Chủ nhật 06/07/2025 06:22
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo: Chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá, nhưng điều kiện tiên quyết là phải “cởi trói” các chính sách hiện hành.

Kinh tế tư nhân hiện đóng góp hơn 40% GDP, tạo ra hàng triệu việc làm và chiếm khoảng 30% ngân sách nhà nước thông qua các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng thu ngân sách từ khu vực này đạt hơn 15% mỗi năm, vượt xa khu vực doanh nghiệp nhà nước và gấp đôi khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Tuy nhiên, tiềm năng của kinh tế tư nhân vẫn còn rất lớn và chưa được khai thác hết. Với đội ngũ lao động trẻ, năng động, khả năng tiếp cận công nghệ hiện đại như Blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI), Fintech và các nền tảng số hóa, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội tạo ra những doanh nghiệp “kỳ lân” – các công ty khởi nghiệp đạt giá trị tỷ đô nếu được hỗ trợ đúng cách.

Tại Hội thảo “Tháo gỡ bất cập chính sách để phát huy vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế Việt Nam” diễn ra chiều nay, ngày 21/3/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF nhấn mạnh rằng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá, nhưng điều kiện tiên quyết là phải “cởi trói” các chính sách hiện hành.

 ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF
Ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF

Những rào cản kìm hãm sự phát triển

Dù có nhiều đóng góp nổi bật, kinh tế tư nhân vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những rào cản lớn nhất là hệ thống chính sách chưa đồng bộ và còn nhiều bất cập. Chẳng hạn, Nghị định 38/2018 về hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã được ban hành từ lâu, nhưng sau 7 năm triển khai, tổng nguồn lực huy động chỉ đạt vài trăm tỷ đồng - con số quá nhỏ bé so với nhu cầu thực tế và nguồn lực xã hội. Điều này cho thấy cơ chế hỗ trợ hiện tại chưa đủ sức hấp dẫn để thu hút nguồn lực xã hội, đặc biệt là từ khu vực tư nhân, kiều bào và nhà đầu tư nước ngoài.

Ngoài ra, các thủ tục hành chính phức tạp, thiếu minh bạch và chồng chéo giữa các quy định pháp luật cũng là “gánh nặng” đối với doanh nghiệp. Theo ông Nguyễn Quang Huy, hiện nay nhiều người có năng lực và kinh nghiệm sẵn sàng tham gia khởi nghiệp nhưng họ thiếu sự đồng hành từ các cơ quan chức năng và chính sách hỗ trợ cụ thể. Trong khi đó, ngân sách nhà nước và các quỹ đầu tư từ địa phương, bộ ngành khó tham gia vào lĩnh vực khởi nghiệp do tính chất “mạo hiểm”, dẫn đến sự phụ thuộc lớn vào nguồn lực tư nhân vốn đang bị kìm hãm bởi các rào cản thể chế.

Một vấn đề khác là sự thiếu liên kết giữa các doanh nghiệp tư nhân. Phần lớn doanh nghiệp hiện nay có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, thiếu khả năng hợp tác để tạo ra chuỗi giá trị lớn hơn hoặc cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Điều này khiến kinh tế tư nhân chưa thể hình thành những “đầu tàu” dẫn dắt, như các tập đoàn lớn ở các nước phát triển.

Giải pháp đột phá - Huy động nguồn lực xã hội

Để tháo gỡ những rào cản trên, ông Nguyễn Quang Huy đề xuất một loạt giải pháp mang tính chiến lược. Trước hết, cần quán triệt tư duy của các cơ quan quản lý nhà nước, theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các lãnh đạo nhà nước đã chỉ đạo, sắp tới Nghị quyết về chiến lược, chính sách phát triển Kinh tế tư nhân vì Việt Nam thịnh vượng cần đưa vào nội dung này, đó là doanh nghiệp được hoạt động kinh doanh những ngành nghề, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Cần tạo mọi điều kiện thuật lợi nhất, hỗ trợ cao nhất, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thành lập doanh nghiệp, cần sửa đổi và bổ sung các cơ chế chính sách mới, động bộ giữa các quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đó có Nghị định 38/2028 và các thông tư, nghị định có liên quan theo hướng linh hoạt hơn, tạo điều kiện tốt nhất để tạo niềm tin, hy vọng của nhà đầu tư, huy động nguồn lực từ xã hội, bao gồm cả doanh nghiệp trong nước, kiều bào và nhà đầu tư nước ngoài.

Ông Huy gợi ý, xây dựng một quỹ đầu tư khởi nghiệp với cơ cấu đóng góp cụ thể: Nguồn lực xã hội, doanh nghiệp trong nước (tư nhân) góp khoảng 40%-50, khu vực FDI và kiều bào góp khoảng 20%-30% và nhà nước tham gia 30%. Nếu thực hiện thành công, mô hình này có thể huy động hàng chục tỷ USD, tạo nguồn vốn mạnh mẽ để thúc đẩy khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Ông Huy cũng nhấn mạnh rằng, Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh lớn nhờ đội ngũ lao động trẻ, tiếp cận công nghệ nhanh và khả năng hội nhập quốc tế sâu rộng. “Công nghệ của chúng ta không thua kém các nước. Với sự chung tay của khối doanh nghiệp trưởng thành cùng với doanh nghiệp khởi nghiệp, chúng ta có thể làm chủ công nghệ lõi và thu hút đầu tư nước ngoài,” ông Huy khẳng định. Để hiện thực hóa điều này, cần khuyến khích mỗi doanh nghiệp trích một phần lợi nhuận nhỏ để đầu tư vào khởi nghiệp và khoa học công nghệ, vào quỹ đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo từ đó tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh.
Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh.

Ngoài ra, ông Huy đề xuất, chia các đối tượng tham gia vào phát triển kinh tế tư vì Việt Nam thịnh vượng, có thể chia thành 10 nhóm, bao gồm thanh niên, sinh viên, phụ nữ, nông dân, nhà khoa học công nghệ, công nhân viên chức nghĩ hưu,… Mỗi nhóm này đều có tiềm năng trở thành lực lượng nòng cốt cho khởi nghiệp, đầu vào cho doanh nghiệp và kinh tế tư nhân phát triển mạnh nếu được hỗ trợ đúng cách. Ví dụ, thanh niên và sinh viên có thể mang đến sự sáng tạo, trong khi các nhà khoa học công nghệ có thể đóng góp những giải pháp đột phá. Tuy nhiên, để khai thác tiềm năng này, cần có chính sách cụ thể cho từng nhóm và các chính sách đột phá về ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn vay hoặc đào tạo kỹ năng khởi nghiệp, quản trị doanh nghiệp, phát triển thị trường. Ngân sách nhà nước nên hỗ trợ cụ thể vào các chương trình đào tạo kỹ năng, kỹ thuật, các chương trình thiết thực này.

Kinh tế tư nhân là đầu tàu tăng trưởng

Theo ông Nguyễn Quang Huy, nếu các rào cản chính sách được tháo gỡ, kinh tế tư nhân hoàn toàn có thể trở thành “đầu tàu” trong chiến lược phát triển kinh tế Việt Nam giai đoạn 2025-2030 và tầm nhìn 2045 nhân 100 năm thành lập nước chúng ta đạt được con số năm triệu doanh nghiệp là có thể đạt được. Điều này phù hợp với mục tiêu của Nghị quyết 45/NQ-CP, trong đó đặt kỳ vọng kinh tế tư nhân sẽ đóng góp 55% vào tăng trưởng kinh tế vào năm 2025.

Để đạt được mục tiêu này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các tầng lớp xã hội. Nhà nước cần đóng vai trò kiến tạo, hoàn thiện khung pháp lý và tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng. Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh. Trong khi đó, cộng đồng xã hội, bao gồm kiều bào và các nhà đầu tư nước ngoài, có thể đóng góp nguồn lực tài chính và tri thức và “đại sứ bán hàng” để hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững và tiếp cận thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, việc “cởi trói” chính sách và huy động nguồn lực xã hội sẽ là chìa khóa để kinh tế tư nhân vươn mình, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn khẳng định vị thế trên trường quốc tế, góp phần hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Tin bài khác
6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất kể từ năm 2020 đến nay.
Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng vượt ra khỏi phạm vi địa phương để định hình như một thương hiệu quốc gia, hội nhập vững chắc vào thị trường quốc tế.
Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới sở hữu 2 sân bay quốc tế, 2 cảng biển loại và hệ thống giao thông khá đồng bộ, kết nối liên hoàn theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây. Tất cả sẽ tạo nền tảng vững chắc để Đà Nẵng phát triển trong giai đoạn tới.
Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Đà phục hồi du lịch bùng nổ đang là bệ phóng cho hàng không Việt. Các hãng bay tăng cường đội tàu, mở rộng mạng lưới, khẳng định vị thế trên bản đồ khu vực.
TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

Trong 6 tháng đầu năm, GRDP của TP. Hồ Chí Minh cũ tăng 7,82%; nếu tính chung sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, mức tăng trưởng đạt 6,56%.
Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau khi hợp nhất với tỉnh Kon Tum thành tỉnh Quảng Ngãi (mới) sở hữu vị trí địa chiến lược quan trọng, kết nối Đông - Tây, Bắc – Nam, sự kết hợp độc đáo giữa kinh tế biển với kinh tế rừng và nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối thông suốt từ vùng núi đến vùng biển sẽ mở ra không gian rộng lớn và nhiều lợi thế để phát triển.
Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ốn, vốn FDI đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 3,677 tỷ USD, tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Chiều 3/7, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2025 với nhiều điểm sáng đáng chú ý, trong bối cảnh thế giới tiếp tục đối mặt với suy giảm tăng trưởng và bất định địa chính trị.
Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về 'deal' thuế quan đối ứng Mỹ - Việt?

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn cho rằng, việc thỏa thuận được mức thuế đối ứng hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là 20% là một thành công và kể cả mức 40% cho hàng transshipping cũng rất tích cực.
Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính vừa công bố hướng dẫn xử lý tài chính và tài sản công sau khi sắp xếp theo mô hình hai cấp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí.
Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Tối 2/7 (giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump để trao đổi về quan hệ song phương và đàm phán thương mại, trong đó có nội dung trọng tâm liên quan đến thuế đối ứng giữa hai nước.
Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Điểm nổi bật của Luật PPP sửa đổi và Nghị định ban hành ngày 1/7/2025 mở đường cho đầu tư vào khoa học – công nghệ và chuyển đổi số là phân cấp mạnh, ưu đãi lớn, chỉ định nhà đầu tư có công nghệ chiến lược.
Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Từ năm 2026, hộ kinh doanh sẽ bị phân loại theo 4 mức doanh thu, thay thế thuế khoán nhằm tạo sự minh bạch và bình đẳng giữa hộ kinh doanh, doanh nghiệp và người lao động.
Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Ngày 30/6/2025, Bộ Công Thương đã ban hành văn bản số 4756/BCT-PC nhằm phối hợp cung cấp thông tin tổng kết Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021–2025. Văn bản là phản hồi Công văn số 2965/BTP-PB&TG ngày 28/5/2025 của Bộ Tư pháp về hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.
Trình dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân để Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp tháng 10

Trình dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân để Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp tháng 10

Bộ Tài chính công bố định hướng sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, với thay đổi về thu nhập chịu thuế, mức giảm trừ gia cảnh, miễn thuế ưu đãi và biểu thuế lũy tiến. Mục tiêu là xây dựng chính sách thuế công bằng, minh bạch, hiện đại, trình Quốc hội kỳ họp tháng 10/2025.