mới 40% SMEs sử dụng công cụ như CRM, ERP, e-commerce. Giải pháp đầu tư vào nền tảng số, phần mềm quản lý, tận dụng AI tối ưu quy trình.
Tận dụng hỗ trợ từ chính phủ và tổ chức tài chính 70% nước phát triển có chương trình hỗ trợ SMEs, nhưng chỉ 35% tận dụng hiệu quả. Giải pháp chủ động tìm kiếm, tham gia các chương trình hỗ trợ tài chính, thuế, đào tạo.
Mở rộng hợp tác với quỹ đầu tư và đối tác chiến lược SMEs hợp tác với quỹ đầu tư tăng trưởng doanh thu nhanh hơn 30%. Chỉ 25% SMEs chủ động tìm kiếm đối tác. Giải pháp kết nối với quỹ đầu tư, tổ chức tư vấn, tận dụng hệ sinh thái doanh nghiệp.
Bằng cách cải thiện quản trị, ứng dụng công nghệ, tận dụng hỗ trợ và mở rộng hợp tác, SMEs có thể tăng trưởng bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế số.
