Để kinh tế tư nhân bứt phá theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW
Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 được ví như một “phát pháo lệnh” mạnh mẽ khởi động một giai đoạn mới đầy khát vọng dành cho khu vực tư nhân.
Công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam có triển vọng phát triển lớn vì có thể tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu của các tập đoàn đa quốc gia đang hoạt động trong nước. Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp trong nước hiện mới chỉ tham gia vào khâu thấp nhất của chuỗi giá trị là lắp ráp linh kiện nhập khẩu và phụ thuộc vào các tập đoàn đa quốc gia.
Theo Cục Công nghiệp Việt Nam (VIA) thuộc Bộ Công Thương, chi phí lao động của Việt Nam đang tăng đến mức không còn được coi là lợi thế cạnh tranh. Theo đó, nếu ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước không phát triển được sản phẩm chất lượng và giảm giá thành, các tập đoàn đa quốc gia sẽ chuyển sản xuất sang nước khác một khi các ưu đãi của chính phủ hết hiệu lực. Vì vậy, nếu Việt Nam không thể sớm thành lập các doanh nghiệp tầm cỡ khu vực và quốc tế để dẫn dắt và phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ của mình thì sẽ mất cơ hội đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Việt Nam đã tham gia ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA), tạo điều kiện phát triển các ngành công nghiệp, đặc biệt là điện tử, cơ khí, dệt may và da giày. Cùng với môi trường chính trị ổn định, nguồn lao động dồi dào, có tay nghề cao, đây là cơ hội thuận lợi để các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam phát triển tốt hơn.
Theo VIA, điều kiện tiên quyết để phát triển công nghiệp hỗ trợ là phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo trong nước, mở ra cơ hội thị trường cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ trở thành nhà cung cấp và tham gia vào chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất, lắp ráp sản phẩm cuối cùng. Mặt khác, Việt Nam cần mở rộng thị trường nước ngoài, tiếp thu kiến thức kỹ thuật và trình độ sản xuất từ nước ngoài để nâng cao năng lực sản xuất của mình.
Các chuyên gia cũng nhìn nhận, việc tái cơ cấu nền kinh tế, lựa chọn mô hình tăng trưởng mới, tái cơ cấu công nghiệp và các vấn đề khác đang trở nên cấp thiết nhằm phát huy tối đa lợi thế cạnh tranh của Việt Nam nhằm phát triển ổn định và bền vững. Tuy nhiên, phát triển công nghiệp đòi hỏi một quá trình tích lũy trình độ quản lý và sản xuất lâu dài và khó có thể tạo ra bước nhảy vọt nếu không có sự hỗ trợ mạnh mẽ của nhà nước.
Lực lượng chính trong sản xuất công nghiệp của Việt Nam là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chiếm 98 phần trăm. Với xuất phát điểm thấp như vậy, họ cần có nhiều chính sách khuyến khích hơn nữa để nâng cao trình độ sản xuất và khả năng cạnh tranh. Trên cơ sở đó, nhà nước cần hướng các nguồn lực xã hội vào lĩnh vực sản xuất, đồng thời có chính sách dài hạn, dành nguồn lực lớn để hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến, chế tạo, giúp doanh nghiệp đạt trình độ khu vực và quốc tế.
Để thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ phát triển, Việt Nam cần định hướng lựa chọn và khuyến khích Các dự án FDI trong các ngành công nghiệp đến năm 2030 với ưu tiên sử dụng nguyên liệu và linh kiện trong nước, cam kết chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ.
Mai Anh
