Thứ ba 16/09/2025 17:37
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo: Chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá, nhưng điều kiện tiên quyết là phải “cởi trói” các chính sách hiện hành.

Kinh tế tư nhân hiện đóng góp hơn 40% GDP, tạo ra hàng triệu việc làm và chiếm khoảng 30% ngân sách nhà nước thông qua các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng thu ngân sách từ khu vực này đạt hơn 15% mỗi năm, vượt xa khu vực doanh nghiệp nhà nước và gấp đôi khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Tuy nhiên, tiềm năng của kinh tế tư nhân vẫn còn rất lớn và chưa được khai thác hết. Với đội ngũ lao động trẻ, năng động, khả năng tiếp cận công nghệ hiện đại như Blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI), Fintech và các nền tảng số hóa, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội tạo ra những doanh nghiệp “kỳ lân” – các công ty khởi nghiệp đạt giá trị tỷ đô nếu được hỗ trợ đúng cách.

Tại Hội thảo “Tháo gỡ bất cập chính sách để phát huy vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế Việt Nam” diễn ra chiều nay, ngày 21/3/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF nhấn mạnh rằng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa để kinh tế tư nhân bứt phá, nhưng điều kiện tiên quyết là phải “cởi trói” các chính sách hiện hành.

 ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF
Ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Chủ tịch Quỹ Khởi nghiệp quốc gia - VNSIF

Những rào cản kìm hãm sự phát triển

Dù có nhiều đóng góp nổi bật, kinh tế tư nhân vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những rào cản lớn nhất là hệ thống chính sách chưa đồng bộ và còn nhiều bất cập. Chẳng hạn, Nghị định 38/2018 về hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã được ban hành từ lâu, nhưng sau 7 năm triển khai, tổng nguồn lực huy động chỉ đạt vài trăm tỷ đồng - con số quá nhỏ bé so với nhu cầu thực tế và nguồn lực xã hội. Điều này cho thấy cơ chế hỗ trợ hiện tại chưa đủ sức hấp dẫn để thu hút nguồn lực xã hội, đặc biệt là từ khu vực tư nhân, kiều bào và nhà đầu tư nước ngoài.

Ngoài ra, các thủ tục hành chính phức tạp, thiếu minh bạch và chồng chéo giữa các quy định pháp luật cũng là “gánh nặng” đối với doanh nghiệp. Theo ông Nguyễn Quang Huy, hiện nay nhiều người có năng lực và kinh nghiệm sẵn sàng tham gia khởi nghiệp nhưng họ thiếu sự đồng hành từ các cơ quan chức năng và chính sách hỗ trợ cụ thể. Trong khi đó, ngân sách nhà nước và các quỹ đầu tư từ địa phương, bộ ngành khó tham gia vào lĩnh vực khởi nghiệp do tính chất “mạo hiểm”, dẫn đến sự phụ thuộc lớn vào nguồn lực tư nhân vốn đang bị kìm hãm bởi các rào cản thể chế.

Một vấn đề khác là sự thiếu liên kết giữa các doanh nghiệp tư nhân. Phần lớn doanh nghiệp hiện nay có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, thiếu khả năng hợp tác để tạo ra chuỗi giá trị lớn hơn hoặc cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Điều này khiến kinh tế tư nhân chưa thể hình thành những “đầu tàu” dẫn dắt, như các tập đoàn lớn ở các nước phát triển.

Giải pháp đột phá - Huy động nguồn lực xã hội

Để tháo gỡ những rào cản trên, ông Nguyễn Quang Huy đề xuất một loạt giải pháp mang tính chiến lược. Trước hết, cần quán triệt tư duy của các cơ quan quản lý nhà nước, theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các lãnh đạo nhà nước đã chỉ đạo, sắp tới Nghị quyết về chiến lược, chính sách phát triển Kinh tế tư nhân vì Việt Nam thịnh vượng cần đưa vào nội dung này, đó là doanh nghiệp được hoạt động kinh doanh những ngành nghề, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Cần tạo mọi điều kiện thuật lợi nhất, hỗ trợ cao nhất, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thành lập doanh nghiệp, cần sửa đổi và bổ sung các cơ chế chính sách mới, động bộ giữa các quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đó có Nghị định 38/2028 và các thông tư, nghị định có liên quan theo hướng linh hoạt hơn, tạo điều kiện tốt nhất để tạo niềm tin, hy vọng của nhà đầu tư, huy động nguồn lực từ xã hội, bao gồm cả doanh nghiệp trong nước, kiều bào và nhà đầu tư nước ngoài.

Ông Huy gợi ý, xây dựng một quỹ đầu tư khởi nghiệp với cơ cấu đóng góp cụ thể: Nguồn lực xã hội, doanh nghiệp trong nước (tư nhân) góp khoảng 40%-50, khu vực FDI và kiều bào góp khoảng 20%-30% và nhà nước tham gia 30%. Nếu thực hiện thành công, mô hình này có thể huy động hàng chục tỷ USD, tạo nguồn vốn mạnh mẽ để thúc đẩy khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Ông Huy cũng nhấn mạnh rằng, Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh lớn nhờ đội ngũ lao động trẻ, tiếp cận công nghệ nhanh và khả năng hội nhập quốc tế sâu rộng. “Công nghệ của chúng ta không thua kém các nước. Với sự chung tay của khối doanh nghiệp trưởng thành cùng với doanh nghiệp khởi nghiệp, chúng ta có thể làm chủ công nghệ lõi và thu hút đầu tư nước ngoài,” ông Huy khẳng định. Để hiện thực hóa điều này, cần khuyến khích mỗi doanh nghiệp trích một phần lợi nhuận nhỏ để đầu tư vào khởi nghiệp và khoa học công nghệ, vào quỹ đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo từ đó tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh.
Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh.

Ngoài ra, ông Huy đề xuất, chia các đối tượng tham gia vào phát triển kinh tế tư vì Việt Nam thịnh vượng, có thể chia thành 10 nhóm, bao gồm thanh niên, sinh viên, phụ nữ, nông dân, nhà khoa học công nghệ, công nhân viên chức nghĩ hưu,… Mỗi nhóm này đều có tiềm năng trở thành lực lượng nòng cốt cho khởi nghiệp, đầu vào cho doanh nghiệp và kinh tế tư nhân phát triển mạnh nếu được hỗ trợ đúng cách. Ví dụ, thanh niên và sinh viên có thể mang đến sự sáng tạo, trong khi các nhà khoa học công nghệ có thể đóng góp những giải pháp đột phá. Tuy nhiên, để khai thác tiềm năng này, cần có chính sách cụ thể cho từng nhóm và các chính sách đột phá về ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn vay hoặc đào tạo kỹ năng khởi nghiệp, quản trị doanh nghiệp, phát triển thị trường. Ngân sách nhà nước nên hỗ trợ cụ thể vào các chương trình đào tạo kỹ năng, kỹ thuật, các chương trình thiết thực này.

Kinh tế tư nhân là đầu tàu tăng trưởng

Theo ông Nguyễn Quang Huy, nếu các rào cản chính sách được tháo gỡ, kinh tế tư nhân hoàn toàn có thể trở thành “đầu tàu” trong chiến lược phát triển kinh tế Việt Nam giai đoạn 2025-2030 và tầm nhìn 2045 nhân 100 năm thành lập nước chúng ta đạt được con số năm triệu doanh nghiệp là có thể đạt được. Điều này phù hợp với mục tiêu của Nghị quyết 45/NQ-CP, trong đó đặt kỳ vọng kinh tế tư nhân sẽ đóng góp 55% vào tăng trưởng kinh tế vào năm 2025.

Để đạt được mục tiêu này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các tầng lớp xã hội. Nhà nước cần đóng vai trò kiến tạo, hoàn thiện khung pháp lý và tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng. Doanh nghiệp cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng văn hóa hợp tác, văn hoá kinh doanh. Trong khi đó, cộng đồng xã hội, bao gồm kiều bào và các nhà đầu tư nước ngoài, có thể đóng góp nguồn lực tài chính và tri thức và “đại sứ bán hàng” để hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững và tiếp cận thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, việc “cởi trói” chính sách và huy động nguồn lực xã hội sẽ là chìa khóa để kinh tế tư nhân vươn mình, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn khẳng định vị thế trên trường quốc tế, góp phần hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Tin bài khác
Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Bước vào năm đầu tiên sau hợp nhất ba tỉnh, Phú Thọ mới đã đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP 10,3%, với trọng tâm công nghiệp - xây dựng làm động lực chính.
Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Tại buổi làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phát triển sản phẩm mới và kết nối dòng vốn toàn cầu.
Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Ngày 15/9, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã tổ chức Hội thảo quốc gia với chủ đề “Hoạt động bảo vệ tầng ô-dôn hướng tới chuyển đổi xanh: Thúc đẩy hợp tác liên chính phủ, hợp tác công – tư”.
Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Sau khi sáp nhập Kon Tum, Quảng Ngãi dự kiến triển khai loạt dự án giao thông trọng điểm như nâng cấp Quốc lộ 24, xây dựng cao tốc và Cảng hàng không Măng Đen, mở ra động lực phát triển bứt phá.
ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa kiến nghị triển khai tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành. Đây được xem là bước đi chiến lược, mở ra cơ hội đưa Long Thành trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực.
Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9, Chính phủ đã thống nhất đưa quy định về thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng vào đối tượng chịu thuế trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Nhân Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn 16/9, Việt Nam khẳng định cam kết thực hiện Công ước Vienna, thúc đẩy hợp tác quốc tế, loại trừ khí gây hại và hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Bộ Xây dựng trình Dự thảo Luật sửa đổi toàn diện, hướng tới đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh mẽ và tạo môi trường pháp lý minh bạch cho ngành xây dựng.
Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Chưa bao giờ trong lịch sử Việt Nam chứng kiến một dòng vốn tín dụng lớn đến vậy nhằm hỗ trợ phát triển khởi nghiệp xanh và đổi mới sáng tạo, khoảng 2,5 triệu tỷ đồng dự kiến được bổ sung trong năm 2025, mức tăng kỷ lục từ trước tới nay. Nhưng điều đáng chú ý không chỉ là quy mô vốn, mà là cách dòng tiền ấy được định hướng. Từ Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đến chiến lược tín dụng xanh quốc gia, Chính phủ đã lựa chọn con đường “bơm xanh”, khơi mở khát vọng kiến tạo một quốc gia khởi nghiệp xanh, hùng cường và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, trong đó đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và các điều kiện đầu tư kinh doanh.
Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính báo cáo tình hình, giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, tỷ giá hối đoái, lãi suất, tín dụng bất động sản và thị trường chứng khoán.
An Giang phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2025

An Giang phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2025

Năm 2025, tỉnh An Giang được Chính phủ giao tăng trưởng kinh tế 8,5%, nhưng UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tập trung các giải pháp nhằm phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 10% theo kế hoạch của tỉnh.
Gia Lai: Chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, mỗi xã chỉ chọn 1-2 cây có lợi thế

Gia Lai: Chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, mỗi xã chỉ chọn 1-2 cây có lợi thế

Trong 05 năm tới, tỉnh Gia Lai lên kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả với diện tích khoảng 38.500 ha, trong đó đất trồng cao su khoảng 14.715 ha, chiếm hơn 38%. Mỗi xã/phường xác định và ưu tiên trồng tập trung, lựa chọn 01 - 02 cây có lợi thế.
Siết khí thải ô tô: Bước đi cần thiết hướng tới giao thông xanh

Siết khí thải ô tô: Bước đi cần thiết hướng tới giao thông xanh

Việc siết khí thải ô tô khiến các hãng xe buộc phải thích ứng bằng cách phát triển xe dung tích nhỏ tiết kiệm nhiên liệu, tăng sản xuất xe điện hóa, hoặc mua tín chỉ carbon từ các hãng xe thuần điện.
TS. Nguyễn Đức Độ: Tiêu dùng và đầu tư – Động lực phục hồi kinh tế

TS. Nguyễn Đức Độ: Tiêu dùng và đầu tư – Động lực phục hồi kinh tế

TS. Nguyễn Đức Độ chỉ ra rằng những dấu hiệu tích cực của nên kinh tế Việt Nam, đồng thời cũng chỉ ra các thách thức tiềm ẩn từ biến động toàn cầu.