 |
| Tháo gỡ các đơn hàng sầu riêng cho mùa vụ 2025 |
Đây được xem là động thái cần thiết của địa phương trong định hướng quản lý, hỗ trợ phát triển bền vững vùng trồng sầu riêng chuyên canh tại Đắk Lắk, đảm bảo những yêu cầu ổn định sản lượng cho loại nông sản chủ lực này của Tây Nguyên về phía tương lai.
Báo cáo thống kê từ Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk cho thấy, vụ sầu riêng năm 2025 này, địa phương dự kiến đạt sản lượng thu hoạch hơn 380.000 tấn, cao hơn 20% so với sản lượng năm 2024. Diện tích trồng sầu riêng tại địa bàn tỉnh cũng đã tăng gần 38.000 hecta, chủ yếu là diện tích chuyên canh, giữ vị trí số một về diện tích sầu riêng các tỉnh thành trong cả nước.
 |
| Ông Vũ Đức Côn, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk |
Kết quả làm việc giữa các cơ quan chức năng về hướng xuất khẩu sầu riêng năm nay cho thấy, yêu cầu bảo đảm giữ được sản lượng xuất khẩu như năm 2024 là căng thẳng. Thứ nhất, phía thị trường nước bạn, đến nay đang có sự xáo trộn nhất định khi sản lượng sầu riêng của thị trường cạnh tranh, trong đó có Thái Lan nỗ lực muốn giữ thị phần xuất khẩu sầu riêng chất lượng cao. Thứ hai, nhiều đơn hàng sầu riêng Việt Nam, qua sàng lọc kiểm tra của hải quan Trung Quốc, bị vi phạm nhiều quy định hàng hóa xuất nhập khẩu.
Ông Vũ Đức Côn chia sẻ, lợi thế đặc biệt của vùng sầu riêng Đắk Lắk cũng như Tây Nguyên, là mùa vụ thu hoạch lệch pha so với các vùng khác. Mùa sầu riêng chính vụ ở tỉnh này rơi vào sau tháng 7 hàng năm, là thời điểm sầu riêng các nơi khác đã thu hoạch xong. Do đó, thị trường tiêu thụ sầu riêng ở giai đoạn này chỉ có sầu riêng Tây Nguyên Việt Nam đáp ứng. Nắm chắc cơ hội này, luôn là điểm thắng tuyệt đối của sầu riêng Đắk Lắk.
 |
| 2025 cũng là năm đầu tiên Đắk Lắk thực hiện xuất khẩu sầu riêng cấp đông |
Khác hơn mọi năm, 2025 cũng là năm đầu tiên Đắk Lắk thực hiện xuất khẩu sầu riêng cấp đông, thay vì trái tươi. Đây là kết quả vận động, đàm phán với các cơ quan hữu quan nước bạn trong năm 2023, để năm 2024, Việt Nam có quyền xuất khẩu sầu riêng bóc múi cấp đông vào Trung Quốc; trước đây chỉ có Thái Lan được xuất khẩu mặt hàng này. Song do những chuẩn bị chưa kỹ càng, vụ sầu riêng 2024 Việt Nam chưa thực hiện được đơn hàng cấp đông sầu riêng nào cả. “Năm nay, chúng ta sẽ cố gắng tổ chức được nguồn hàng sầu riêng bóc múi cấp đông đạt các tiêu chuẩn và yêu cầu từ thị trường nước bạn, mới có thể mở rộng cánh cửa xuất khẩu cho bà con nông dân trong thời gian tới”, ông Vũ Đức Côn nhấn mạnh như vậy.
Với tinh thần đó, năm 2025 sẽ là năm quyết liệt hành động của các cơ quan quản lý nông nghiệp, chính quyền các tỉnh thành Tây Nguyên, trong đó có Đắk Lắk. Mùa vụ sầu riêng 2025, theo Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk, phải tạo được điều kiện và cơ chế hỗ trợ xuất khẩu hiệu quả cho các doanh nghiệp và nông dân, đảm bảo sản lượng bán ra an toàn và tăng mạnh. Đây cũng chính là điều mà nông dân các địa phương trồng sầu riêng cùng trông ngóng.
Thỏa thuận sơ bộ giữa Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk và sở Nông nghiệp Môi trường địa phương, là phải tháo gỡ ngay những rào cản, vướng mắc về chất lượng sầu riêng xuất khẩu. Quy định tiêu chuẩn chất lượng nông sản vào thị trường Trung Quốc là giám sát chặt chẽ các chất cấm, độc hại về môi trường và ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng; trong đó có yêu cầu kiểm soát dư lượng chất Cadima (Cd) và Vàng O với trái cây rau quả.
Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk cho biết đã phối hợp Viện Khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên tiến hành khảo sát, đánh giá chất Cd và Vàng O trong canh tác sầu riêng địa phương. Hiệp hội cũng cùng các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ tiến hành cập nhật, quản lý, giám sát các mã vùng trồng, mã cơ sở đóng gói, đảm bảo giám sát và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm sầu riêng từ vùng trồng đến cơ sở đóng gói.
Qua đó, sở Nông nghiệp và Môi trường Đắk Lak cùng thống nhất hỗ trợ chỉ đạo các đơn vị có chuyên môn và Hiệp hội xây dựng chương trình hành động, giám sát chất lượng nông sản xuất khẩu mùa vụ 2025. Trong đó, những hoạch định đã có lâu nay, như giám sát canh tác sầu riêng chuyên canh tại các trang trại, vườn nông dân, với tinh thần ứng dụng công nghệ theo dõi “mỗi gốc sầu riêng mỗi mã QR” phải được triển khai tích cực. Các hợp đồng tiêu thụ, đóng gói sầu riêng từ doanh nghiệp, tổ chức thương lái và nông dân phải được theo dõi chặt chẽ, ngăn ngừa ngay những vi phạm và buông lỏng trong chấp hành xử lý các chất cấm trong thực phẩm, bảo quản và chế biến… Tỉnh cũng cần đánh giá, kiểm tra lại luồng tuyến hệ thống vận tải, logistics nông sản ra biên giới và đưa về các tỉnh thành phía bắc tiêu thụ, sao cho hợp lý và an toàn.
Theo ông Vũ Đức Côn, mùa sầu riêng đang diễn ra ở vùng miền Tây đồng bằng sông Cửu Long cho thấy một lỗ hổng rất lớn trong định hướng ổn định, đồng đều chất lượng trái cây thu hoạch của người nông dân. Điều này liên can đến hiệu quả quản lý, tổ chức canh tác ngay từ đầu của các vườn trồng, và thói quen, kinh nghiệm thu hoạch trong thị trường. Do đó, các khu vực trồng chuyên canh sầu riêng đang có của Đắk Lắk, Tây Nguyên cần lập tức vào cuộc đánh giá khảo sát, kiểm soát lại thực tế canh tác, chuẩn bị thu hoạch khi vào vụ. Nếu các địa bàn vẫn để thương lái tự tung tự tác trong thu hoạch sản lượng lớn, công tác bảo quản nông sản không được đảm bảo, nhất là tình trạng lén lút vận chuyển sầu riêng từ vùng trồng này sang vùng trồng khác, vấn đề tiêu chí chất lượng an toàn sẽ bị phá vỡ. Cần nâng cao nhận thức của người nông dân về vấn đề này ngay lập tức, vụ mùa xuất khẩu 2025 mới có thể đạt hiệu quả như mong muốn, và những nỗ lực tháo gỡ các rào cản kiểm soát từ cơ quan chức năng nước bạn mới đạt thành công.
