Từ đổi mới đến tầm nhìn toàn cầu
Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế, Bộ Công Thương đang hoàn thiện Chương trình “Go Global - Vươn ra thị trường quốc tế” giai đoạn 2026–2035, hướng tới mục tiêu xây dựng bệ phóng giúp doanh nghiệp Việt vững vàng hội nhập và định vị thương hiệu quốc gia.
Theo thông tin tại Hội nghị Xúc tiến thương mại với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 10/2025, do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức ngày 29/10 trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất – 2025, với chủ đề “Thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân mở rộng hiện diện quốc tế, hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu và nâng cao thương hiệu quốc gia thông qua Chương trình ‘Go Global’ giai đoạn 2026–2035”, bà Mai Thị Thu Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính và Quản lý doanh nghiệp (Bộ Công Thương), “Go Global” được thiết kế như một chương trình khung liên ngành, kết hợp giữa thương mại, đầu tư, công nghệ và văn hóa để đưa thương hiệu Việt vươn xa. Chương trình tập trung vào hai định hướng lớn: đổi mới tư duy hội nhập, chuyển từ “tham gia” sang “chủ động kiến tạo” trong chuỗi giá trị toàn cầu; và đưa kinh tế tư nhân trở thành lực lượng tiên phong trong tiến trình quốc tế hóa thương hiệu Việt.
 |
| Toàn cảnh Hội nghị Xúc tiến thương mại với Hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 10/2025 |
Mục tiêu đến năm 2030, khu vực tư nhân phấn đấu đóng góp 50–60% tổng kim ngạch xuất khẩu, hình thành 20 doanh nghiệp lớn dẫn dắt chuỗi giá trị toàn cầu và 30 doanh nghiệp vừa tiên phong tại các thị trường ngách. Song song đó, chương trình khuyến khích đầu tư ra nước ngoài, mở rộng sự hiện diện của doanh nghiệp Việt tại các trung tâm kinh tế trọng điểm thế giới. “Go Global không chỉ là câu chuyện xuất khẩu hàng hóa, mà còn là hành trình định vị thương hiệu quốc gia thông qua năng lực và bản lĩnh của doanh nghiệp Việt Nam”, bà Hiền nhấn mạnh.
Theo bà Hiền, khái niệm “Go Global” đã được nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước châu Âu áp dụng từ lâu, thể hiện chiến lược tổng thể thúc đẩy đồng thời xuất khẩu, đầu tư, công nghệ, văn hóa và ngoại giao kinh tế.
Tại Việt Nam, tiến trình “Go Global” thực chất đã manh nha từ thời kỳ Đổi mới 1986, gắn với các mốc hội nhập quan trọng như gia nhập ASEAN (1995), Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ (2000), gia nhập WTO (2007) và gần đây là các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA.
Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã vươn lên nhóm 20 quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới, nằm trong 10 nền kinh tế có độ mở lớn nhất, với khu vực tư nhân năng động gồm khoảng 1 triệu doanh nghiệp, đóng góp gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia. “Thông qua hội nhập, doanh nghiệp Việt đã học hỏi nhiều kinh nghiệm quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và cải thiện thể chế kinh tế thị trường,” bà Hiền chia sẻ.
Tuy nhiên, bà cũng nhìn nhận thẳng thắn rằng, xuất khẩu của Việt Nam hiện vẫn do khu vực FDI dẫn dắt, trong khi doanh nghiệp tư nhân chủ yếu tham gia ở các khâu giá trị gia tăng thấp. Hoạt động đầu tư ra nước ngoài còn hạn chế, thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế chưa thật nổi bật, trong khi hạ tầng logistics, tín dụng xuất khẩu và đổi mới sáng tạo vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. “Những yếu tố này khiến tiến trình vươn ra toàn cầu của doanh nghiệp Việt chưa bền vững, chưa phát huy hết tiềm năng nội lực,” bà Hiền phân tích.
Năm quan điểm – Bốn trụ cột – Ba giai đoạn
Dự thảo Chương trình “Go Global” được thiết kế với ba giai đoạn triển khai và bốn trụ cột phát triển: Giai đoạn 1 (2026–2027): Khởi động, hoàn thiện thể chế, phổ biến thông tin, hình thành hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập quốc tế. Giai đoạn 2 (2028–2030): Thí điểm, hỗ trợ các doanh nghiệp tiên phong trong xuất khẩu, đầu tư và thương mại điện tử xuyên biên giới. Giai đoạn 3 (2031–2035): Củng cố và mở rộng, vận hành hiệu quả mạng lưới hỗ trợ doanh nghiệp, hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Bốn trụ cột trọng tâm của chương trình gồm: Phát triển chiến lược thị trường sâu – rộng, mở rộng thị trường mới và tăng độ thâm nhập tại các khu vực trọng điểm; Xây dựng hệ thống doanh nghiệp có quản trị hiện đại, minh bạch, hình thành đội ngũ doanh nhân toàn cầu có năng lực sáng tạo và hiểu biết văn hóa quốc tế; Phát triển lực lượng doanh nghiệp tiên phong, gồm nhóm doanh nghiệp lớn dẫn đầu và nhóm nhỏ, vừa chủ động thâm nhập thị trường nước ngoài, Đồng bộ hóa hệ sinh thái thông tin – dữ liệu quốc gia, thông qua Cổng thông tin Go Global và mạng lưới tư vấn – hỗ trợ doanh nghiệp.
Theo đó, Bộ Công Thương sẽ đẩy mạnh đào tạo, tư vấn và cung cấp thông tin chuyên sâu về chiến lược đầu tư, quản trị quốc tế và tiêu chuẩn pháp lý nước ngoài. Đồng thời, thí điểm mô hình đầu tư ra nước ngoài thông qua M&A, giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận nguồn nguyên liệu, chuỗi cung ứng và thị trường tiêu thụ.
 |
| Go Global: Bệ phóng giúp kinh tế tư nhân Việt Nam vươn ra toàn cầu |
Đặc biệt, chương trình chú trọng thúc đẩy xuất khẩu trực tuyến qua thương mại điện tử xuyên biên giới, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường toàn cầu với chi phí thấp hơn. “Chúng tôi mong muốn hình thành thế hệ doanh nghiệp Việt thực sự ‘go global’ bằng chính sản phẩm, trí tuệ và thương hiệu của mình,” bà Hiền nói.
Bên cạnh đó, chương trình cũng hướng tới hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh đạt chuẩn quốc tế, tăng cường chính sách tín dụng xuất khẩu, phát triển logistics và trung tâm phân phối tại các thị trường trọng điểm, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt vươn xa. “Go Global không thể thành công nếu thiếu sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp. Bộ Công Thương mong muốn nhận được ý kiến đóng góp từ các hiệp hội, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế để hoàn thiện chương trình, trình Thủ tướng phê duyệt trong năm 2025,” bà Hiền khẳng định.
Tại hội nghị góp ý dự thảo, nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đều cho rằng, để hội nhập thành công, doanh nghiệp Việt cần được trang bị đầy đủ hành trang, từ chính sách hỗ trợ, nguồn lực tài chính đến năng lực quản trị và công nghệ.
Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), nhận định: “Sự phát triển của doanh nghiệp không thể tách rời chính sách đồng hành của Nhà nước và hệ thống thương vụ ở nước ngoài. Có hiểu thị trường, hiểu chính mình, chúng ta mới đi xa được.” Theo ông Cẩm, ngành dệt may tuy đạt nhiều kết quả khả quan nhưng giá trị gia tăng còn thấp; vì vậy cần đẩy mạnh chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực chất lượng cao để tăng năng suất và năng lực quản lý.
Ở góc độ doanh nghiệp lớn, ông Nguyễn Minh Tú, Phó Chủ tịch Tập đoàn Stavian, đề xuất thành lập Ban nghiên cứu thị trường cấp quốc gia, gồm đại diện Bộ Công Thương, hiệp hội và doanh nghiệp, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu thị trường toàn diện, cập nhật thường xuyên. Ông cũng kiến nghị đơn giản hóa quy trình hoàn thuế, giảm chi phí logistics và tăng hỗ trợ tín dụng xuất khẩu để nâng cao sức cạnh tranh.
Với tầm nhìn dài hạn, “Go Global” không chỉ nhằm tăng kim ngạch xuất khẩu mà còn hướng tới nâng tầm hình ảnh Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu. Khi được tiếp sức bằng chính sách và công cụ hỗ trợ phù hợp, doanh nghiệp Việt Nam có thể trở thành chủ thể kiến tạo thị trường, góp phần khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới.
