Báo cáo của Cục Việc làm cho biết trong 3 tháng đầu năm 2023, đã có 146.000 người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, giảm 12,7% so với cùng kỳ năm 2022 (167.267 người). Tuy nhiên, số liệu cũng cho thấy có một sự gia tăng đáng kể trong việc hỗ trợ học nghề cho người lao động.
Trong quý 1/2023, có hơn 128.000 người đã quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong đó có khoảng 4.200 người được hỗ trợ học nghề. Đây là một con số đáng chú ý, tăng 17,7% so với cùng kỳ năm 2022, gần 3.600 người. Năm 2022, hỗ trợ học nghề đã đạt gần 21,9 nghìn người, tăng 18,8% so với năm 2021, với con số hơn 18,3 nghìn người. Điều này cho thấy việc hỗ trợ học nghề đang trở thành một phần quan trọng trong các biện pháp giúp người lao động thất nghiệp tìm lại việc làm.
Các ngành nghề mà người lao động chủ yếu đăng ký học bao gồm: lái xe ô-tô, kỹ thuật nấu ăn, kỹ thuật pha chế thức uống, tin học văn phòng, vận hành xe nâng hàng, phiên dịch, trang điểm chuyên nghiệp, may mặc, da giày và nhiều ngành nghề khác. Điều này cho thấy sự đa dạng và phong phú trong lĩnh vực đào tạo nghề nghiệp, tạo điều kiện cho người lao động thích nghi với các ngành nghề mới và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động.
Cùng với việc hỗ trợ học nghề, một số trung tâm dịch vụ việc làm cũng thường xuyên tổ chức các phiên giao dịch việc làm, bao gồm cả phiên giao dịch việc làm trực tuyến. Điều này giúp người lao động tham gia hưởng trợ cấp thất nghiệp như Hà Nội, Hải Dương, Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Giang có cơ hội tìm kiếm việc làm mới một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Chính sách bảo hiểm thất nghiệp không chỉ đơn thuần là một khoản trợ cấp tài chính, mà còn là một công cụ quản trị thị trường lao động hiệu quả. Theo ý kiến của các chuyên gia, chính sách này đã gắn kết chặt chẽ với các chính sách việc làm, thị trường lao động chủ động, cũng như các chương trình mục tiêu quốc gia về việc làm, chính sách tín dụng vay vốn tạo việc làm, dịch vụ việc làm và thông tin thị trường lao động.
Mục tiêu của chính sách này là hỗ trợ người lao động bảo vệ vị trí việc làm, duy trì công việc và phòng tránh thất nghiệp. Trong trường hợp nguy cơ thất nghiệp, chính sách bảo hiểm thất nghiệp có các biện pháp bù đắp một phần thu nhập của người lao động, hỗ trợ họ tham gia học nghề để nâng cao trình độ kỹ năng hoặc chuyển đổi nghề nghiệp. Đồng thời, người thất nghiệp cũng được cung cấp tư vấn, giới thiệu việc làm để nhanh chóng tìm được công việc mới. Chế độ bảo hiểm y tế cũng được cung cấp cho người thất nghiệp, đảm bảo an sinh xã hội toàn diện cho họ.
Trong tổng thể, chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã đóng góp quan trọng vào việc giảm thiểu tình trạng thất nghiệp và tạo điều kiện cho người lao động tái nhập cuộc sống công việc một cách nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn cần có những nỗ lực và cải tiến tiếp tục trong việc thúc đẩy việc học nghề và tìm kiếm việc làm phù hợp để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững trên thị trường lao động của Việt Nam.
Để tạo thuận lợi nhất cho người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp, cần đẩy mạnh cải cách và đổi mới chính sách bảo hiểm thất nghiệp. Theo ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội), điều này phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về quản trị thị trường lao động để thích ứng với thông lệ thế giới và đáp ứng yêu cầu thực tiễn hiện nay.
Trong việc sửa đổi Luật Việc làm, cần tạo điều kiện mở rộng diện bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp và đảm bảo việc làm cho người lao động. Qua đó, chính sách bảo hiểm thất nghiệp trở thành một công cụ quản trị thị trường lao động hữu hiệu.
Theo ông Ngô Xuân Liễu, Giám đốc Trung tâm dịch vụ quốc gia về việc làm, thông tin, các trung tâm dịch vụ việc làm trên toàn quốc đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tạo thuận lợi cho người lao động tiếp cận chính sách bảo hiểm thất nghiệp một cách nhanh chóng. Người lao động được hướng dẫn và tư vấn thông qua các phương tiện như điện thoại, Facebook, Zalo...
Qua việc tiếp nhận và giải quyết hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp, nguyên tắc "3 đúng" được đặt lên hàng đầu. Điều này đảm bảo rằng chỉ những đối tượng phù hợp, đúng chế độ và trong thời gian quy định mới được hưởng chính sách này.
Tại Hà Nội, trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cũng đã nỗ lực đẩy mạnh công tác hỗ trợ việc làm và giải quyết chính sách cho người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp trên địa bàn. Điều này đã trở thành một giải pháp quan trọng trong việc thúc đẩy phục hồi thị trường lao động. Ngoài việc hưởng trợ cấp thất nghiệp, trung tâm này cũng tư vấn cho người lao động về cơ hội việc làm để tận dụng nguồn lao động có chất lượng.
Việc nâng cao hiệu quả chính sách bảo hiểm thất nghiệp cần được coi là một ưu tiên hàng đầu. Bằng cách thực hiện các biện pháp cải cách và đổi mới, chính sách này sẽ trở thành một công cụ hữu hiệu hỗ trợ người lao động vượt qua khó khăn, tìm kiếm việc làm và duy trì cuộc sống ổn định. Đồng thời, nó cũng sẽ đóng góp tích cực vào phát triển bền vững của thị trường lao động Việt Nam.
An Nguyên