Từ đồng sáng lập đến đối đầu: Vì đâu mà Elon Musk và Sam Altman “tuyên chiến” ?

Tỷ phú Elon Musk và CEO Sam Altman hiện đối đầu khốc liệt từ khi dự án AI 500 tỷ USD ra mắt.

Bất hòa từ bên trong cánh cửa Nhà Trắng

Trong suốt quá trình tranh cử Tổng thống Mỹ, tỷ phú Elon Musk luôn ủng hộ ông Donald Trump, chi hàng trăm triệu USD cho chiến dịch cũng như thường xuyên xuất hiện cạnh ứng viên tổng thống. Trong khi đó, CEO Sam Altman là một đảng viên Dân chủ lâu năm, từng nói các nguyên tắc của ông Trump "đại diện cho mối đe dọa không thể chấp nhận được đối với nước Mỹ".

Nhưng khi ông Trump thành Tổng thống, ông Altman và nhóm cố vấn bắt đầu tìm cách thâm nhập. Lúc này, trở ngại lớn nhất là ông Elon Musk.

Ông Altman cố gắng xây dựng mối quan hệ với tổng thống. Vào tháng 12/2024, ông đồng ý thiết lập đối tác công nghệ giữa OpenAI và công ty quốc phòng Anduril. Người đồng sáng lập Palmer Luckey của Anduril vốn là một trong những người ủng hộ ông Donald Trump. Gần đây, OpenAI cũng cố gắng kết nối với liên doanh 1789 Capital có liên kết với đảng Cộng hòa và Donald Trump Jr. là thành viên công ty.

Theo một số nguồn tin nói với The Wall Street Journal, để tránh cuộc chạm trán với ông Musk tại Mar-a-Lago, CEO Sam Altman thường lên lịch họp với đồng minh của ông Trump ở nơi khác tại Palm Beach. Tại một buổi họp, ông Altman nói với Howard Lutnick, đồng giám đốc chuyển giao quyền lực tổng thống, rằng OpenAI cam kết đầu tư hàng tỷ USD vào trung tâm dữ liệu AI của Mỹ. Ông trình bày nó như một sáng kiến tiềm năng mang dấu ấn của Trump. Từ đó, dự án Stargate ra đời.

Stargate được ông Altman nhắc đến lần đầu năm 2023 nhằm tăng sức mạnh tính toán cho AI, sau đó đề xuất Microsoft đầu tư 100 tỷ USD. Dù vậy, sự kiện lật đổ CEO tháng 11/2023 2023 khiến Microsoft chùn bước và khiến kế hoạch bị ngừng trệ.

Ông Altman sớm tìm được đối tác mới, khi thuyết phục được SofBank và Oracle tham gia. Vào tháng 12/2024, trong buổi chơi golf ở Mar-a-Lago, Chủ tịch SoftBank Masayoshi Son cho biết ý định đầu tư 100 tỷ USD cho hạ tầng AI ở Mỹ. Các thỏa thuận sau đó được bàn bạc giữa OpenAI, SofBank và Oracle, trong khi ông Musk vẫn không hay biết.

CEO Sam Altman đến dự lễ nhậm chức tổng thống ngày 20/1, nhưng cũng không ngồi cùng các CEO công nghệ khác. Ông nói muốn tránh bất kỳ cuộc đụng độ công khai nào với ông Musk.

Hôm sau, ông Altman đến Nhà Trắng để giải thích đầy đủ hơn về Stargate với ông Trump. Tân Tổng thống nói "rất vui" khi nhóm đặt mục tiêu đầu tư 500 tỷ USD trong nhiệm kỳ của ông - một con số "chắc chắn sẽ gây chú ý".

Ngay khi tin tức truyền đi, tỷ phú Elon Musk thật sự tức giận. Theo nguồn tin của The Wall Street Journal, mặc dù trong khi ông Musk gần như luôn đi cùng hoặc giữ liên lạc với ông Trump trong vài tháng tranh cử, ông đã bị bất ngờ bởi thông báo này.

Ông lập tức nổi giận với các trợ lý, tuyên bố những người ủng hộ Stargate không thể đủ vốn để xây dựng trung tâm AI.

Điều khiến CEO Tesla cảm thấy bị tổn thương sâu sắc nhất chính là thành công của CEO Sam Altman trong việc “bước chân” vào thế giới của ông Trump, qua chuỗi các cuộc họp được sắp xếp cẩn thận ở Palm Beach và những cuộc gọi điện thoại với Nhà Trắng.

Nói cách khác, kế hoạch này đã được giữ bí mật khỏi “người bạn thân nhất” của tổng thống Mỹ.

Tổng thống Donald Trump, CEO Sam Altman cùng ông Masayoshi Son và ông Larry Ellison trong buổi họp báo công bố dự án Stargate tại Nhà Trắng. Ảnh: New York Times.

Nguồn cơn của mối quan hệ bất hòa

Ông Sam Altman và tỷ phú Elon Musk đồng sáng lập OpenAI năm 2015 với một số nhân vật nổi bật khác trong lĩnh vực nghiên cứu trí tuệ nhân tạo. Ông Elon Musk và ông Sam Altman từng đảm nhiệm vai trò đồng chủ tịch đầu tiên của công ty này.

Vào thời điểm đó, ông Musk - người sáng lập Tesla và SpaceX - là một nhân vật được biết đến nhiều hơn trong Thung lũng Silicon.

OpenAI được thành lập với tư cách là một tổ chức phi lợi nhuận, với sứ mệnh tập trung vào nghiên cứu và an toàn thay vì mục tiêu kiếm lời.

Theo OpenAI, vấn đề bắt đầu xuất hiện từ năm 2017 khi rõ ràng rằng công ty sẽ cần rất nhiều sức mạnh tính toán và hàng trăm triệu USD vốn đầu tư nếu muốn tạo ra trí tuệ nhân tạo tổng quát.

Theo các email nội bộ được OpenAI chia sẻ trên trang web của mình, tỷ phú Elon Musk được cho là đã muốn chuyển sang mô hình công ty có lợi nhuận và tự mình đảm nhận vai trò giám đốc điều hành. Khi bất đồng về tương lai của công ty leo thang, ông Musk đã ngừng cung cấp vốn để trả đũa.

Ông Sam Altman và tỷ phú Elon Musk từng có quan hệ tốt khi đồng sáng lập OpenAI năm 2015.

Tỷ phú Elon Musk rời công ty vào năm 2018 mặc dù ban đầu ông vẫn ủng hộ công việc của công ty. Sau đó, ông mua lại Twitter vào năm 2022 và thành lập công ty AI riêng của mình, có tên xAI, vào năm 2023.

Trong những năm sau khi ông Musk rời đi, OpenAI đã trải qua nhiều thay đổi lớn. Vào năm 2019, OpenAI đã thành lập một công ty con có lợi nhuận để huy động vốn, biến công ty thành một dạng hỗn hợp giữa phi lợi nhuận và lợi nhuận.

Ba năm sau, vào năm 2022, sau khi ra mắt ChatGPT đột phá, công ty này đã trở thành một cái tên quen thuộc. Cái tên Sam Altman cũng như vậy.

Trong lúc cả thế giới còn bất ngờ vì AI đã trở thành xu hướng chính, tỷ phú Elon Musk bắt đầu chỉ trích OpenAI công khai vì phát triển quá nhanh và không còn chú trọng đến an toàn. Vị tỷ phú thậm chí còn ký tên vào một bức thư mở kêu gọi tạm dừng phát triển AI trong 6 tháng.

Mối căng thẳng giữa ông Musk và ông Altman lại leo thang vào năm 2023 khi Microsoft đồng ý đầu tư 10 tỷ USD vào OpenAI, bên cạnh 3 tỷ USD đã đầu tư trước đó.

Năm 2024, tỷ phú Elon Musk gặp lại ông Sam Altman tại một địa điểm mới: tòa án. Tháng 2/2024, ông khởi kiện CEO OpenAI nhưng rút đơn vào tháng 6/2024 và tái khởi kiện sau đó 2 tháng. Tỷ phú Mỹ cáo buộc ông Altman và công ty vi phạm thỏa thuận ban đầu về việc sẽ ưu tiên lợi ích cộng đồng hơn lợi nhuận.

Ông Musk từ đó đã trở thành một chướng ngại vật đáng gờm với CEO Sam Altman. Sự thù ghét của ông đối với người từng là "học trò" của mình đã lan truyền đến mức ngay cả những người thân cận với ông Trump cũng dè chừng khi chuyển tiếp những đòi hỏi từ ông Altman.

Hai giám đốc điều hành đã không ngừng chỉ trích nhau trên mạng, trên các phương tiện truyền thông và trong các hồ sơ tòa án. Đầu tuần này, hai người đã công khai đối đầu trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) sau khi ông Musk đề nghị mua lại công ty OpenAI.

CEO Sam Altman viết: “Không, cảm ơn, nhưng chúng tôi sẽ mua lại Twitter với giá 9,74 tỷ USD nếu ông muốn”.

“Kẻ lừa đảo”, ông Musk sau đó đã đáp trả.

Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 11/2, ông Sam Altman cho rằng tỷ phú Musk hành động như vậy là do bị thúc đẩy bởi những “con quỷ” ẩn sâu trong ông này chứ không phải vì lo ngại về tương lai của OpenAI, cáo buộc ông hành động “vì bất an”.

“Tôi cảm thấy thương cho ông ta”, CEO Sam Altman nói với Bloomberg TV tại Hội nghị Hành động AI Paris. Ông nói về tỷ phú Musk và công ty đối thủ xAI: “Tôi nghĩ đó là để làm chậm tiến độ của đối thủ và đuổi kịp xu hướng, nhưng tôi thực sự không biết”.

Trong khi đó, ông Musk cho biết sẽ từ bỏ lời đề nghị mua OpenAI nếu công ty vẫn giữ nguyên sứ mệnh của một tổ chức phi lợi nhuận. Ngày 14/2, OpenAI chính thức từ chối đề xuất.