VCCI gửi Bộ Công an bản góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 136/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Nghị định 83/2017/NĐ-CP quy định về công tác cứu nạn, cứu hộ của lực lượng phòng cháy và chữa cháy (gọi tắt là Dự thảo). Theo VCCI, Điều 1.10.đ Dự thảo (sửa đổi Điều 44.11 Nghị định 136/2020/NĐ-CP) đã giao quyền cho Công an cấp tỉnh thẩm quyền liên quan đến các thủ tục cấp chứng chỉ tư vấn giám sát và chỉ huy thi công về phòng cháy, chữa cháy.
Trong việc rà soát Nghị định 136/2020/NĐ-CP, VCCI nhận thấy rằng các chứng chỉ khác như chứng chỉ hành nghề tư vấn thiết kế, thẩm định, tư vấn giám sát, tư vấn kiểm tra, kiểm định cũng có các điều kiện tương tự với các thủ tục trên (bao gồm văn bằng đào tạo, chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm làm việc). Những điều kiện này đã được cấp bởi cơ quan, tổ chức khác và không phức tạp. Do đó, để đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi Dự thảo theo hướng giao thêm quyền cho Công an cấp tỉnh để cấp các loại chứng chỉ trên.
Về việc thẩm quyền thẩm duyệt phòng cháy và chữa cháy, theo Điều 1.2.đ Dự thảo (sửa đổi Điều 13.12 Nghị định 136/2020/NĐ-CP), thẩm quyền này được giao cho Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ của Công an cấp tỉnh.
Theo đó, Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy thẩm duyệt phòng cháy và chữa cháy đối với dự án không phân biệt nguồn vốn đầu tư, chỉ cần dự án đáp ứng tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia hoặc dự án nhóm A theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Tuy nhiên, VCCI cho rằng, việc quy định thẩm quyền thẩm duyệt phòng cháy và chữa cháy của Cục Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy trong trường hợp này đối với các dự án nhóm A sẽ gây tốn kém chi phí và mất thời gian hơn so với khi giao thẩm quyền đó cho cấp tỉnh.
Theo VCCI, chủ trương của Chính phủ hiện nay là đẩy mạnh việc phân cấp thực thi pháp luật cho địa phương, trong khi các cơ quan Trung ương tập trung vào công tác xây dựng pháp luật và giám sát thi hành, không tham gia trực tiếp vào việc cấp phép. Với mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét sửa đổi quy định theo hướng giao thẩm quyền thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy đối với các dự án nhóm A cho các cấp địa phương.
VCCI đề xuất rằng cơ quan nhà nước nên chỉ đảm nhận vai trò hậu kiểm trong quá trình kiểm định phương tiện phòng cháy và chữa cháy. Điều này có thể đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả của quá trình kiểm định. Thay vì đưa ra các yêu cầu cụ thể và tiến hành kiểm định trực tiếp, cơ quan nhà nước nên uỷ quyền cho các tổ chức có đủ năng lực để thực hiện quá trình kiểm định.
Hiện tại, nhiều lĩnh vực khác đã áp dụng mô hình xã hội hóa trong việc đánh giá sự phù hợp. Các cơ quan nhà nước đã uỷ quyền hoặc chỉ định các tổ chức có đủ năng lực để cung cấp dịch vụ kiểm định. Cơ quan nhà nước chỉ đảm nhận vai trò hậu kiểm để đảm bảo rằng các tổ chức kiểm định tuân thủ quy định.
VCCI cũng đề xuất rằng cơ quan nhà nước nên cho phép các tổ chức kiểm định cấp giấy chứng nhận và dán tem kiểm định trên phương tiện phòng cháy và chữa cháy. Cơ quan nhà nước chỉ cần hậu kiểm để đảm bảo tính chất chất lượng của quá trình kiểm định. Việc này sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục và giảm bớt gánh nặng thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.
VCCI tin rằng việc chỉ định cơ quan nhà nước làm hậu kiểm và uỷ quyền cho các tổ chức kiểm định sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy của doanh nghiệp, đồng thời tăng tính minh bạch và hiệu quả của quá trình kiểm định. 
Để đảm bảo tính rõ ràng và minh bạch trong việc thẩm duyệt thiết kế phòng cháy và chữa cháy trong trường hợp cải tạo hoặc thay đổi tính chất sử dụng, cần sửa đổi quy định hiện hành. Thay vì yêu cầu thẩm duyệt thiết kế cho mọi thay đổi, chỉ các thay đổi lớn và có ảnh hưởng đáng kể đến yêu cầu an toàn phòng cháy và chữa cháy mới cần phải được thẩm duyệt.
Các nội dung thay đổi lớn có thể cân nhắc bao gồm:
Thay đổi công năng của công trình: Khi cải tạo để thay đổi mục đích sử dụng hoặc tính chất hoạt động của công trình, cần xem xét thẩm duyệt thiết kế phòng cháy và chữa cháy để đảm bảo an toàn cho các hoạt động mới.
Ảnh hưởng đến đường giao thông cho xe chữa cháy: Nếu thay đổi có ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của xe chữa cháy trong khu vực, cần thẩm duyệt để đảm bảo đáp ứng kịp thời và hiệu quả trong việc xử lý sự cố cháy.
Khoảng cách an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với công trình xung quanh: Thay đổi có thể ảnh hưởng đến khoảng cách an toàn giữa các công trình lân cận, do đó cần xem xét lại thiết kế phòng cháy và chữa cháy để đảm bảo an toàn toàn diện.
Bổ sung vách ngăn, tường ngăn: Khi cải tạo dẫn đến việc thay đổi cấu trúc nội bộ của công trình, đặc biệt là về mặt chia lại mặt bằng, cần xem xét thiết kế phòng cháy và chữa cháy để đảm bảo không ảnh hưởng đến đường thoát nạn, khoảng cách thoát nạn, diện tích gian phòng hoặc hành lang trong trường hợp liên quan đến hệ thống hút khói.
Bổ sung, thay đổi vị trí đầu báo cháy, đầu phun: Khi thay đổi vị trí của các thiết bị như đầu báo cháy, đầu phun, cần xem xét lại thiết kế hệ thống hiện hữu để đảm bảo không vi phạm các thông số kỹ thuật như số lượng đầu báo cháy tối đa của một kênh, số lượng địa chỉ báo cháy tối đa của một vòng lặp, số lượng đầu phun sprinkler được quản lý bởi một van điều khiển.
Việc chỉ thẩm duyệt thiết kế trong các trường hợp thay đổi lớn và có ảnh hưởng đáng kể sẽ giúp giảm bớt thủ tục và tài chính cho doanh nghiệp mà vẫn đảm bảo an toàn phòng cháy và chữa cháy.
Lâm Nghi
