Tạo động lực đổi mới, giảm áp lực chi phí cản trở “AI hóa” cho doanh nghiệp

Tạo động lực đổi mới, giảm áp lực chi phí cản trở “AI hóa” cho doanh nghiệp

Báo cáo ứng dụng công nghệ trong kinh doanh 2024 khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của CPA Australia cho biết, tỉ lệ ứng dụng chiến lược số, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào chiến lược tổ chức chung của các doanh nghiệp Việt Nam cao hơn so với những doanh nghiệp ở các thị trường khác trong khu vực.

Cụ thể, có tới 74% doanh nghiệp được khảo sát tại Việt Nam đã và đang áp dụng chiến lược số vào hoạt động kinh doanh của mình, cao hơn nhiều so với mức trung bình 63% của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Điều này góp phần cải thiện mức độ vận dụng công nghệ của các doanh nghiệp Việt và mang lại nhiều lợi ích như thúc đẩy hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, nâng cao sự hài lòng của nhân viên và củng cố an ninh mạng của từng doanh nghiệp.

Theo thông tin tại tọa đàm “Ứng dụng AI trong sản xuất: Động lực đổi mới và phát triển” diễn ra ngày 31/3, ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) khẳng định, AI đang ngày càng trở nên phổ biến trong ngành sản xuất tại Việt Nam. Công nghệ này không chỉ giúp các doanh nghiệp nâng cao năng suất mà còn tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm thiểu các chi phí phát sinh. Một trong những ví dụ điển hình là việc ứng dụng AI trong ngành dệt may. Điển hình, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), một trong những tên tuổi lớn trong ngành đã áp dụng AI để tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý chuỗi cung ứng và dự báo nhu cầu thị trường. Nhờ đó, Vinatex đã giảm được 30% thời gian sản xuất, đồng thời tăng cường độ chính xác và giảm thiểu lãng phí.

Còn trong ngành da giày, AI đóng vai trò quan trọng trong việc tự động hóa quy trình thiết kế và sản xuất. Công nghệ này không chỉ giúp phân tích xu hướng thị trường mà còn hỗ trợ trong việc thiết kế mẫu mã phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng. AI cũng giúp tối ưu hóa dây chuyền sản xuất, giảm thiểu sai sót và tăng năng suất lao động.

Không chỉ trong ngành dệt may và da giày, AI cũng đã được ứng dụng hiệu quả trong các ngành công nghiệp nặng. Tổng Công ty Máy động lực và Máy công nghiệp thuộc Bộ Công Thương đã sử dụng AI để giám sát và bảo trì thiết bị giúp giảm thiểu sự cố, nâng cao hiệu quả hoạt động và kéo dài tuổi thọ của các máy móc.

Mặc dù AI mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên, việc triển khai công nghệ này tại Việt Nam vẫn gặp phải một số thách thức lớn. Một trong những khó khăn đầu tiên là thiếu hụt hạ tầng dữ liệu. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp truyền thống vẫn chưa có hệ thống dữ liệu đủ mạnh để thu thập và xử lý thông tin phục vụ cho AI.

Để khắc phục vấn đề này, tại buổi toạ đàm, ông Nguyễn Đoàn Kết, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông chia sẻ, một trong những bước đầu tiên là phải xây dựng dữ liệu làm cho các hệ thống máy móc có thể giao tiếp và truyền tải dữ liệu một cách hiệu quả. Với một doanh nghiệp có tuổi đời hơn 60 năm như Rạng Đông, việc kết nối các hệ thống máy móc cũ và mới là một thử thách không nhỏ.

Bên cạnh vấn đề hạ tầng dữ liệu, một thách thức khác là thiếu hụt nhân lực có trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực AI. Việc ứng dụng AI không chỉ yêu cầu các kỹ sư có kiến thức về công nghệ mà còn cần những chuyên gia có khả năng phân tích dữ liệu và vận dụng AI vào các quy trình sản xuất cụ thể. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này tại Việt Nam còn khá khan hiếm.

Tiếp đó, chi phí đầu tư ban đầu cho việc triển khai AI cũng là một yếu tố cần phải tính đến. Các doanh nghiệp phải bỏ ra một khoản chi phí lớn để xây dựng hạ tầng công nghệ, nâng cấp thiết bị và đào tạo nhân sự. Đối với nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây có thể là một gánh nặng tài chính đáng kể.

Dù còn đối mặt với nhiều thách thức, các chuyên gia và doanh nghiệp đều nhận thấy rằng AI là yếu tố then chốt giúp ngành sản xuất Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ chuyển đổi số. Để hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua những khó khăn này, Bộ Công Thương đã chủ động mời các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghiệp 4.0 và AI như Siemens, Samsung, Toyota tổ chức các hội nghị, khóa đào tạo nhằm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc ứng dụng AI. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp tiếp cận với công nghệ tiên tiến mà còn giúp xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ngoài ra, hợp tác quốc tế cũng là một yếu tố quan trọng để giúp Việt Nam học hỏi và áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ từ các quốc gia phát triển. Các doanh nghiệp Việt Nam có thể hợp tác với các tập đoàn lớn, các viện nghiên cứu quốc tế để triển khai AI vào sản xuất một cách hiệu quả nhất.

AI đang mở ra những cơ hội mới đầy hứa hẹn cho ngành sản xuất Việt Nam giúp nâng cao hiệu quả, tối ưu hóa quy trình và tăng sức cạnh tranh trong môi trường toàn cầu. Tuy nhiên, để triển khai AI thành công, các doanh nghiệp cần phải vượt qua những thách thức về hạ tầng dữ liệu, nhân lực và chi phí đầu tư. Chính phủ và các tổ chức công nghệ có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp, cung cấp nguồn lực và tạo ra môi trường thuận lợi để AI trở thành công cụ chiến lược giúp ngành sản xuất Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. AI không chỉ là xu hướng công nghệ mà còn là yếu tố sống còn để doanh nghiệp tồn tại và vươn lên trong kỷ nguyên số.