Dù đã thực hiện tăng giá điện hai lần, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vẫn ghi nhận khoản lỗ khoảng 17.000 tỷ đồng trong năm 2023. Tại cuộc họp Ban chỉ đạo giá đầu tuần này, Bộ Công Thương đã kiến nghị xem xét điều chỉnh giá điện trong năm 2024. Mục tiêu là đảm bảo phản ánh đúng biến động các chi phí đầu vào của giá điện và đồng thời cung cấp nguồn thanh toán cho chủ đầu tư các nhà máy điện thuộc EVN.
Dù đã tăng giá bán lẻ điện hai lần (3% vào tháng 5/2023 và 4,5% vào tháng 11/2023), EVN vẫn ghi nhận khoản lỗ lớn. Tổng cộng, giá điện bán lẻ đã tăng thêm hơn 142,35 đồng/kWh trong năm 2023. Tại hội nghị tổng kết năm 2023 của EVN, Tổng giám đốc ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết chi phí giá thành sản xuất điện của tập đoàn là 2.092,78 đồng/kWh, trong khi giá bán ra chỉ là 1.950 đồng/kWh. Chi phí mua điện chiếm đến 80% chi phí giá thành, điều này được ông Tuấn nhấn mạnh và cho rằng là không bình thường.
Ông Tuấn cũng chỉ ra rằng theo kinh nghiệm quốc tế, giá thành sản xuất điện nên chiếm khoảng 40-50%, còn lại là cho các hoạt động truyền tải, phân phối và các chi phí khác. Tuy nhiên, hiện tại giá thành sản xuất điện chiếm tới 80%, để lại chỉ 20% cho các chi phí khác, làm khó khăn cho việc cân đối tài chính và tối ưu hóa hoạt động.
Với dự báo tiếp tục đối mặt khó khăn trong năm 2024, lãnh đạo EVN nhấn mạnh vấn đề cân đối tài chính sẽ tiếp tục là thách thức. Ông Tuấn lý giải rằng giá điện chỉ tăng, không giảm, do sản lượng thủy điện giảm xuống 28,4% trong năm 2023 do hạn hán, trong khi sản xuất nhiệt điện than và năng lượng tái tạo cũng gặp khó khăn.
Với cơ cấu nguồn năng lượng hiện tại, ông Tuấn nhấn mạnh rằng giá thành điện tăng lên chủ yếu do sử dụng tài nguyên thiên nhiên, trong khi nguồn cung của chúng ta đang giảm. Ông đề xuất cần giải thích rõ vấn đề này để người tiêu dùng hiểu và đồng thời đề xuất sự điều chỉnh chính sách giá bán lẻ điện trong năm 2024 để giải quyết khó khăn về tài chính của EVN. Cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện hiện đang theo Quyết định 24/2017, với thời gian giữa hai lần điều chỉnh là 6 tháng.
Mai Anh
