Thứ tư 02/07/2025 08:40
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Cảnh báo lạm phát quá mơ hồ, coi chừng triệt tiêu động lực tăng trưởng

26/11/2021 15:02
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10 của Mỹ, Anh và khu vực đồng euro lần lượt tăng 0,9%, 1,1%, và 0,7%. Nếu những thay đổi giá như thế vẫn duy trì trong 1 năm, lạm phát sẽ cực cao, trên 10%/năm.

Cảnh báo lạm phát quá mơ hồ, coi chừng triệt tiêu động lực tăng trưởng

Hiện tại, lạm phát toàn cầu đang trở thành chương trình nghị sự hàng đầu ở các nước phát triển. Đến mức đã hình thành 2 trường phái. Trường phái thứ nhất - của “đội tạm thời”, cho rằng lạm phát chỉ là nhất thời do những đứt gãy trong chuỗi cung ứng rơi đúng vào thời điểm kinh tế toàn cầu đang hồi phục, đến giữa năm 2022, rồi lạm phát sẽ tự động dịu đi.

Trường phái thứ hai - của “đội thường xuyên”, cho rằng lạm phát sẽ kéo dài, trở thành vĩnh viễn.

Với các dữ liệu lạm phát tháng 10, nhiều “Fan hâm mộ” toàn cầu, không ít trong số đó đến từ Việt Nam, tự tin tuyên bố “đội thường xuyên” chiến thắng. Tuy nhiên vấn đề là trận đấu chỉ mới hết hiệp 1. Còn cả hiệp 2 phía trước, mọi thứ có thể đảo ngược.

Ngay lúc này, nếu vị chỉ huy quá vội vã tuyên bố sức ép lạm phát năm 2022 rất lớn, trận đấu xem như đã kết thúc dù chỉ mới bắt đầu, binh sĩ (doanh nghiệp) buông súng đầu hàng. Gita Gopinath, kinh tế trưởng của IMF, nhấn mạnh: “Các ngân hàng trung ương đã đúng khi thận trọng trong phản ứng với lạm phát cao”.

Mới đây, Ngân hàng Nhà nước, với sự cảnh giác cao độ, đã phát tín hiệu sức ép lạm phát năm 2022 rất lớn. Thực ra CPI năm 2021 dự báo rất thấp, chỉ khoảng 2%, nhưng với tất cả sự thận trọng, cảnh báo từ xa luôn là đức tính quý, nhất là đối với một ngân hàng trung ương.

Nhưng cũng nên tinh tế trong phát tín hiệu, tránh gây hiểu lầm khi đem câu chuyện về cuộc đấu giữa 2 đội “thường xuyên” và “tạm thời” ở các nước phát triển, rồi đưa vào một sân chơi có đặc thù riêng ở nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam.

Cần phải nhận diện rõ bản chất câu chuyện toàn cầu để phát tín hiệu khoa học và thuyết phục vào bối cảnh Việt Nam. Nên biết rằng, “đội thường xuyên”, trong khi phản đối, vẫn đồng tình với “đội tạm thời” về việc giá năng lượng, chi phí logistics tăng cao cũng chỉ là tạm thời.

Điều “đội thường xuyên” không nhất trí nằm ở chỗ, những yếu tố bất thường liên quan đến các gói kích thích kinh tế khổng lồ và khả năng tiền lương tăng cao sẽ là nhân tố đột phá, biến “tạm thời” trở thành “sẹo” vĩnh viễn.

Vậy các yếu tố đột phá này liệu có ở Việt Nam? Nếu không có những phân tích khoa học, việc cảnh báo quá trừu tượng liệu có cần thiết?

Để tránh nguy cơ lạm phát, Chính phủ có thể cân nhắc khả năng triển khai chính sách “kích cầu từ phía cung”, thay vì vừa kích cầu lẫn kích cung trên diện rộng. Luận điểm chính của chính sách này là trong giai đoạn đầu của gói kích thích kinh tế, trọng tâm đặt vào các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng hàng hóa tuyến đầu trong lĩnh vực y tế (dịch bệnh diễn biến phức tạp) và thiết yếu trong các lĩnh vực nông nghiệp, thực phẩm hoặc các doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả, có sức lan tỏa mạnh đến nền kinh tế.

Nói rộng ra, nếu các nguồn cung ứng thiết yếu được giải phóng khỏi nút thắt cổ chai, thử hỏi ngã đường nào dẫn đến lạm phát?

Lạm phát, suy cho cùng do nhiều tiền chạy theo ít hàng hóa. Nay với luận điểm “kích cầu từ phía cung”: nhiều hàng hóa từ chuỗi cung ứng thượng nguồn sẽ đuổi theo với chỉ một số lượng tiền ít hơn ở hạ nguồn. Kèm theo đó, nếu Ngân hàng Nhà nước đặt ra các chính sách tạo kênh dẫn vốn hiệu quả đến nền kinh tế thực, lạm phát, nếu có, hoàn toàn có thể được kiểm soát.

Ẩn dụ cuộc đấu giữa 2 “đội thường xuyên” và “đội tạm thời” ở sân chơi quốc tế như thể chúng đang diễn ra ở Việt Nam bằng việc cảnh báo thiếu rõ ràng về khả năng thắt chặt tiền tệ, có thể khiến các đại biểu Quốc hội, các bộ ngành ngại trách nhiệm, chùn tay và do đó cắt giảm đáng kể quy mô gói kích thích tài khóa tiền tệ đang được bàn thảo.

Đáng lo nhất, các doanh nghiệp thượng nguồn chuỗi cung ứng, vốn rất phấn khởi ngóng chờ các gói kích thích kinh tế sắp tới, đang dự định lên kế hoạch đầu tư, nay bỗng dưng bị ám ảnh bởi “bóng ma” lãi suất tăng đột ngột, sẽ đình chỉ hoặc trì hoãn quyết định đầu tư. Lúc đó, mọi động lực tăng trưởng vừa chớm nở ngay lập tức bị dập tắt.

GS.TS TRẦN NGỌC THƠ

Bài liên quan
Tin bài khác
Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Thông tư số 40/2025/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định chi tiết về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh chia sẻ quan điểm sâu sắc: Người lãnh đạo giỏi không tạo động lực bằng lời khen, mà bằng cách xây dựng môi trường giúp nhân viên tự khơi dậy nội lực.
Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Từ ngày 1/7, doanh nghiệp không cần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay chỉnh sửa địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi địa giới hành chính được cập nhật. Cơ quan thuế sẽ tự động đồng bộ dữ liệu, đảm bảo quyền lợi và tránh xử phạt.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Trong bối cảnh xu hướng giảm phát thải trở thành tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước buộc phải thay đổi nhanh mô hình sản xuất và quản trị carbon. Việc chậm thích ứng không chỉ khiến mất đơn hàng, mà còn đẩy doanh nghiệp ra khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Trước xu hướng hội nhập đa phương và xu thế bảo hộ nền sản xuất của các quốc gia hiện nay, thời gian qua, ngành nhôm liên tiếp đối mặt với các cuộc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài, nhất là thị trường Mỹ
Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Nhằm tạo diễn đàn để cùng thảo luận tìm ra hướng đi mới cho ngành nhôm; đồng thời tạo kết nối cho các doanh nghiệp, sáng ngày 28/6, Hiệp hội Nhôm Việt Nam tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam 2025 với chủ đề “Nhận diện cơ hội và thách thức của ngành nhôm”.
Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thương mại điện tử bùng nổ mở ra cơ hội kinh doanh chưa từng có, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về tuân thủ nghĩa vụ thuế. Trong kỷ nguyên số, mọi hành vi né tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn tạo ra sự bất bình đẳng trên thị trường.
Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát triển xanh và bền vững, Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Góp phần vào thành quả đó có sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp.
Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý gai góc: Số lượng doanh nghiệp gia nhập và rút lui gần như tương đương. Dưới bề nổi của “làn sóng khởi nghiệp” là một mặt trận sinh tồn khốc liệt, nơi chỉ những ai đủ bản lĩnh kiểm soát chi phí và thích nghi mới trụ lại.
Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Hãng hàng không Vietnam Airlines bứt phá ngoạn mục nửa đầu 2025, ước lãi kỷ lục. Kế hoạch bay quốc tế mở rộng, đội tàu bay mới hứa hẹn tương lai sáng lạn.
CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

Theo Tiến sĩ Jan-Wilhelm Breithaupt – Giám đốc điều hành Jettainer, giá trị cốt lõi của số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) không nằm ở việc loại bỏ con người khỏi quy trình, mà là cung cấp cho họ những công cụ sắc bén hơn và cái nhìn toàn diện hơn.
Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Lãnh đạo Gemadept cho biết có kế hoạch mua lại cổ phiếu công ty khi giá giảm xuống mức 1,5 lần giá trị sổ sách, đây là đảm bảo quyền lợi cho cổ đông.
Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Giữa những biến động khó lường của thị trường toàn cầu, ngành gạo Việt Nam vẫn giữ được nhịp tăng trưởng xuất khẩu ổn định, thậm chí đang vươn lên định vị mình ở phân khúc cao cấp. Phía sau kết quả ấy là nỗ lực bền bỉ của các doanh nghiệp, những người tiên phong trong việc thay đổi tư duy, nâng cấp chất lượng, xây dựng thương hiệu và đón đầu xu hướng “gạo xanh”.
Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Theo bà Vũ Kim Hạnh – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, khởi nghiệp xanh không chỉ là con đường khởi nghiệp, mà còn là cách để người trẻ phục hồi, tái tạo các giá trị văn hóa, nông nghiệp và môi trường bản địa.
Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đang lựa chọn chiến lược đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) bất chấp những rủi ro ngắn hạn về doanh thu, nhằm chuẩn bị nền tảng công nghệ vững chắc cho cuộc cạnh tranh dài hạn.