Thứ năm 03/07/2025 12:44
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Hóa giải nút thắt truy xuất nguồn gốc trong CPTPP

12/10/2020 00:00
Nếu không làm tốt việc truy xuất nguồn gốc xuất xứ, hàng hóa nguyên liệu các nước không rõ nguồn gốc sẽ thẩm lậu, ảnh hưởng tới sản xuất trong nước, hoặc nặng nề hơn – Việt Nam có thể rơi vào trạng thái vi phạm cam kết của CPTPP.

Sau 5 tháng Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực, thương mại của Việt Nam với một số nước là thành viên CPTPP đã tăng so với cùng kỳ năm ngoái, như với Canada tăng tới 70%, Mexico tăng trên 8%. Đây là những nước mà Việt Nam không có hiệp định thương mại tự do - FTA. Tuy nhiên, dù Việt Nam đã có FTA riêng với Nhật Bản, nhưng thương mại cũng chỉ tăng 4%.

Doanh nghiệp còn lúng túng

Phân tích cụ thể hơn những yêu cầu CPTPP đặt ra với hàng hóa, doanh nghiệp (DN) sản xuất Việt Nam, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) quan ngại quy tắc xuất xứ hàng hóa nêu tại Hiệp định.

Ví dụ, ngành dệt may lâu nay vốn được coi là hàng có lợi thế khi Việt Nam gia nhập các FTA thế hệ mới, tuy nhiên mỗi một hiệp định khác nhau thì quy định xuất xứ hàng hóa lại khác nhau.

Chẳng hạn như về xuất xứ hàng hóa được quy định tại CPTPP, phần lớn nguyên liệu sản xuất ngành này lại không nằm trong số các nước được CPTPP chấp nhận về nguồn gốc xuất xứ, nên khả năng nhiều sản phẩm dệt may không thỏa mãn điều kiện của Hiệp định.

Thực tế, phần lớn nguyên liệu phục vụ trong ngành dệt may đều nhập khẩu từ Trung Quốc. Do đó, ông Cường cho rằng các DN lĩnh vực này cần sớm có lộ trình chuyển đổi sang tự chủ nguồn nguyên liệu trong nước hoặc nhập từ các nước được công nhận để đảm bảo nguồn gốc xuất xứ.

"Làm tốt việc này sẽ thu hút nhà đầu tư sản xuất chuỗi nguyên liệu trong nước và Việt Nam sẽ không dừng lại ở nền sản xuất sản phẩm gia công như hiện nay ngược lại, còn là cơ hội để sản phẩm Việt Nam tiếp cận từ khâu đầu tới khâu cuối của chuỗi phân phối sản xuất sản phẩm", ông Cường nói.

Ngoài ra, DN cần quan tâm đến vấn đề lưu trữ hồ sơ, chứng từ xuất xứ, vì không phải khi chứng từ của DN được chuyển sang nước nhập khẩu và được hưởng ưu đãi là xong.

"Trong quá trình kiểm tra sau thông quan sau này, hải quan các nước nhập khẩu có thể xem lại hồ sơ và đề nghị xác minh xuất xứ. Nếu như DN không chứng minh được trong quá trình hậu kiểm thì nước nhập khẩu sẽ không cho chúng ta được hưởng thuế quan ưu đãi theo Hiệp định", ông Cường nói.

nut-that-trong-truy-suat-nguon-8898-6860
Khả năng nhiều sản phẩm dệt may không thỏa mãn điều kiện về nguồn gốc xuất xứ của CPTPP

DN phải tận dụng thời cơ

Đại biểu Đoàn Hà Nội lưu ý, trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ – Trung leo thang, nhiều nhà đầu tư có thể rời bỏ thị trường Trung Quốc, chuyển sản xuất sang nước thứ ba như Việt Nam để né thuế.

Vì thế, đáp ứng nguyên tắc xuất xứ sản phẩm của hàng Việt còn là cơ hội để Việt Nam trở thành trung tâm phát triển công nghiệp chế biến chế tạo trong khu vực.

Ngược lại, nếu không làm tốt sẽ khiến hàng hóa nguyên liệu các nước không rõ nguồn gốc tuồn vào, làm chết đi sản xuất trong nước hoặc nặng nề hơn – Việt Nam có thể rơi vào trạng thái vi phạm cam kết của CPTPP.

Từ đó, ông Cường cho rằng, việc quan trọng là phải xây dựng được các cơ chế bảo đảm nâng cao năng lực của DN và cả các cơ quan quản lý để hiện thực hóa những cơ hội mở ra từ CTPPP.

Trả lời chất vấn của các đại biểu tại nghị trường Quốc hội ngày 6/6 về việc thực hiện các FTA, cơ hội và thách thức, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhắc tới việc phê chuẩn Hiệp định CPTPP với 11 nước.

Chính phủ cũng đã ban hành nghị định để thực hiện khi Hiệp định có hiệu lực từ đầu năm 2019. Cho đến nay, đã có 21 bộ ngành và 54 địa phương ban hành kế hoạch hành động.

Chính phủ cũng ban hành sửa đổi bổ sung 8 luật liên quan, 4 nghị định về quản lý ngoại thương, an toàn thực phẩm… Theo đó, thương mại của Việt Nam với một số nước là thành viên CPTTP đã tăng, như với Canada tăng tới 70%, với Nhật tăng 4%, dù với Nhật Bản và Việt Nam đã có FTA riêng.

Vấn đề quan trọng, theo Phó Thủ tướng, là DN Việt phải tận dụng được thời cơ này và thực thi ngay các cam kết trong CPTPP.

Theo đó, gần 66 mặt hàng của Việt Nam có mức thuế giảm xuống 0%, 86,5% một số mặt hàng sẽ giảm sau 3 năm và sau 11 năm sẽ xóa bỏ 100%.

"Như vậy, thách thức cũng là hàng hóa của các nước vào thị trường Việt Nam, nên đòi hỏi nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, của các DN là hết sức cần thiết", Phó Thủ tướng nói.

Ngoài ra, đây là FTA thế hệ mới, có tiêu chuẩn cao. "Ngay cả trong lĩnh vực dệt may là thế mạnh của chúng ta thì cũng có quy định rất chặt chẽ về xuất xứ hàng hóa. Để tận dụng được thuế giảm về 0 hoặc thấp của dệt may, chúng ta phải bảo đảm được xuất xứ hàng hóa. Đó là một thách thức với DN Việt Nam", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Huyền Anh

Tin bài khác
Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính vừa công bố hướng dẫn xử lý tài chính và tài sản công sau khi sắp xếp theo mô hình hai cấp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí.
Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Tối 2/7 (giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump để trao đổi về quan hệ song phương và đàm phán thương mại, trong đó có nội dung trọng tâm liên quan đến thuế đối ứng giữa hai nước.
Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Điểm nổi bật của Luật PPP sửa đổi và Nghị định ban hành ngày 1/7/2025 mở đường cho đầu tư vào khoa học – công nghệ và chuyển đổi số là phân cấp mạnh, ưu đãi lớn, chỉ định nhà đầu tư có công nghệ chiến lược.
Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Từ năm 2026, hộ kinh doanh sẽ bị phân loại theo 4 mức doanh thu, thay thế thuế khoán nhằm tạo sự minh bạch và bình đẳng giữa hộ kinh doanh, doanh nghiệp và người lao động.
Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Ngày 30/6/2025, Bộ Công Thương đã ban hành văn bản số 4756/BCT-PC nhằm phối hợp cung cấp thông tin tổng kết Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021–2025. Văn bản là phản hồi Công văn số 2965/BTP-PB&TG ngày 28/5/2025 của Bộ Tư pháp về hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.
Trình dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân để Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp tháng 10

Trình dự thảo Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân để Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp tháng 10

Bộ Tài chính công bố định hướng sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, với thay đổi về thu nhập chịu thuế, mức giảm trừ gia cảnh, miễn thuế ưu đãi và biểu thuế lũy tiến. Mục tiêu là xây dựng chính sách thuế công bằng, minh bạch, hiện đại, trình Quốc hội kỳ họp tháng 10/2025.
Cam kết từ Bộ Tài chính: Kiểm tra và báo cáo đúng tiến độ, đúng quy định vụ Tập đoàn Sơn Hải trượt thầu

Cam kết từ Bộ Tài chính: Kiểm tra và báo cáo đúng tiến độ, đúng quy định vụ Tập đoàn Sơn Hải trượt thầu

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi khẳng định: “Bộ Tài chính tiếp thu đầy đủ chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ. Bộ sẽ thực hiện kiểm tra và có báo cáo theo đúng quy định, đảm bảo yêu cầu về tiến độ và nội dung”.
Hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử vào năm 2027

Hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử vào năm 2027

Doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh có thể nâng lên 400 triệu đồng. Các hộ có doanh thu từ 200 triệu đến dưới 1 tỉ đồng sẽ dùng hóa đơn điện tử năm 2027.
Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Năng lượng tái tạo, với hai trụ cột là điện mặt trời và điện gió đang là xu hướng toàn cầu không thể đảo ngược. Tại Việt Nam, đây không chỉ là giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính, mà còn là động lực thúc đẩy một nền kinh tế xanh, sạch và bền vững.
Doanh nghiệp Việt cần làm gì để ứng phó hiệu quả với các rào cản phi thuế quan ?

Doanh nghiệp Việt cần làm gì để ứng phó hiệu quả với các rào cản phi thuế quan ?

Dù hầu hết hàng hóa xuất khẩu sang thị trường ASEAN đều được hưởng ưu đãi với mức thuế quan 0%, nhiều doanh nghiệp Việt vẫn gặp khó khi xuất khẩu nông sản, thủy sản và hàng tiêu dùng do vướng rào cản phi thuế quan.
Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Sáng nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST), đánh dấu một bước chuyển thể chế quan trọng nhằm thúc đẩy sáng tạo, ứng dụng công nghệ và tăng cường bảo hộ kết quả nghiên cứu. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.
“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

Với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, đặt tại hai thành phố trọng điểm là Thành phố Hồ Chí Minh và Thành phố Đà Nẵng.
Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ rào cản phi thuế quan được đánh giá là giúp giảm chi phí giao dịch, thu hút đầu tư, tăng trưởng bền vững và mở rộng thị trường cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Mức chi tiêu và nhu cầu sử dụng các sản phẩm Halal có xu hướng ngày càng tăng, thúc đẩy tăng quy mô nền kinh tế Halal toàn cầu dự kiến đạt 3.200 tỷ USD năm 2025, với tốc độ tăng trưởng thị trường bình quân hàng năm đạt 6,2%, nhưng tại sao doanh nghiệp Việt khó tiếp cận?
Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Trước sức ép từ chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, các doanh nghiệp Việt đang triển khai ba nhóm giải pháp chủ đạo nhằm giảm thiểu rủi ro và duy trì khả năng cạnh tranh dài hạn: giảm phụ thuộc thương mại, nâng cao hiệu quả hoạt động và tái định vị chiến lược thị trường.