Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã đưa ra những dự báo quan trọng về thị trường xuất khẩu thủy sản tiềm năng trong năm 2025.
Theo đó, nền kinh tế Mỹ được kỳ vọng sẽ tiếp tục ổn định và phục hồi mạnh mẽ, tạo ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam. Trong năm 2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Mỹ đã ghi nhận mức tăng trưởng 16%, đạt trên 1,8 tỷ USD, với các sản phẩm chủ lực như tôm chân trắng, tôm sú, cá tra, cá ngừ, cua và ghẹ đều có sự tăng trưởng tích cực. Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy tiêu thụ thủy sản tại Mỹ chính là sự gia tăng nhanh chóng của mức lương người lao động, vượt qua mức tăng giá tiêu dùng, góp phần kích thích nhu cầu thực phẩm, trong đó có thủy sản. Bên cạnh đó, chính sách nới lỏng tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng được kỳ vọng sẽ tạo động lực tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.
Những "điểm đến" đầy hứa hẹn cho thủy sản Việt Nam 2025 |
Tuy nhiên, VASEP cũng nhận định rằng những thách thức lớn đối với xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đến từ các chính sách thuế của chính quyền mới, đặc biệt là nguy cơ xáo trộn thương mại quốc tế và tình trạng tắc nghẽn tại các cảng biển do thay đổi trong thuế quan, điều này có thể ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại và gia tăng chi phí vận chuyển. Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục là một trong những thị trường trọng điểm và mang tính chiến lược đối với ngành thủy sản Việt Nam nhờ lợi thế địa lý giúp giảm chi phí logistics so với các thị trường lớn khác. Sự tăng trưởng ổn định của nền kinh tế Trung Quốc cũng sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Dù vậy, ngành thủy sản Việt Nam cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ thị trường nội địa Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ có thể giảm do tác động từ các chính sách thuế quan mới. Ngoài ra, Trung Quốc đang gia tăng xuất khẩu thủy sản sang các thị trường ASEAN như Malaysia, Thái Lan và Philippines, điều này tạo ra áp lực lớn đối với sản phẩm thủy sản Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam có thể tận dụng cơ hội gia tăng thị phần tại Mỹ khi Trung Quốc chịu tác động từ chiến tranh thương mại và các vấn đề thuế quan. Tuy nhiên, sự cạnh tranh từ sản phẩm thủy sản Trung Quốc trên thị trường quốc tế vẫn là một thách thức không nhỏ. Cùng với đó, khu vực ASEAN và các quốc gia châu Á được dự báo sẽ đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu vào năm 2025. Mặc dù phải cạnh tranh với Trung Quốc và Ấn Độ, ASEAN vẫn là thị trường tiềm năng cho thủy sản Việt Nam. Tuy vậy, nhu cầu tiêu thụ tại ASEAN có thể bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm của tầng lớp trung lưu tại Indonesia – nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, đồng thời Thái Lan cũng đang gặp khó khăn trong quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch. Dẫu vậy, so với các thị trường như EU và Nhật Bản, ASEAN vẫn được xem là điểm đến khả quan cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong năm tới.
Ngoài ra, Trung Đông cũng là thị trường đầy triển vọng dù hiện chỉ chiếm chưa đến 4% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Nhu cầu thủy sản tại khu vực này đang gia tăng nhanh chóng khi các quốc gia Trung Đông đang chuyển đổi từ nền kinh tế phụ thuộc vào dầu mỏ sang phát triển các ngành công nghiệp phi dầu mỏ như du lịch, công nghệ và chế biến thực phẩm.
Những nước như UAE, Ả Rập Saudi, Qatar và Kuwait phụ thuộc vào nhập khẩu thủy sản để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nội địa, do đó nhu cầu nhập khẩu từ các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Để tận dụng tiềm năng từ các thị trường này và chinh phục mục tiêu xuất khẩu đạt 11 tỷ USD trong năm 2025, VASEP nhấn mạnh rằng ngành thủy sản Việt Nam cần tạo động lực cho bà con nông ngư dân yên tâm sản xuất, đảm bảo nguồn nguyên liệu xuất xứ Việt Nam để hưởng lợi từ các ưu đãi thuế quan, đồng thời doanh nghiệp cần chú trọng cải tiến chất lượng sản phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh và khơi thông thị trường xuất khẩu.