Hướng tới một tương lai xanh và bền vững hơn, TP. Hồ Chí Minh đang ấp ủ một kế hoạch đầy tham vọng "xanh hóa" toàn bộ đội xe công nghệ và giao hàng bằng xe điện. Không chỉ là một giải pháp để cải thiện chất lượng không khí, đây còn là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một thành phố thông minh, hiện đại và thân thiện với môi trường.
Với hơn 400.000 xe ôm công nghệ và giao hàng đang hoạt động trên địa bàn, TP. Hồ Chí Minh nhận thức rõ tác động tiêu cực của khí thải từ xe máy xăng đến môi trường và sức khỏe cộng đồng. Chính vì vậy, mới đây, Viện Nghiên cứu và phát triển TP. Hồ Chí Minh (HIDS) vừa hoàn thiện dự thảo cuối cùng của đề án "Chuyển đổi xe 2 bánh từ xe xăng sang xe điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP. Hồ Chí Minh". Đây là một phần trong đề án kiểm soát khí thải chung của TP. Hồ Chí Minh do Sở Xây dựng chủ trì, được xem là một giải pháp cấp thiết, không chỉ giúp giảm lượng khí thải độc hại mà còn mở ra những cơ hội phát triển kinh tế mới.
Theo tính toán của HIDS, việc thay thế toàn bộ xe máy xăng bằng xe điện có thể giúp giảm tới 750 tấn khí CO2 trong vòng 5 năm. Đây là một con số ấn tượng, góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính mà Việt Nam đã cam kết với quốc tế.
 |
| Việc thay thế toàn bộ xe máy xăng bằng xe điện có thể giúp giảm tới 750 tấn khí CO2 trong vòng 5 năm. |
Lộ trình "điện hóa" không chỉ là giấc mơ
Để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, TP. Hồ Chí Minh đã xây dựng một lộ trình chuyển đổi chi tiết, kéo dài trong 4 năm, từ 2026 đến 2029. Lộ trình này được chia thành các giai đoạn cụ thể, với những mục tiêu rõ ràng và các biện pháp hỗ trợ toàn diện. Giai đoạn 1 (2026), khởi động cuộc cách mạng xanh, đánh dấu sự khởi đầu của cuộc cách mạng xe điện tại Thành phố bằng việc sẽ chính thức "khóa sổ" đăng ký mới cho xe máy xăng muốn gia nhập các ứng dụng gọi xe. Điều này có nghĩa là, từ năm 2026, chỉ có xe điện mới được phép hoạt động trong lĩnh vực xe ôm công nghệ và giao hàng.
Tuy nhiên, những tài xế đang sử dụng xe xăng vẫn sẽ được phép hoạt động, nhưng cần phải lên kế hoạch chuyển đổi dần sang xe điện. Thành phố sẽ tạo điều kiện thuận lợi để tài xế có thể tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, các chương trình hỗ trợ và các chính sách khuyến khích khác.
Mục tiêu của giai đoạn 1 là chuyển đổi ít nhất 30% số lượng xe, tương đương 120.000 xe, sang xe điện. Đây là một thách thức không nhỏ, nhưng với sự quyết tâm của chính quyền thành phố và sự ủng hộ của người dân, mục tiêu này hoàn toàn có thể đạt được.
Giai đoạn 2 (2027), sau khi đã có những kết quả ban đầu, TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục tăng tốc và mở rộng quy mô chuyển đổi trong năm 2027. Mục tiêu của giai đoạn này là chuyển đổi ít nhất 50% số lượng xe, tương đương 200.000 xe sang xe điện.
Để đạt được mục tiêu này, Thành phố sẽ tiếp tục triển khai các chính sách hỗ trợ và khuyến khích, đồng thời áp dụng các biện pháp hạn chế xe xăng hoạt động. Cụ thể, xe xăng sẽ bị hạn chế giờ hoạt động tại các khu vực trung tâm thành phố, đặc biệt là trong giờ cao điểm. Điều này sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông và ô nhiễm không khí, đồng thời khuyến khích tài xế chuyển đổi sang xe điện.
Giai đoạn 3 (2028), mục tiêu của giai đoạn này là chuyển đổi ít nhất 80% số lượng xe, tương đương 320.000 xe, sang xe điện. Để đạt được mục tiêu này, Thành phố sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp hạn chế xe xăng hoạt động, đồng thời mở rộng phạm vi áp dụng sang các khu vực ngoại thành. Đặc biệt, TP. Hồ Chí Minh sẽ cấm hoàn toàn xe xăng hoạt động tại các khu vực thí điểm như Cần Giờ và Côn Đảo. Điều này sẽ giúp bảo vệ môi trường và phát triển du lịch sinh thái tại các khu vực này.
Giai đoạn 4 (2029) sẽ là năm hoàn thành cuộc cách mạng xe điện tại TP. Hồ Chí Minh. Mục tiêu của giai đoạn này là chuyển đổi 100% số lượng xe, tương đương 400.000 xe sang xe điện.
Từ năm 2029, TP. Hồ Chí Minh sẽ chính thức nói không với xe ôm công nghệ và giao hàng chạy xăng. Tuy nhiên, cuộc cách mạng xe điện không chỉ dừng lại ở việc thay thế xe máy xăng bằng xe điện. TP. Hồ Chí Minh còn hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái xe điện hoàn chỉnh, bao gồm các trạm sạc điện công cộng, các dịch vụ bảo trì và sửa chữa xe điện, và các chính sách hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp xe điện.
 |
| Những tài xế có hoàn cảnh khó khăn sẽ được hỗ trợ thêm từ ngân sách thành phố. |
Hỗ trợ tài xế hết mình: Không ai bị bỏ lại phía sau
Để giúp tài xế dễ dàng chuyển đổi sang xe điện, TP. Hồ Chí Minh sẽ triển khai một loạt chính sách hỗ trợ chưa từng có. Thành phố cam kết không để ai bị bỏ lại phía sau trong cuộc cách mạng xanh này. Tài xế mua xe điện mới sẽ được miễn toàn bộ lệ phí trước bạ, phí đăng ký biển số và thuế VAT. Đây là một khoản tiết kiệm đáng kể, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho tài xế. Ngoài ra, sẽ phối hợp với các ngân hàng để cung cấp các khoản vay ưu đãi với lãi suất thấp, giúp tài xế dễ dàng tiếp cận nguồn vốn để mua xe điện. Thời hạn vay cũng sẽ được kéo dài, giúp tài xế giảm áp lực trả nợ.
Những tài xế có hoàn cảnh khó khăn sẽ được hỗ trợ thêm từ ngân sách thành phố. Khoản hỗ trợ này sẽ giúp tài xế trang trải chi phí mua xe điện và các chi phí liên quan.
Các doanh nghiệp vận tải công nghệ cũng được khuyến khích tham gia vào quá trình chuyển đổi này dưới nhiều hình thức như: Quảng bá lợi ích xe điện, tặng điểm thưởng cho tài xế sử dụng phương tiện điện, đồng thời khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn dịch vụ thân thiện môi trường. Đơn cử, mỗi chuyến xe điện có thể được cộng thưởng 500 - 1.000 đồng, giúp tài xế cải thiện thu nhập và đồng hành cùng chương trình chuyển đổi. Đồng thời khuyến khích khách hàng lựa chọn các chuyến xe "xanh".
Lợi ích kép cho cả cộng đồng
Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và tài xế, mà còn mang lại lợi ích cho cả cộng đồng. Giảm ô nhiễm không khí, giúp cải thiện chất lượng không khí và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Xe điện hoạt động êm ái hơn xe xăng, giúp giảm tiếng ồn và tạo ra một môi trường sống yên tĩnh hơn.
Xe điện có chi phí vận hành và bảo trì thấp hơn xe xăng, giúp tài xế tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và bảo trì. Trung bình, mỗi tài xế có thể tiết kiệm từ 300.000 đến 400.000 đồng mỗi tháng. Cuộc cách mạng xe điện cũng sẽ tạo ra những cơ hội phát triển kinh tế mới, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh xe điện, trạm sạc điện, và các dịch vụ liên quan.
Với những lợi ích rõ ràng về kinh tế và môi trường, TP. Hồ Chí Minh đang kỳ vọng đề án này sẽ nhận được sự ủng hộ của đông đảo người dân và doanh nghiệp. Một khi thành công, đây sẽ là tiền đề để thành phố tiếp tục mở rộng các chương trình "xanh hóa" giao thông, hướng tới một tương lai bền vững hơn.
