Bài liên quan |
Phát hiện cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng giả tại Bắc Giang |
Nan giải cuộc chiến chống thuốc và thực phẩm chức năng giả |
Trước những lo ngại của các đại biểu về tình trạng thuốc giả có thể đã len lỏi vào hệ thống y tế công lập, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định: “Tất cả thuốc sử dụng trong bệnh viện công đều phải qua quy trình đấu thầu chặt chẽ, được kiểm soát nghiêm ngặt về nguồn gốc, xuất xứ. Do đó, không có tình trạng thuốc giả xuất hiện trong hệ thống bệnh viện công”.
Theo bà Lan, các loại thuốc giả hoặc thực phẩm chức năng giả chủ yếu tồn tại ngoài thị trường, nơi khâu kiểm soát còn lỏng lẻo, đặc biệt với các nhà thuốc tư nhân, cửa hàng online hoặc chuỗi phân phối chưa được giám sát sát sao. Việc truy xuất nguồn gốc tại những điểm bán lẻ này còn nhiều kẽ hở, trong khi công nghệ làm giả ngày càng tinh vi.
Dẫn chứng về quy mô và mức độ phức tạp của vấn nạn, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) cho biết trong năm 2023, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện hơn 52.000 vụ vi phạm liên quan đến buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại; năm 2024 ghi nhận 47.000 vụ và chỉ riêng 4 tháng đầu năm 2025, đã phát hiện hơn 34.000 vụ, trong đó có 1.450 vụ bị khởi tố hình sự với hơn 2.100 cá nhân liên quan.
Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) đặt vấn đề: “Với hệ thống pháp luật đồ sộ và bộ máy giám sát trải dài từ cửa khẩu, biên giới đến khu dân cư, vì sao hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm giả vẫn lọt qua được và có mặt công khai trong các nhà thuốc hợp pháp, thậm chí cả trong trường học, bệnh viện?”
![]() |
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan |
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thừa nhận: “Quan điểm của Việt Nam về phòng chống thuốc và thực phẩm giả là rất quyết liệt, nhưng thực tế vẫn còn tồn tại nhiều bất cập cần rà soát và chấn chỉnh. Bao gồm cả khâu hoàn thiện pháp luật và tăng cường kỷ luật đối với đội ngũ cán bộ thực thi.”
Hiện Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đồng thời đang hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan – bao gồm sửa đổi các nghị định và trình luật mới – nhằm tạo hành lang pháp lý vững chắc hơn cho việc kiểm soát thị trường dược phẩm và thực phẩm chức năng.
Đáng chú ý, theo Điều 194 Bộ luật Hình sự, hành vi sản xuất thuốc giả có thể bị xử lý tới mức cao nhất là tử hình. Đây là mức chế tài thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật trước các hành vi xâm phạm sức khỏe cộng đồng.
Mặc dù hệ thống giám sát dày đặc, nhưng thực tế cho thấy tình trạng “chợ thuốc online”, quảng cáo tràn lan các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe giả danh thuốc điều trị vẫn diễn ra phổ biến trên mạng xã hội, nền tảng thương mại điện tử. Đây là “vùng xám” pháp lý mà các cơ quan chức năng chưa kiểm soát kịp.
Các đại biểu Quốc hội đồng thuận rằng, muốn kiểm soát được triệt để thuốc và thực phẩm chức năng giả, ngoài hoàn thiện pháp luật, cần tiến hành “thanh lọc nội bộ”, xử lý nghiêm những cán bộ bao che, dung túng cho sai phạm; đồng thời đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ truy xuất nguồn gốc và tăng cường trách nhiệm liên ngành giữa y tế, công an và quản lý thị trường.