Thứ tư 15/10/2025 14:36
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Nâng cao sức chống đỡ trong lĩnh vực thương mại, tiền tệ

12/10/2020 00:00
Còn 5 tháng nữa sẽ khép lại năm tài chính 2019 - năm bản lề của cả giai đoạn 2016-2020. Đâu là thuận lợi, khó khăn, thách thức đặt ra cho nền kinh tế nói chung và TP. Hồ Chí Minh (TPHCM) nói riêng. TS. Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của T

PV: Ông đánh giá khái quát diễn biến kinh tế trong 7 tháng đầu năm 2019 như thế nào, thưa ông?

TS. Trần Du Lịch: Khi Chính phủ xây dựng kế hoạch 2019 trình Quốc hội, nhất là về tốc độ tăng trưởng GDP chỉ đề ra mức tăng 6,6%-6,8% (trong khi năm 2018 GDP tăng tới 7,08%), đã cho thấy chúng ta đã dự liệu những yếu tố thuận lợi có được trong năm 2018 không kéo dài.

Trong bối cảnh khó khăn chung, Chính phủ đã làm được một số việc quan trọng, trong đó có chính sách tiền tệ. Trước đây, chúng ta cứ nghĩ rằng rất khó để giảm lãi suất cho vay nhưng ta đã làm được, trong khi lãi suất huy động không giảm; hay việc ổn định tỷ giá, kiểm soát được CPI. Những kết quả này đã tác động trực tiếp việc ổn định kinh tế vĩ mô, tạo tâm lý tốt cho người dân.

Đâu là vấn đề khiến ông băn khoăn, trăn trở nhất?

Theo tôi, vấn đề hiện nay không chỉ lo cho những tháng cuối năm mà cần phải xử lý những tồn tại của nền kinh tế như thế nào để làm “bàn đạp” cho những năm tới. Cụ thể, những vấn đề chồng chéo trong các bộ luật đã được đề cập từ nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa được xử lý rốt ráo. Chúng ta cũng đặt ra vấn đề quy hoạch kết cấu hạ tầng rất lớn, nhưng tất cả các dự án đều bị chậm trễ. Tiến độ triển khai các công trình trọng điểm của quốc gia như xây dựng sân bay Long Thành, đường cao tốc phía Đông rất ì ạch và để làm được thì mấu chốt vẫn là bài toán giải quyết điểm nghẽn về cơ chế. Nạn kẹt xe, ngập nước… là những vấn đề nóng nhưng dư địa để huy động nguồn lực lại không nhiều.

Nhiều vấn đề vướng mắc nhưng chúng ta tháo gỡ quá chậm, ví dụ vướng mắc trong đầu tư công, giải ngân, rồi sự chững lại của các công trình BT, BOT, việc đổi mới một số chính sách về đất đai, dự án đầu tư… do pháp luật còn chồng chéo, chưa thống nhất trong nhìn nhận những quy định nên tạo ra sự lo ngại cho những người có trách nhiệm.

Theo ông, Chính phủ cần tháo gỡ khó khăn và điều hành nền kinh tế như thế nào trong những tháng cuối năm?

Điều quan trọng nhất là Chính phủ cần quan tâm, gỡ điểm nghẽn mà pháp luật quy định để tăng huy động vốn, nếu làm chậm sẽ mất cơ hội. Thứ hai, cần các chính sách giải quyết về nông nghiệp. Chúng ta cũng cần nhìn nhận một số vấn đề, đặc biệt là nguồn lợi từ ngư trường là rất hữu hạn, ta không thể tăng đánh bắt tự nhiên để xuất khẩu, do vậy nên làm thế nào để khai thác một cách hữu hiệu sự hữu hạn này, chứ không phải mở rộng bề ngang.

Vừa rồi, tôi đi thực tế tại một số tỉnh như Kiên Giang thì có không ít đội tàu đã phải nằm bờ vì không có ngư trường khai thác, nếu xâm phạm ngư trường sẽ bị dính thẻ vàng như trường hợp Ủy ban châu Âu đã xử phạt. Có sản phẩm chúng ta cũng phải áp dụng công nghiệp để chế biến, nhằm nâng giá trị gia tăng lên chứ không thể xuất khẩu thô mãi được. Cần tăng cường hỗ trợ DN thông qua xây dựng các trung tâm về giống. Chúng ta cũng đã đề ra phải xây dựng 5 trung tâm hậu cần nghề cá, nhưng đến nay vẫn chưa làm được cái nào.

Chính phủ cần phải nâng cao sức chống đỡ trong các lĩnh vực thương mại, tiền tệ để không ảnh hưởng nhiều đến kinh tế vĩ mô.

Trong lĩnh vực công nghiệp cần đẩy mạnh việc cơ cấu lại các khu công nghiệp, phát triển các khu công nghiệp hỗ trợ nội địa. Một vấn đề lớn nữa, cần xây dựng một chương trình riêng về nâng cao năng suất lao động, xem đó như một trong những biện pháp đột phá có cơ sở nhất để nâng sức cạnh tranh của nền kinh tế. Vì hiện nay chúng ta vẫn đứng ở mức thấp so với nhóm ASEAN 6 (gồm Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan) thì không thể cạnh tranh tốt hơn trong khu vực. Đồng thời tập trung nghiên cứu các chính sách cho mô hình khởi nghiệp công nghệ cao để thúc đẩy phong trào khởi nghiệp.

Cuối cùng, việc Chính phủ phải làm, đó là nâng cao sức chống đỡ trong các lĩnh vực thương mại, tiền tệ để không ảnh hưởng nhiều đến kinh tế vĩ mô. Trong kỳ vọng như vậy, năm 2020 GDP sẽ tăng trưởng khoảng 6,8%, để bình quân 5 năm 2016-2020 đạt mức 6,7%.

Về phía TPHCM, ông có khuyến nghị gì để thành phố về đích trong năm 2019 cũng như giữ vững vai trò đầu tàu của nền kinh tế?

Tôi cho rằng, kinh tế TPHCM không thoát khỏi bối cảnh chung của nền kinh tế cả nước. Nhưng do đặc thù, nếu nền kinh tế thuận lợi thì TPHCM được hưởng lợi nhiều nhất, còn bất lợi thì cũng là nơi bị ảnh hưởng đầu tiên.

Với hiện tại, TPHCM cần chủ động tính toán lại bài toán phát triển vùng kinh tế, chứ không phải chỉ riêng thành phố, để phát huy tốt nhất các nguồn lực. Phải giải quyết cho được vướng mắc về cơ cấu hạ tầng, phát huy được vai trò của cảng biển, của hệ thống logistics vì hiện nay nguy cơ tắc nghẽn quá lớn, do sự phát triển thiếu đồng bộ.

Hiện nay, TPHCM cũng đang nỗ lực để xử lý, như đang từng bước xây dựng trung tâm tài chính, nhưng đây là chuyện dài hơi. Còn trong 1-2 năm tới, tôi nghĩ thành phố phải thể hiện rõ về quan điểm đổi mới để phát triển kinh tế một cách mạnh mẽ hơn, tập trung xử lý về hạ tầng không dàn trải, có những cái không nhất thiết phải làm ngay; đồng thời đẩy nhanh tiến độ các công trình còn trì trệ, công trình chống ngập, đường sắt trên cao...

Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng, giá đất thực sự là điểm nghẽn. Trên thực tế, nếu giá đất tăng cao sẽ vượt sức chịu đựng của nền kinh tế vì không ai đầu tư hiệu quả với giá đất cao để làm thương mại, dịch vụ hay công nghiệp được. Thực sự chúng ta chưa hết đất, mà chủ yếu là do đầu cơ, trong khi chúng ta đang thiếu các công cụ để chống đầu cơ và yếu kém trong quản lý bất động sản.

Trong bối cảnh chung như vậy, để TPHCM vươn lên đóng vai trò đầu tàu tăng trưởng nền kinh tế trong những năm tới là thực sự khó khăn, nếu không có những giải pháp đột phá.

Kinh nghiệm cho thấy, khi xác định một vấn đề đúng, phải làm, thì phải tập trung nguồn lực và trong quá trình triển khai phải đeo bám để xử lý ngay những bất cập. Nếu làm mà đụng phải khó khăn rồi bỏ đó, thì sẽ không bao giờ đẩy nhanh được các dự án.

Tin bài khác
Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl Hoàng Thị Mỹ Hạnh đề xuất phát triển để bền vững: Quản trị ba chân trời tăng trưởng, xây lực lượng lao động lai và coi AI như đồng sự.
Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Bà Trần Phương Liên cho rằng, giữ người giỏi không chỉ là phúc lợi, mà là trao quyền chọn học, lộ trình minh bạch, đánh giá công bằng và ứng dụng công nghệ phù hợp.
Luật sư Hà Linh: Đầu tư cộng đồng cần luật hóa và kiểm soát truyền thông minh bạch

Luật sư Hà Linh: Đầu tư cộng đồng cần luật hóa và kiểm soát truyền thông minh bạch

Hiện tại, Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh chưa có quy định riêng cho hình thức huy động vốn cộng đồng, đặc biệt là các mô hình đầu tư tài sản số hoặc token hóa, theo Luật sư Hà Linh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội).
CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025". Vinamilk xuất sắc đứng Top 1 Khối Doanh nghiệp Lớn, khẳng định môi trường làm việc lý tưởng.
Doanh nghiệp thủy sản đột phá số hóa: Mục tiêu gỡ “thẻ vàng” IUU trước 2025

Doanh nghiệp thủy sản đột phá số hóa: Mục tiêu gỡ “thẻ vàng” IUU trước 2025

Doanh nghiệp thủy sản Việt Nam tăng tốc chuyển đổi số, minh bạch chuỗi cung ứng, hướng tới phát triển bền vững và gỡ “thẻ vàng” IUU, khẳng định uy tín cũng như danh dự quốc gia trên thị trường quốc tế.
Xuất khẩu hạt điều duy trì đà tăng trưởng vững chắc, hướng tới mốc 5 tỷ USD năm 2025

Xuất khẩu hạt điều duy trì đà tăng trưởng vững chắc, hướng tới mốc 5 tỷ USD năm 2025

Ngành điều Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn trầm lắng, duy trì đà tăng trưởng ổn định và hướng tới những kỷ lục mới trong năm 2025, dù phải đối mặt với nhiều thách thức về cạnh tranh và tiêu chuẩn thị trường quốc tế.
Bưởi Việt được "cấp visa": Bước tiến chinh phục thị trường khó tính toàn cầu

Bưởi Việt được "cấp visa": Bước tiến chinh phục thị trường khó tính toàn cầu

Sau nhiều năm nỗ lực mở cửa, trái bưởi Việt Nam đã chính thức hiện diện tại những thị trường khó tính nhất, mở ra cơ hội mới cho nông sản Việt vươn xa.
Doanh nghiệp Việt bứt tốc xuất khẩu sang Mỹ, vượt rào cản thuế đối ứng

Doanh nghiệp Việt bứt tốc xuất khẩu sang Mỹ, vượt rào cản thuế đối ứng

Hàng Việt đang bứt phá mạnh mẽ tại Mỹ, không chỉ nhờ chất lượng và uy tín mà còn nhờ chiến lược chuyển đổi sản xuất, mở rộng chuỗi cung ứng và nâng tầm thương hiệu quốc gia.
UEH ra mắt chương trình “Giám Đốc Điều Hành” – Đào tạo 3.000 CEO dẫn dắt Doanh Nghiệp Việt

UEH ra mắt chương trình “Giám Đốc Điều Hành” – Đào tạo 3.000 CEO dẫn dắt Doanh Nghiệp Việt

Ngày 11/10/2025 – Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH) chính thức công bố chương trình đào tạo “Giám đốc điều hành – UEH” (UEH CEO Program) – một sáng kiến chiến lược mang tầm quốc gia, hướng đến việc nâng cao năng lực lãnh đạo và quản trị của doanh nhân Việt trong kỷ nguyên chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập toàn cầu.
Khi con người là trung tâm phát triển của doanh nghiệp

Khi con người là trung tâm phát triển của doanh nghiệp

Trong bối cảnh doanh nghiệp Việt Nam hội nhập sâu rộng, câu chuyện chăm lo người lao động không chỉ là phúc lợi, mà còn là chiến lược phát triển bền vững…
Đà Nẵng tham gia quảng bá tiềm năng logistics tại FIATA World Congress 2025

Đà Nẵng tham gia quảng bá tiềm năng logistics tại FIATA World Congress 2025

Từ ngày 6 đến 10-10, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (TP Hà Nội) diễn ra Đại hội thường niên Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Vận tải Thế giới (FIATA World Congress – FWC 2025).
Công nghệ truy xuất nguồn gốc: “Tấm hộ chiếu số” giúp hàng Việt chinh phục thế giới

Công nghệ truy xuất nguồn gốc: “Tấm hộ chiếu số” giúp hàng Việt chinh phục thế giới

Trong bối cảnh thị trường Việt Nam vẫn phải đối mặt với vấn nạn hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng kém chất lượng và hàng giả mạo xuất xứ, việc minh bạch nguồn gốc hàng hóa đang trở thành yêu cầu cấp thiết nhằm bảo vệ người tiêu dùng, nâng tầm hàng Việt và củng cố niềm tin thị trường trong kỷ nguyên số hóa.
Hà Nội phát động tham gia TECHFEST 2025 và Cuộc thi “Data for life”

Hà Nội phát động tham gia TECHFEST 2025 và Cuộc thi “Data for life”

Hai cuộc thi năm nay đều gắn liền với các chủ đề thời sự như chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và khai thác hiệu quả dữ liệu, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Đặc khu Phú Quốc ra mắt cơ sở cấp cứu ngoại viện

Đặc khu Phú Quốc ra mắt cơ sở cấp cứu ngoại viện

Phú Quốc, tỉnh An Giang, là một trong 06 đơn vị đầu tiên trên cả nước thí điểm mô hình cấp cứu ngoại viện, do Sở Y tế An Giang chủ trì, phối hợp cùng hệ thống y tế Vinmec và các cơ sở y tế tại đặc khu.
Techfest Nghệ An 2025: Bệ phóng cho startup tiềm năng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và kết nối đầu tư

Techfest Nghệ An 2025: Bệ phóng cho startup tiềm năng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và kết nối đầu tư

Ngày 9/10/2025, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An phối hợp với Trường Đại học Nghệ An tổ chức Lễ khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo tỉnh Nghệ An mở rộng - Techfest Nghệ An Open 2025.