![]() |
Trụ sở BHXH Việt Nam |
Nhằm thực hiện hiệu quả chủ trương cải cách bộ máy hành chính, Bộ Tài chính đang triển khai phương án tổ chức lại toàn diện hệ thống các đơn vị ngành dọc tại địa phương. Đây là bước đi trọng tâm theo tinh thần Nghị quyết 08-NQ/ĐUBTC, với mục tiêu xây dựng bộ máy quản lý tinh gọn, hiện đại và đồng bộ với mô hình đơn vị hành chính cấp tỉnh mới.
Theo kế hoạch, bốn lĩnh vực lớn bao gồm thuế, kho bạc, thống kê và bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ được tổ chức lại nhằm phù hợp với địa giới hành chính cấp tỉnh. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi trong quản lý nhà nước, đồng thời tăng cường tính hiệu lực, hiệu quả trong thực thi công vụ.
Trong lĩnh vực thuế và kho bạc, Bộ Tài chính sẽ hợp nhất 20 chi cục thuế và kho bạc khu vực hiện nay thành 34 đơn vị cấp tỉnh. Đáng chú ý, các đội thuế cấp huyện cũng sẽ được chuyển đổi thành cơ quan thuế cơ sở trực thuộc cơ quan thuế cấp tỉnh, chịu trách nhiệm trực tiếp tại cấp xã.
Kho bạc Nhà nước sẽ được bố trí lại hệ thống phòng giao dịch theo hướng tối ưu, đảm bảo phù hợp với mô hình đơn vị hành chính mới, giúp nâng cao năng lực quản lý và kiểm soát tài chính công.
Với ngành thống kê, 63 chi cục cấp tỉnh hiện tại sẽ được sáp nhập còn 34 đơn vị tương ứng với 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hệ thống BHXH cũng được tổ chức lại theo hướng tương tự, thay thế 35 đơn vị khu vực bằng 34 BHXH cấp tỉnh, đồng bộ với cơ cấu hành chính mới.
Tại cấp huyện, không còn tổ chức cơ quan thống kê và BHXH độc lập. Thay vào đó, nhân sự và bộ máy hiện tại sẽ trở thành cơ quan cơ sở trực thuộc đơn vị cấp tỉnh, phụ trách quản lý địa bàn cấp xã. Đây là bước đi then chốt nhằm giảm tầng nấc trung gian và nâng cao tính liên thông trong công tác chỉ đạo, điều hành.
Riêng hệ thống hải quan và dự trữ nhà nước vẫn duy trì 20 chi cục hải quan và 15 chi cục dự trữ khu vực, song sẽ được điều chỉnh địa bàn quản lý để phù hợp với mô hình hành chính mới. Đồng thời, tên gọi “chi cục” sẽ được lược bỏ, đổi thành “Hải quan khu vực” và “Dự trữ Nhà nước khu vực”, thể hiện rõ hơn tính chuyên nghiệp và phạm vi hoạt động.
Một điểm mới đáng chú ý của Nghị quyết 08 là việc phân cấp mạnh mẽ trong công tác tổ chức và cán bộ. Theo đó, các cục trưởng (đơn vị nhóm I) sẽ phê duyệt chủ trương nhân sự, trong khi trưởng khu vực có quyền bổ nhiệm các chức danh từ trưởng phòng trở xuống. Cách làm này giúp tăng tính chủ động, giảm bớt thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả điều hành.
Bộ Tài chính cũng sẽ sửa đổi Nghị định 29/2025/NĐ-CP nhằm đồng bộ hóa chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của toàn ngành, đồng thời chuẩn hóa hệ thống văn bản liên quan đến tổ chức bộ máy của BHXH Việt Nam, Tổng cục Thống kê, Hải quan và Dự trữ Nhà nước.
Không chỉ sắp xếp các cơ quan hành chính, Bộ Tài chính còn tập trung cải cách hệ thống đơn vị sự nghiệp công lập. Cụ thể:
Nhà xuất bản Thống kê sẽ sáp nhập vào Nhà xuất bản Tài chính.
Trường Cao đẳng Kinh tế – Kế hoạch Đà Nẵng sáp nhập vào Học viện Chính sách và Phát triển.
Trường Cao đẳng Thống kê và Thống kê II sẽ tổ chức lại theo hướng tích hợp vào các trường đại học thuộc Bộ.
Đặc biệt, 4 trường đại học trực thuộc gồm Học viện Tài chính, ĐH Tài chính – Marketing, ĐH Tài chính – Quản trị Kinh doanh và ĐH Tài chính – Kế toán sẽ được cơ cấu lại thành 2 đại học công lập tự chủ, nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và chất lượng giảng dạy.
Việc tổ chức lại toàn diện hệ thống ngành dọc lần này là bước đi chiến lược nhằm thực hiện nghị quyết của Trung ương về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện. Bộ Tài chính kỳ vọng, sau tái cấu trúc, bộ máy sẽ vận hành tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn – phục vụ tốt yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn mới.