Ngày càng nhiều công ty đa quốc gia của Nhật Bản đang dành nguồn lực để phân tích rủi ro an ninh kinh tế, khi cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine xảy ra và những bất ổn địa chính trị khác khiến họ gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định nhanh chóng để giảm thiểu thiệt hại tiềm tàng.
Hitachi đã thành lập một văn phòng an ninh kinh tế trong bộ phận quan hệ đối ngoại của mình vào tháng Tư. Nhóm chia sẻ sự phát triển ở các quốc gia khác nhau với các bộ phận liên quan, mở rộng ra ngoài cách tiếp cận trước đây của tập đoàn là tổ chức các cuộc thảo luận tổng thể tại các cuộc họp quản lý.
"Chúng tôi sẽ thực hiện quản lý rủi ro mạnh mẽ và thiết lập một hệ thống mà chúng tôi có thể duy trì ổn định tỷ suất lợi nhuận mục tiêu của mình", Chủ tịch Keiji Kojima cho biết.
Công ty kỹ thuật IHI đã thành lập một nhóm quản lý an ninh kinh tế vào tháng 10, tập hợp chuyên môn từ các lĩnh vực bao gồm bộ phận pháp lý, nơi các nhân viên trao đổi với các quan chức chính phủ về các vấn đề như xuất khẩu thiết bị. Các công ty khác đang thực hiện động thái theo hướng này bao gồm tập đoàn đồ uống Kirin Holdings, nhà sản xuất quần áo thể thao Asics và các nhà kinh doanh lớn như Mitsubishi Corp.
Việc đưa ra phân tích như vậy là một điểm yếu của hầu hết các công ty Nhật Bản, những động thái như vậy được đánh giá là phản ứng tương đối chậm đối với cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.
Hơn 300 công ty trên toàn cầu đã rút khỏi Nga tính đến giữa tháng 5, thông tin do Đại học Yale tổng hợp cho thấy. Danh sách này nặng về các doanh nghiệp phương Tây, vốn thường có các bộ phận chuyên trách đánh giá rủi ro. Ví dụ, Shell đã có sẵn kế hoạch khoa học vào những năm 1970 và có khả năng đã sử dụng phân tích như vậy trong quyết định rút khỏi Nga.
Tuy nhiên, rất ít doanh nghiệp Nhật Bản đang thực hiện được điều mà các doanh nghiệp phương Tây làm trong việc đánh giá rủi ro.
Keisuke Adachi, một đối tác tại KPMG Japan và là chuyên gia về ứng phó khủng hoảng doanh nghiệp cho biết: “Các công ty Nhật Bản rất yếu kém khi nói về ứng phó với rủi ro địa chính trị".
Quay trở lại năm 1987, Toshiba Machine - hiện được gọi là Shibaura Machine bị phát hiện là đã cung cấp máy công cụ cho Liên Xô vi phạm kiểm soát xuất khẩu. Vụ bê bối đã đặt ra những câu hỏi hóc búa đối với lập trường của các công ty về vấn đề an ninh.
Nhưng các công ty Nhật Bản (ngoại trừ liên quan đến lĩnh vực quốc phòng) đã không có khả năng nhạy cảm trước những vấn đề về an ninh kinh tế. Kumiko Pivette, chuyên gia về phân tích rủi ro địa chính trị tại PwC Nhật Bản cho biết các công ty Nhật Bản cần phải bắt kịp xu hướng nắm bắt mọi vấn đề về an ninh trong khu vực và toàn cầu.
Pivette nói: “Kinh tế và an ninh luôn có mối liên hệ phức tạp. Chúng ta đang ở trong thời kỳ mà các công ty phải nắm được mọi vấn đề trên thế giới và phân tích giải quyết kịp thời".
Ngoài việc xây dựng nền tảng để phân tích rủi ro, các công ty cần tìm kiếm hoặc trau dồi nhân tài bằng kiến thức hoặc bí quyết thu thập thông tin. Một cuộc khảo sát của PwC Japan cho thấy 48% công ty Nhật Bản không có chuyên gia về phân tích rủi ro địa chính trị trong đội ngũ nhân viên.
Bảo Bảo