Bạn cảm thấy rất khó khi cần biện hộ và bảo vệ lợi ích cho bản thân? Có lẽ bạn không phải người duy nhất. Dạng tính cách mà các nhà tâm lý gọi là "dễ chịu" nói đến "sự sẵn lòng để hòa hợp với người khác". Nếu bạn là người có tính cách dễ chịu, bạn có thể dễ dàng hòa đồng với mọi người. Nhưng nếu bạn "quá dễ thương", điều này đôi khi lại cản trở bạn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình.
Bất cứ khi nào bạn đề nghị, yêu cầu điều gì đó ở nơi làm việc, bạn sẽ đối mặt với nguy cơ bị từ chối và có thể làm cho người được đề nghị không vui. Chính vì thế, những "người dễ chịu" thường lảng tránh ngay từ đầu khi cần phải yêu cầu điều gì đó. Song, thái độ đó lại có thể trở thành trở ngại đối với họ trong công việc.
Nghiên cứu cho thấy, những người "được tiếng dễ thương" thường kiếm ít tiền hơn "người khó chịu" (dù sự thật là người khó chịu có thể phải mất việc thường xuyên hơn). Còn trong vai trò lãnh đạo, người có tính cách dễ chịu sẽ gặp khó khăn để có thể tìm đủ nguồn lực cần thiết cho đội, nhóm của họ. Như vậy, bạn có thể làm gì để trở nên quyết đoán hơn dù tính cách của bạn không phải như thế?
Bước 1: Xác định vấn đề
Để xác định được vấn đề đang gặp phải, bạn cần tự trả lời các câu hỏi:
- Vấn đề ở đây đang là gì?
- Đây có thực sự là vấn đề cần giải quyết hay không?
- Mục đích sau khi xử lý vấn đề là gì?
Và trong quá trình xử lý vấn đề thì các quyết định sẽ dần được định hình.
Bước 2: Phân tích và nhìn nhận vấn đề
Sau khi đã xác định vấn đề, hãy cố gắng phân tích và nhìn nhận vấn đề một cách khách quan nhất có thể.
Vấn đề cần phải được phân tích theo nhiều hướng, nhiều góc độ, nhiều phương diện khác nhau. Rồi từ đó, bạn sẽ xác định được điểm lợi, điểm hại khi đưa ra quyết định.
Ngoài ra, bạn cũng cần căn cứ theo điều kiện thực tế để xác định xem đâu là những yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả.
Nếu trong quá trình phân tích và nhìn nhận vấn đề bị thiếu dữ liệu, bạn nên có sự tìm hiểu bổ sung, tránh đưa ra những quyết định vội vàng, thiếu căn cứ.
Đây là quá trình mất nhiều thời gian nhất trong quá trình đưa ra quyết định. Tuy nhiên, bạn không được vì nóng vội mà bỏ qua.
Bước 3: Tổng hợp các giải pháp khả thi
Có rất nhiều các giải pháp sẽ được đưa ra khi một vấn đề xuất hiện. Các giải pháp này có thể là kết luận do tự mình đưa ra hoặc từ việc tham khảo ý kiến của người khác.
Tuy nhiên, từ bước phân tích và nhìn nhận vấn đề, bạn sẽ phải loại bỏ các giải pháp bất khả thi.
Giải pháp khả thi phải đảm bảo các tiêu chí sau:
- Giải quyết được vấn đề đang đưa ra.
- Phù hợp với những điều kiện hiện có.
- Các giải pháp được kiểm soát và hạn chế được tối đa những tác động bất ngờ không mong muốn.
Lưu ý: Bạn nên đưa ra những tiêu chuẩn nhất định khi tìm kiếm giải pháp, để tránh tình trạng bị loạn do có quá nhiều giải pháp được đưa ra.
Bước 4: Phân tích ưu – nhược điểm của từng giải pháp
Cuối cùng, bạn thường chỉ sử dụng một giải pháp cho một vấn đề thôi. Vậy nên, bạn sẽ cần phải phân tích ưu – nhược điểm của từng giải pháp để có sự đối chiếu và so sánh. Từ đó, bạn sẽ có cơ sở để dễ dàng lựa chọn hơn.
Nhưng bạn cũng đừng quên là các giải pháp hoàn toàn có thể bổ sung và bổ khuyết cho nhau. Đừng cứng nhắc lấy A là phải bỏ B nhé!
Bước 5: Lựa chọn và đưa ra quyết định
Và đến đây, khi đã có đủ dữ liệu, bạn sẽ phải lựa chọn và đưa ra quyết định cuối cùng.
Quyết định cuối cùng sẽ là giải pháp hoàn thiện nhất trong những giải pháp. Nó có thể giải quyết được vấn đề một cách triệt để nhất bằng những điều kiện hiện có mà vẫn đảm bảo các quy tắc đề ra.
Tuy nhiên, không phải lúc nào bạn cũng có thể dễ dàng đưa ra được quyết định lý tưởng như thế. Nhưng bạn hãy cố gắng để đến gần với các điều kiện lý tưởng trên nhé!
Bước 6: Thực thi quyết định đã đề ra
Quyết định chỉ có ý nghĩa khi nó được thực hiện. Nếu bạn đã suy xét cẩn thận để đưa ra quyết định, vậy bây giờ hãy thực hiện nó và cùng xem kết quả.
Nếu bạn làm một mình, hãy quán triệt tư tưởng của bản thân. Nếu làm cùng team, bạn hãy chắc rằng đồng đội của bạn đã hiểu rõ và thống nhất với quyết định cuối cùng.
Bước 7: Kiểm tra và tổng kết kết quả
Khi quyết định được thực hiện, bạn nhớ luôn theo sát kiểm tra việc thực thi quyết định, tiến độ hành động. Nếu có những vấn đề sai phạm hoặc chậm trễ thì bạn cần phải nhanh chóng tiến hành điều chỉnh cho phù hợp.
Và khi có kết quả, bạn hãy tổng kết lại để xem quyết định được đưa ra có chính xác hay không, và nếu không thì vấn đề nằm ở đâu. Đây sẽ là bài học quý giá cho những lần ra quyết định sau của bạn đấy.
Minh Tú (T/H)
